��MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ mgr in|
. Bo|
ena Skrabacz - KrzemieD
mgr in|
. Ryszard Gruca Wykonywanie powB
ok chemoodpornych 713 [08]. Z5. 03 Poradnik dla ucznia Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji - PaD
stwowy Instytut Badawczy Radom 2006 ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego Recenzenci : mgr in|
. Darecka Halina mgr in|
. Widera Jacek Opracowanie redakcyjne: in|
. Frankiewicz Danuta Konsultacja : in|
. Frankiewicz Danuta mgr in|
. Sagan Teresa Poradnik stanowi obudow
dydaktyczn
programu jednostki moduB
owej 713[08].Z5.03 Wykonywanie powB
ok chemoodpornych zawartego w moduB
owym programie nauczania dla zawodu montera izolacji budowlanych. Wydawca Instytut Technologii Eksploatacji - PaD
stwowy Instytut Badawczy, Radom 2006 ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 1 SPIS TREZ
CI 1. Wprowadzenie 4 2. Wymagania wst
pne 6 3. Cele ksztaB
cenia 7 4. MateriaB
nauczania 8 4.1. Organizacja stanowiska pracy do wykonywania powB
ok chemoodpornych 8 4.1.1. MateriaB
nauczania 8 4.1.2. Pytania sprawdzaj
ce 8 4.1.3. 
wiczenia 8 4.1.4. Sprawdzian post
p�w 10 4.2. Zasady wykonywania izolacji chemoodpornych 11 4.2.1. MateriaB
nauczania 11 4.2.2. Pytania sprawdzaj
ce 11 4.2.3. 
wiczenia 12 4.2.4. Sprawdzian post
p�w 13 4.3. MateriaB
y oraz wyroby bitumiczne i ceramiczne do wykonywania izolacji chemoodpornych 14 4.3.1. MateriaB
nauczania 14 4.3.2. Pytania sprawdzaj
ce 16 4.3.3. 
wiczenia 16 4.3.4. Sprawdzian post
p�w 17 4.4. Wykonywanie chemoodpornych rob�t wykB
adzinowych 18 4.4.1. MateriaB
nauczania 18 4.4.2. Pytania sprawdzaj
ce 21 4.4.3. 
wiczenia 21 4.4.4. Sprawdzian post
p�w 22 4.5. Wykonywanie izolacji chemoodpornych z zastosowaniem materiaB
�w bitumicznych 23 4.5.1. MateriaB
nauczania 23 4.5.2. Pytania sprawdzaj
ce 24 4.5.3. 
wiczenia 24 4.5.4. Sprawdzian post
p�w 25 4.6. Wykonywanie izolacji chemoodpornych z zastosowaniem materiaB
�w ceramicznych 26 4.6.1. MateriaB
nauczania 26 4.6.2. Pytania sprawdzaj
ce 29 4.6.3. 
wiczenia 29 4.6.4. Sprawdzian post
p�w 30 4.7. Nanoszenie powB
ok chemoodpornych metod
natryskow
31 4.7.1. MateriaB
nauczania 31 4.7.2. Pytania sprawdzaj
ce 34 4.7.3. 
wiczenia 34 4.7.4.Sprawdzian post
p�w 35 4.8. Przygotowanie powierzchni pod powB
oki chemoodporne 36 4.8.1. MateriaB
nauczania 36 4.8.2. Pytania sprawdzaj
ce 37 4.8.3. 
wiczenia 37 4.8.4. Sprawdzian post
p�w 38 ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 2 4.9. Obr�bka wykoD
czeniowa powB
ok chemoodpornych 39 4.9.1. MateriaB
nauczania 39 4.9.2. Pytania sprawdzaj
ce 42 4.9.3. 
wiczenia 42 4.9.4. Sprawdzian post
p�w 43 5. Sprawdzian osi
gni

44 6. Literatura 49 ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 3 1. WPROWADZENIE Zdobywaj
c kwalifikacje zawodowe w zawodzie montera izolacji budowlanych b
dziesz przyswaja
wiedz
i ksztaB
towa
umiej
tno[
ci zawodowe, korzystaj
c z nowoczesnego moduB
owego programu nauczania. Do nauki otrzymujesz Poradnik dla ucznia, kt�ry zawiera: - wymagania wst
pne  wykaz umiej
tno[
ci, jakimi powiniene[
dysponowa
przed przyst
pieniem do nauki w tej jednostce moduB
owej, - cele ksztaB
cenia (wykaz umiej
tno[
ci) jakie uksztaB
tujesz podczas pracy z tym poradnikiem, czyli czego nowego si
nauczysz, - materiaB
nauczania, czyli co powiniene[
wiedzie
, aby samodzielnie wykona

wiczenia, - pytania sprawdzaj
ce - zestawy pytaD
, kt�re pomog
Ci sprawdzi
, czy opanowaB
e[
podane tre[
ci i mo|
esz ju|
rozpocz

realizacj

wiczeD
, - 
wiczenia, kt�re maj
na celu uksztaB
towanie Twoich umiej
tno[
ci praktycznych, - sprawdzian post
p�w  zestaw pytaD
, na podstawie kt�rego sam mo|
esz sprawdzi
, czy potrafisz samodzielnie poradzi
sobie z problemami, jakie rozwi
zywaB
e[
wcze[
niej, - wykaz literatury, z jakiej mo|
esz korzysta
podczas nauki. W rozdziale Pytania sprawdzaj
ce zapoznasz si
z wymaganiami wynikaj
cymi z potrzeb zawodu montera izolacji budowlanych. Odpowiadaj
c na te pytania, po przyswojeniu tre[
ci z MateriaB
u nauczania, sprawdzisz swoje przygotowanie do realizacji 
wiczeD
, kt�rych celem jest uzupeB
nienie i utrwalenie wiedzy oraz uksztaB
towanie umiej
tno[
ci intelektualnych i praktycznych. Po przeczytaniu ka|
dego pytania ze Sprawdzianu post
p�w zaznacz w odpowiednim miejscu TAK albo NIE  wB
a[
ciw
, Twoim zdaniem, odpowiedz
. Odpowiedzi NIE wskazuj
na luki w Twojej wiedzy i nie w peB
ni opanowane umiej
tno[
ci. W takich przypadkach jeszcze raz powr�
do element�w MateriaB
u nauczania lub ponownie wykonaj 
wiczenie (wzgl
dnie jego elementy). Zastan�w si
, co spowodowaB
o, |
e nie wszystkie odpowiedzi brzmiaB
y TAK. Po opanowaniu programu jednostki moduB
owej nauczyciel sprawdzi poziom Twoich umiej
tno[
ci i wiadomo[
ci. Otrzymasz do samodzielnego rozwi
zania test pisemny oraz zadanie praktyczne. Nauczyciel oceni oba sprawdziany i na podstawie okre[
lonych kryteri�w podejmie decyzj
o tym, czy zaliczyB
e[
program jednostki moduB
owej. W ka|
dej chwili, z wyj
tkiem test�w koD
cowych, mo|
esz zwr�ci
si
o pomoc do nauczyciela, kt�ry pomo|
e Ci zrozumie
tematy 
wiczeD
i sprawdzi, czy dobrze wykonujesz dan
czynno[

. BezpieczeD
stwo i higiena pracy Podczas realizacji programu jednostki moduB
owej musisz przestrzega
zasad uj
tych w regulaminach, instrukcjach przeciwpo|
arowych, przepisach bezpieczeD
stwa i higieny pracy, ochrony [
rodowiska wynikaj
cych z charakteru wykonywanych prac. Z zasadami i przepisami zapoznasz si
w czasie nauki. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 4 713[08].Z5 Technologia wykonywania izolacji antykorozyjnych i chemoodpornych 713[08].Z5.01 713[08].Z5.02 713[08].Z5.03 Wykonywanie Wykonywanie Wykonywanie powB
ok zabezpieczeD
przed powB
ok antykorozyjnych na korozj
biologiczn
chemoodpornych powierzchni metalu i dziaB
aniem ognia Schemat ukB
adu jednostek moduB
owych ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 5 2. WYMAGANIA WST
PNE Przyst
puj
c do realizacji programu jednostki moduB
owej powiniene[
umie
: - zorganizowa
stanowisko pracy, - stosowa
terminologi
budowlan
. - przestrzega
zasad bezpiecznej pracy, przewidywa
i zapobiega
zagro|
eniom, - stosowa
odzie|
ochronn
i [
rodki ochrony indywidualnej, - posB
ugiwa
si
podstawowymi narz
dziami i sprz
tem pomocniczym, - stosowa
og�lne zasady wykonywania izolacji budowlanych, - rozpoznawa
podstawowe materiaB
y do wykonywania rob�t izolacyjnych, - organizowa
stanowiska skB
adowania i magazynowania materiaB
�w, - transportowa
w bezpieczny spos�b materiaB
y budowlane, - wykona
przedmiar i obmiar rob�t, - wykona
rozliczenie materiaB
owe i wynagrodzenie za prac
. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 6 3. CELE KSZTAA
CENIA W wyniku realizacji programu jednostki moduB
owej powiniene[
umie
: - zorganizowa
, u|
ytkowa
i zlikwidowa
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami technologicznymi, zasadami bezpieczeD
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo|
arowej, - odczyta
dokumentacj
w zakresie niezb
dnym do wykonania zadania, - posB
u|
y
si
sprz
tem pomiarowym, - rozr�|
ni
materiaB
y i wyroby chemoodporne niezb
dne do wykonania zadania, - dobra
materiaB
y do wykonania powB
oki chemoodpornej, - przygotowa
powierzchni
okre[
lonych element�w do naniesienia powB
oki chemoodpornej, - wykona
izolacj
chemoodporn
materiaB
ami bitumicznymi, - wykona
izolacj
chemoodporn
materiaB
ami ceramicznymi, - wykona
powB
ok
chemoodporn
metod
natryskow
, - wykona
obr�bk
wykoD
czeniow
powB
ok chemoodpornych, - sprawdzi
poprawno[

wykonanej pracy i usun

usterki, - oceni
stan techniczny istniej
cej powB
oki chemoodpornej, - dokona
naprawy uszkodzonych fragment�w powB
oki chemoodpornej, - okre[
li
szacunkowo ilo[

materiaB
u do wykonania izolacji chemoodpornej okre[
lonego elementu i sporz
dzi
zapotrzebowanie materiaB
owe, - przetransportowa
i dokona
skB
adowania materiaB
�w na stanowisku pracy, - zmontowa
rusztowanie do wykonania rob�t, - przygotowa
i zastosowa
materiaB
y pomocnicze, - dokona
przedmiaru i obmiaru robot, - obliczy
wynagrodzenie za wykonan
prac
, - wykonywa
prac
z zachowaniem warunk�w technicznych. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 7 4. MATERIAA
NAUCZANIA 4.1.Organizacja stanowiska pracy do wykonywania powB
ok chemoodpornych 4.1.1.MateriaB
nauczania W przypadku organizacji stanowiska pracy do wykonywania powB
ok chemoodpornych nale|
y bra
pod uwag
gB
�wne zagro|
enia bezpieczeD
stwa i higieny pracy wynikaj
ce z nast
puj
cych czynnik�w: - niewB
a[
ciwe posB
ugiwanie si
maszynami i narz
dziami mechanicznymi, - nadmierne pylenie, - nadmierny haB
as i wibracja , - wydzielanie si
opar�w szkodliwych dla zdrowia, - powstawanie opar�w materiaB
�w wybuchowych, - przenoszenie ci
|
kich B
adunk�w. Aby wyeliminowa
zagro|
enia nale|
y przestrzega
nast
puj
cych zasad: - prowadzi
roboty w pomieszczeniach dobrze wentylowanych, przy otwartych oknach, tak aby byB
a zapewniona minimum cztero krotna wymiana powietrza w ci
gu godziny, - nale|
y stosowa
maski, okulary ochronne, r
kawice ochronne oraz odzie|
robocz
, - zachowa
ostro|
no[

podczas obsB
ugi maszyn i urz
dzeD
mechanicznych, kt�re mog
spowodowa
urazy lub skaleczenia (agregaty do natrysku, urz
dzenia do mieszania skB
adnik�w, urz
dzenia do przygotowywania podB
o|
y pod wykB
adziny chemoodporne ), - u|
ywa
maszyny i urz
dzenia zgodnie z ich przeznaczeniem i instrukcj
obsB
ugi, - przed u|
yciem maszyn i narz
dzi sprawdzi
ich stan oraz stan przewod�w zasilaj
cych, - zachowa
porz
dek na stanowisku pracy, - przestrzega
przepisy bezpieczeD
stwa przeciwpo|
arowego w czasie aplikacji materiaB
�w, a w szczeg�lno[
ci materiaB
�w produkowanych z dodatkiem rozpuszczalnik�w. 4.1.2.Pytania sprawdzaj
ce Odpowiadaj
c na pytania, sprawdzisz czy jeste[
przygotowany do wykonania 
wiczeD
. 1. Jakie zagro|
enia zdrowia czB
owieka mog
wyst
pi
przy wykonywaniu powB
ok chemoodpornych? 2. Jakie wyst
puj
zagro|
enia zwi
zane z u|
ytkowaniem narz
dzi o nap
dzie elektrycznym? 3. Jakie znasz wskaza
[
rodki ochrony indywidulanej stosowane przy wykonywaniu powB
ok chemoodpornych? 4. Czy znasz okre[
li
zasady, kt�rych nale|
y przestrzega
w czasie wykonywania powB
ok chemoodpornych w pomieszczeniach? 5. Kt�re z materiaB
�w wymagaj
szczeg�lnego przestrzegania przepis�w przeciwpo|
arowych? 4.1.3.
wiczenia 
wiczenie 1 Na podstawie obejrzanego filmu na temat organizacji stanowiska pracy do wykonywania powB
ok chemoodpornych, wypisz na kartce zasady, kt�re pozwol
wyeliminowa
zagro|
enia w czasie pracy montera izolacji budowlanych. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 8 Spos�b wykonania 
wiczenia UczeD
powinien: 1) zapozna
si
z materiaB
em nauczania, 2) obejrze
uwa|
nie film pt ,, PowB
oki chemoodporne , 3) wypisa
na kartce zasady, kt�re pozwol
wyeliminowa
zagro|
enia w czasie pracy, 4) przedstawi
napisane zasady, 5) zapisa
wnioski w zeszycie przedmiotowym. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - film pt ,, PowB
oki chemoodporne , - kartka papieru, - zeszyt przedmiotowy, - artykuB
y pi[
miennicze, - literatura z rozdziaB
u 6. 
wiczenie 2 Na podstawie obejrzanego filmu z 
wiczenia 1 oraz przeczytanego rozdziaB
u 4.1.1, uzupeB
nij poni|
sz
tabel
: - w kolumnie 1 wypisz zagro|
enia zdrowia wyst
puj
ce podczas wykonywania powB
ok chemoodpornych, - w kolumnie 2 dobierz [
rodki ochrony indywidualnej dla danego rodzaju zagro|
enia. Tabela 1. Zagro|
enia i [
rodki ochrony indywidualnej Zagro|
enia Z
rodki ochrony indywidualnej Kolumna 1 Kolumna 2 Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) przeczyta
dokB
adnie wypisane zagro|
enia zdrowia podczas wykonywania powB
ok chemoodpornych, 2) przyporz
dkowa
wB
a[
ciwe [
rodki ochrony indywidualnej dla danego rodzaju zagro|
enia, 3) wypeB
ni
tabelk
, 4) skonsultowa
tabelk
z nauczycielem, 5) zaprezentowa
efekty swojej pracy, 6) oceni
i poprawi
bB

dy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - poradnik dla ucznia, - tabelka, - przybory do pisania. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 9 4.1.4.Sprawdzian post
p�w Czy potrafisz: Tak Nie 1) oceni
stan narz
dzi i urz
dzeD
? 2) dobra
prawidB
owo [
rodki ochrony osobistej? 3) wymieni
zagro|
enia zdrowia wyst
puj
ce podczas wykonywania powB
ok chemoodpornych ? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 10 4.2.Zasady wykonywania izolacji chemoodpornych 4.2.1.MateriaB
nauczania MateriaB
y stosowane do wykonywania obiekt�w budowlanych charakteryzuj
si
ograniczon
odporno[
ci
na agresj
chemiczn
. Najmniej odporne s
elementy wykonane ze stali oraz elementy, kt�rych spoiwem jest spoiwo hydrauliczne: cement i wapno (na przykB
ad elementy betonowe, tynki, wylewki). Podczas u|
ytkowania obiekt�w na te elementy dziaB
aj
niszcz
co obci
|
enia chemiczne zale|
ne od przeznaczenia obiektu, ale tak|
e zwi
zane z agresj
[
rodowiska. Elementy te musz
by
zabezpieczone przed zniszczeniem poprzez stosowanie powB
ok izolacyjnych chemoodpornych. Kryteria doboru materiaB
�w do wykonania izolacji chemoodpornych - rodzaj obci
|
enia chemicznego: kwasy, zasady, B
ugi, zwi
zki ropopochodne, - st
|
enie substancji chemicznej, - intensywno[

eksploatacji obiektu, - rodzaj elementu budowli: posadzka, [
ciana, fundament, (w tym przypadku pod uwag
brane jest tak|
e obci
|
enie mechaniczne ). TrwaB
o[

i funkcjonalno[

obiektu poddanego dziaB
aniu obci
|
eD
chemicznych zale|
y od wB
a[
ciwego zaprojektowania obiektu oraz od jako[
ci wykonania prac izolacyjnych. Prace te musz
by
poprzedzone analiz
obci
|
eD
powierzchni: obci
|
eD
chemicznych i mechanicznych. Obci
|
enia te nale|
y rozpozna
, okre[
li
ich wielko[

oraz zakres wyst
powania. Zestawienie takie najlepiej jest przedstawi
w formie tabelarycznej. Tabela jest wykonywana przy wsp�B
udziale: u|
ytkownika obiektu, technologa i projektanta decyduj
cego o funkcji pomieszczeD
. Tabela 2. Obci
|
enia chemiczne i mechaniczne [opracowanie wB
asne] Element ( nazwa, nr, ) Rodzaj obci
|
enia chemicznego Obci
|
enia mechaniczne 1) Posadzka na hali - materiaB
y ropopochodne : - du|
e, sporadycznie bardzo produkcyjnej olej nap
dowy, olej du|
e, samochody o masie silnikowy do 25 ton, w�zki widB
owe na koB
ach gumowych o masie z palet
do 8 ton 2) Z
ciany hali - og�lnodost
pne detergenty - brak magazynowej do mycia r
cznego 4.2.2.Pytania sprawdzaj
ce Odpowiadaj
c na pytania, sprawdzisz czy jeste[
przygotowany do wykonania 
wiczeD
. 1. Dlaczego nale|
y w budownictwie stosowa
izolacje chemoodporne? 2. Jakie materiaB
y budowlane s
najmniej odporne na obci
|
enia chemiczne? 3. Jakie mog
by
kryteria doboru materiaB
�w do wykonywania izolacji chemoodpornych? 4. Od czego zale|
y trwaB
o[

i funkcjonalno[

obiektu budowlanego nara|
onego na obci
|
enia chemiczne? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 11 4.2.3.
wiczenia 
wiczenie 1 Kt�ry z wymienionych ni|
ej materiaB
�w charakteryzuje si
maB

odporno[
ci
na agresj
chemiczn
? - stal, - beton, - drewno, - szkB
o, - cement, - wapno. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) dokB
adnie przeczyta
tre[


wiczenia, 2) przypomnie
sobie wB
a[
ciwo[
ci podstawowych materiaB
�w budowlanych, 3) skre[
li
(wyeliminowa
) te materiaB
y, kt�re wykazuj
si
du|

odporno[
ci
chemiczn
, 4) zapisa
pozostaB
e materiaB
y w zeszycie przedmiotowym, 5) zaprezentowa
efekt swojej pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - zeszyt przedmiotowy, - przybory do pisania, - literatura z rozdziaB
u 6. 
wiczenie 2 Na podstawie wiedzy uzyskanej w rozdziale 4.2.1. prosz
wypeB
ni
tabel
numer 3 wpisuj
c rodzaj obci
|
eD
chemicznych oraz mechanicznych dla danego elementu budynku mieszkalnego. Tabela 3 Rodzaj obci
|
eD
wyst
puj
cych w elementach budynku mieszkalnego Element budynku Rodzaj obci
|
enia Obci
|
enie mechaniczne mieszkalnego chemicznego A
awa betonowa zagB

biona w gruncie Posadzka w B
azience pokryta pB
ytk
ceramiczn
Betonowy pB
aski dach budynku Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) dokB
adnie przeczyta
tre[


wiczenia, 2) przeczyta
wypisane na arkuszu kryteria doboru materiaB
�w do wykonania izolacji chemoodpornych, 3) przyporz
dkowa
rodzaj obci
|
eD
chemicznych oraz mechanicznych dla danego elementu budynku, 4) uzupeB
ni
tabel
, ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 12 5) skonsultowa
niejasno[
ci z nauczycielem, 6) skonsultowa
niejasno[
ci z nauczycielem, 7) wklei
tabelk
do zeszytu przedmiotowego, 8) zaprezentowa
efekty swojej pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - zeszyt przedmiotowy, - tabelka, - przybory do pisania. 4.2.4.Sprawdzian post
p�w Czy potrafisz: Tak Nie 1) uzasadni
konieczno[

wykonywania chemoodpornych izolacji w budownictwie? 2) poda
przykB
ady element�w budowlanych, kt�re nale|
y zabezpieczy
materiaB
ami chemoodpornymi? 3) wymieni
podstawowe obci
|
enia chemiczne, kt�re dziaB
aj
na ka|
dy obiekt niezale|
nie od jego przeznaczenia a s
zwi
zane ze [
rodowiskiem naturalnym? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 13 4.3. MateriaB
y, wyroby bitumiczne i ceramiczne do wykonywania izolacji chemoodpornych 4.3.1.MateriaB
nauczania MateriaB
y stosowane do wykonywania izolacji chemoodpornych mo|
na grupowa
wedB
ug r�|
nych kryteri�w. Ze wzgl
du na bardzo du|

gam
produkt�w wyst
puj
cych w handlu pogrupowanie materiaB
�w pomaga w przyswojeniu podstawowych wiadomo[
ci na ten temat. Rodzaje materiaB
�w stosowanych jako izolacje chemoodporne: I. MateriaB
y produkowane na bazie tworzyw sztucznych: 1. MateriaB
y rulonowe. a.  folie: a.1.  folia oppalonowa z wypeB
niaczem grafitowym lub sadz
, a.2.  folia bez wypeB
niacza, a.3.  folia z polichlorku winylu : mi
kka i twarda. 2. MateriaB
y powB
okowe. a.  kity chemoodporne na bazie |
ywic syntetycznych: a.1  kit epoksydowy, a.2  kit poliuretanowy, a.3  kit tiokolowy, a.4  kit silikonowy, a.5  kit akrylowy, b.  materiaB
y malarskie chemoodporne: b.1  lakiery fenolowe, b.2  farby i emalie poliwinylowe, b.3  farby i emalie chlorokauczukowe, b.4  farby , emalie , lakiery epoksydowe, b.5  farby , emalie , lakiery ftalowe, c.  materiaB
y chemoodporne do ochrony posadzek: warstwy malarskie, powB
oki samorozlewne jastrychy |
ywiczne, wykB
adziny chemoodporne pod ceramik
posadzkow
, kleje i fugi chemoodporne: c.1  silikonowe i siloksanowe, c.2  akrylowe, c.3  poliestrowe, c.4  winylowo  estrowe, c.5  epoksydowe, c.6  poliuretanowe. II . Wyroby bitumiczne . 1. MateriaB
y rulowe: - papa z wkB
adk
tekturow
, - papa z wkB
adk
z tkaniny z wB
�kna naturalnego, - papa z wkB
adk
z tkaniny z wB
�kna sztucznego, - papa z wkB
adk
z folii aluminiowej (papy paroszczelne). 2. MateriaB
y pB
ynne (bezspoinowe ): - emulsje asfaltowe (emulsje wodne bez rozpuszczalnik�w), - roztwory asfaltowe (rozcieD
czalnikiem jest materiaB
rozpuszczalnikowy), - lepiki i masy asfaltowe, - kity asfaltowe. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 14 III . Wyroby ceramiczne. 1. PB
ytki okB
adzinowe chemoodporne. 2. CegB
y okB
adzinowe chemoodporne. 3. MateriaB
y ceramiczne do aplikacji na budowie: pB
ynne , pasty: a.  wykB
adziny mineralne chemoodporne silikatowe, b.  kleje do ceramiki chemoodporne silikatowe, c.  fugi do ceramiki chemoodporne silikatowe. Kr�tka charakterystyka materiaB
�w chemoodpornych oraz ich zastosowanie I. MateriaB
y chemoodporne produkowane na bazie tworzyw sztucznych: 1. Folie oppalonowe. Odporno[

chemiczna: na dziaB
anie zakwaszonych w�d i B
ug�w. Zastosowanie: izolacje przeciwwilgociowe i antykorozyjne. 2. Folie z polichlorku winylu. Odporno[

chemiczna: na dziaB
anie kwas�w, alkali�w, roztwor�w soli i wody. Zastosowanie: izolacje wodoszczelne i antykorozyjne. 3. Kity chemoodporne na bazie tworzyw sztucznych. Odporno[

chemiczna: bardzo wysoka na r�|
ne zwi
zki chemiczne ale uzale|
niona od materiaB
u z kt�rego jest wyprodukowany kit. Zastosowanie: uszczelnienie ruchomych zB

czy w elementach budowlanych: dylatacje, naro|
a, uszczelnienia wok�B
kratek, styk�w elastycznych poB

czeD
r�|
nych materiaB
�w. 4. MateriaB
y malarskie chemoodporne: 4.1  Lakiery fenolowe. Odporno[

chemiczna: na dziaB
anie [
rodowiska kwa[
nego i oboj
tnego. Zastosowanie: powierzchniowa ochrona element�w budowlanych: [
ciany, stolarka. 4.2  Farby i emalie poliwinylowe. Odporno[

chemiczna: na dziaB
anie [
rodowiska agresywnego: kwasy, B
ugi, pary, gazy. Zastosowanie: powierzchniowa ochrona element�w budowlanych w szczeg�lno[
ci stalowych. 4.3  Farby i emalie chlorokauczukowe. Odporno[

chemiczna: szczeg�lnie na dziaB
anie [
rodowiska atmosferycznego. Zastosowanie: powierzchniowa ochrona zewn
trznych element�w budowlanych. 4.4  Farby, emalie, lakiery epoksydowe. Odporno[

chemiczna: agresja gaz�w, par kwa[
nych oraz alkalicznych ( tak|
e du|
a odporno[

mechaniczna ). Zastosowanie: powB
oki chemoodporne na betonie, ceramice, szkle, stali- bardzo szeroka mo|
liwo[

zastosowania. 4.5  Farby, emalie, lakiery ftalowe. Odporno[

chemiczna: na dziaB
anie [
rodowiska atmosferycznego oraz proces�w fermentacyjnych. Zastosowanie : malowanie drewnianych , stalowych , murowanych element�w budynk�w . II. Wyroby bitumiczne chemoodporne Odporno[

chemiczna: na dziaB
anie [
rodowiska atmosferycznego - kwasy humusowe, lekkie st
|
enia kwasu siarkowego solnego i azotowego, odporne na nawozy sztuczne i [
rodki ochrony ro[
lin oraz zwi
zki proces�w fermentacyjnych. Zastosowanie: izolacje podziemnych element�w konstrukcji budowlanych, izolacje dach�w taras�w , izolacje zbiornik�w w oczyszczalniach [
ciek�w oraz w konstrukcjach betonowych w budownictwie rolniczym. Grupa materiaB
�w najcz
[
ciej stosowana w budownictwie do wykonywania zabezpieczeD
chemoodpornych i jednocze[
nie przeciwwilgociowych i wodochronnych. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 15 III. Wyroby ceramiczne chemoodporne Odporno[

chemiczna: bardzo wysoka odporno[

chemiczna poB

czona z odporno[
ci
mechaniczn
. Zastosowanie: do wykonywania odpornych na chemi
i mechanicznie posadzek przemysB
owych w przemy[
le chemicznym, spo|
ywczym i farmaceutycznym a tak|
e w obiektach u|
yteczno[
ci publicznej typu szpitale, laboratoria, do wykonywania mis chemoodpornych pod zbiornikami z agresywnymi mediami w zakB
adach chemicznych, petrochemicznych. WykB
adziny ceramiczne chemoodporne wymagaj
stosowania materiaB
�w uzupeB
niaj
cych chemoodpornych: fugi, kleje chemoodporne. 4.3.2.Pytania sprawdzaj
ce Odpowiadaj
c na pytania, sprawdzisz czy jeste[
przygotowany do wykonania 
wiczeD
. 1. Jakie s
podstawowe grupy materiaB
�w stosowanych do wykonywania izolacji chemoodpornych? 2. Czy potrafisz wymieni
wyroby bitumiczne chemoodporne? 3. Jakie s
wyroby ceramiczne chemoodporne? 4. Jakie znasz grupy wyrob�w z tworzyw sztucznych z kt�rych produkuje si
chemoodporne materiaB
y do zabezpieczeD
w budownictwie? 5. Jakie znasz podstawowe parametry materiaB
�w przeznaczonych do ochrony posadzek przemysB
owych? 4.3.3.
wiczenia 
wiczenie 1 Na podstawie podanego wykazu, wymieD
grupy i podgrupy materiaB
�w stosowanych do wykonywania izolacji chemoodpornych. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) zapozna
si
z materiaB
em nauczania, 2) przeczyta
dwukrotnie podany wykaz materiaB
�w, 3) wyodr
bni
trzy podstawowe grupy, 4) przyporz
dkowa
odpowiednie rodzaje materiaB
�w do wyodr
bnionych wcze[
niej grup, 5) zapisa
wybrane informacje, 6) zaprezentowa
efekty swojej grupy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - wykaz materiaB
�w do wykonywania izolacji chemoodpornych, - dzienniczek ucznia, - przybory do pisania, - literatura z rozdziaB
u 6. 
wiczenie 2 PosB
uguj
c si
informacjami z 
wiczenia 1 uzupeB
nij tabelk
Tabela 4 MateriaB
y chemoodporne przyporz
dkowane do grupy wyrob�w do kt�rej nale|

Rodzaj materiaB
u Grupa do jakiej nale|

(A, B, C) Folia z polichlorku winylu Fuga silikatowa Kit chemoodporny Emulsja asfaltowa PB
ytka chemoodporna ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 16 A- tworzywa sztuczne B- materiaB
y bitumiczne C- wyroby ceramiczne Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) przeczyta
dwukrotnie wykonany przez siebie podziaB
materiaB
�w na grupy i podgrupy, 2) wybra
ze swojego wykazu te elementy, kt�re s
wymienione w 
wiczeniu, 3) zapisa
odpowiedzi w tabelce, 4) przekaza
nauczycielowi wypeB
nion
tabelk
, 5) zaprezentowa
efekty swojej pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - dzienniczek ucznia (z wykonanym wcze[
niej 
wiczeniem 1), - tabelka, - przybory do pisania. 4.3.4. Sprawdzian post
p�w Czy potrafisz: Tak Nie 1) podzieli
wyroby chemoodporne ze wzgl
du na materiaB
z jakiego s
produkowane? 2) poda
minimum 4 z 5 kit�w chemoodpornych? 3) wskaza
4 z 5 rodzaj�w farb chemoodpornych? 4) poda
4 z 6 rodzaj�w materiaB
�w do ochrony posadzek? 5) wskaza
2 z 3 rodzaj�w wykB
adzin ceramicznych chemoodpornych? 6) wymieni
2 z 3 rodzaj�w papy? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 17 4.4. Technologia wykonywania chemoodpornych rob�t wykB
adzinowych 4.4.1. MateriaB
nauczania WykB
adziny chemoodpornych wykonanych z materiaB
�w na bazie tworzyw sztucznych w postaci materiaB
�w rulonowych (folie) oraz materiaB
�w nakB
adanych w postaci powB
ok: powB
oki malarskie chemoodporne, powB
oki do ochrony posadzek przemysB
owych. Kity sB
u|

do zachowania ci
gB
o[
ci powB
ok chemoodpornych w miejscach wyst
powanie dylatacji w podB
o|
u, w naro|
nikach oraz w miejscach monta|
u wyposa|
enia na przykB
ad wok�B
kratek [
ciekowych, baterii, wok�B
przej[

przewod�w zasilaj
cych armatur
(przewody wodno kanalizacyjne, gazowe, elektryczne, instalacji klimatyzacji). Technologie wykonywania powB
ok chemoodpornych. I. Wykonywanie wykB
adzin chemoodpornych z materiaB
�w rulowych  (folii). WykB
adziny chemoodporne wykonywane z folii s
B

czone pomi
dzy sob
na zasadzie zgrzewania lub klejenia za pomoc
specjalnych samoprzylepnych ta[
m. Monta|
do podB
o|
a odbywa si
w wi
kszo[
ci na zasadzie punktowego mocowania mechanicznego B

cznikami. Miejsca mocowania uszkadzaj
izolacj
i musz
by
dodatkowo zabezpieczone B
atkami z folii. Zastosowanie tej grupy wyrob�w w wi
kszo[
ci sprowadza si
do wykonywania izolacji poziomych wielkopowierzchniowych chemoodpornych i przeciwwodnych jednocze[
nie - dach�w. Sporadycznie maj
zastosowanie jako izolacje basen�w k
pielowych, zbiornik�w przeciwpo|
arowych. Zastosowanie materiaB
�w rulonowych do wykonywania typowych izolacji chemoodpornych jest ograniczone z kilku powod�w: - wyst
powania poB

czeD
pomi
dzy pasami izolacji, - braku mo|
liwo[
ci staB
ego caB
opowierzchniowego zespolenia z podB
o|
em, - maB
e odporno[
ci
na obci
|
enia mechaniczne, - B
atwo[
ci uszkodzeD
. II. Wykonywanie zabezpieczeD
chemoodpornych materiaB
ami nanoszonymi metodami malarskimi Techniki malarskie zar�wno r
czne jak i natryskowe pozwalaj
na naniesienie powB
oki wielowarstwowo w maB
ych grubo[
ciach warstw. W zwi
zku z tym elementy zabezpieczane t
technik
mog
by
poddane du|
ej agresji chemicznej lecz nie przenosz
zbyt wielkich obci
|
eD
mechanicznych. W budownictwie powB
oki chemoodporne wykonywane metodami malarskimi dotycz
zabezpieczenia konstrukcji stalowych, wykB
adzin chemoodpornych na elementach betonowych i tynkach na [
cianach oraz zabezpieczeD
zbiornik�w betonowych poddanych maB
emu obci
|
eniu mechanicznemu. Technologia wykonania: przygotowanie podB
o|
a (czyszczenie, odpylenie, w przypadku podkB
ad�w betonowych przy powB
okach |
ywicznych zdj
cie mleczka cementowego), gruntowanie podB
o|
a: (w elementach stalowych - ma na celu zwi
zanie resztek rdzy i stworzenie no[
nego podkB
adu pod powB
oki nawierzchniowe, w elementach betonowych, tynkach, innych chB
onnych podB
o|
ach - gruntowanie ma na celu zwi
zanie luz
nych powierzchniowo cz
stek, wyr�wnanie chB
onno[
ci podB
o|
a oraz powierzchniowe wzmocnienie elementu), ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 18 Uwaga: w przypadku stosowania wykB
adzin chemoodpornych na bazie |
ywic epoksydowych i poliuretanowych gruntowanie jest podstawowym warunkiem trwaB
o[
ci powB
oki chemoodpornej, wykonanie chemoodpornej warstwy nawierzchniowej (warstwy nawierzchniowe s
ostatnimi nanoszonymi powB
okami malarskimi). W zale|
no[
ci od rodzaju stosowanego materiaB
u warstwy te nanosi si
na wyschni
ty grunt lub metod
mokre na mokre (nowa powB
oka na jeszcze [
wie|

powB
ok
poprzedni
) - lakiery epoksydowe i poliuretanowe. III. Wykonywanie wykB
adzin chemoodpornych na posadzkach przemysB
owych . Przy wykonywaniu powB
ok chemoodpornych na posadzkach przemysB
owych podstawowym kryterium doboru jako[
ci i grubo[
ci powB
oki, poza agresj
chemiczn
, s
obci
|
enia mechaniczne. Obci
|
enia mechaniczne wpB
ywaj
na grubo[

wykonywanych powB
ok. PodziaB
powB
ok ochronnych na posadzkach ze wzgl
du na agresj
chemiczn
i obci
|
enia mechaniczne. a. powB
oki cienkowarstwowe: impregnacja  gr. warstwy ok. 0.05 mm, powB
oki lakiernicze  gr. warstwy ok. 0,1 � 0,3 mm. Obci
|
enia chemiczne: maB
a agresja chemiczna. Obci
|
enia mechaniczne: lekkie (maB
y ruch pieszych). b. powB
oki [
redniowarstwowe: gruntowanie podB
o|
a  gr. warstwy ok. 0.15 mm � 0,2 mm, powB
oka samorozlewna  gr. warstwy od. 1.0 � 3,0 mm. Obci
|
enia chemiczne: [
rednia do wysokiej agresja chemiczna. Obci
|
enia mechaniczne: [
rednie (du|
y ruch pieszych, [
redni ruch pojazd�w ). c. powB
oki grubowarstwowe: gruntowanie podB
o|
a  gr. warstwy ok. 0,15 mm � 0,2 mm powB
oka nanoszona metod
szpachlowania r
cznego lub mechanicznego  beton |
ywiczny gr. warstwy do 15,0 mm. Obci
|
enia chemiczne: wysokiej agresja chemiczna. Obci
|
enia mechaniczne: du|
e i bardzo du|
e. IV. Technologia wykonania wykB
adzin chemoodpornych posadzkowych. a. powB
oki cienkowarstwowe: technika malarska, malowanie waB
kiem lub natryskiem, minimum 2 warstwy: gruntowanie, warstwa nawierzchniowa [rys. 2]. b. powB
oki [
redniowarstwowe: gruntowanie podB
o|
a technik
malarsk
[rys.2], warstwa wierzchnia posadzka samopoziomuj
ca (samorozlewna) wykonana technik
wylewania [rys.4] a nast
pnie rozprowadzenia na pB
aszczyz
nie pac
metalow
z
bat
. Posadzka wymaga odpowietrzenia poprzez rolowanie [
wie|
ej powB
oki waB
kiem kolczastym. Poprzez posypanie [
wie|
ej warstwy piaskiem kwarcowym o uziarnieniu np. 0,7 � 1.2 mm otrzymujemy struktur
antypo[
lizgow
[rys.3]. W celu zmniejszenia chropowato[
ci oraz zwi
kszenia B
atwo[
ci mycia warstw
piasku mo|
na pokry
materiaB
em |
ywicznym metod
malarsk
. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 19 c. powB
oki grubowarstwowe: gruntowanie podB
o|
a technik
malarsk
, warstwa wierzchnia  ukB
adanie powB
oki metod
szpachlowania r
cznego lub mechanicznego zacierania materiaB
u wypeB
nionego wypeB
niaczem mineralnym do konsystencji szpachl�wki. W celu otrzymania powierzchni antypo[
lizgowej nale|
y [
wie|
y materiaB
posypa
piaskiem kwarcowym o granulacji 0,7  1,2 mm. W celu zmniejszenia chropowato[
ci oraz zwi
kszenia B
atwo[
ci mycia warstw
piasku mo|
na pokry
materiaB
em |
ywicznym metod
malarsk
. V. Technologia przygotowania materiaB
�w chemoodpornych posadzkowych MateriaB
y 1 komponentowe: lakiery fenolowe, chlorokauczukowe, poliwinylowe, ftalowe po otwarciu opakowania nale|
y wymiesza
materiaB
r
cznie lub mechanicznie za pomoc
wolnoobrotowej mieszarki lub wiertarki z koD
c�wk
do mieszania [rys.1]. MateriaB
y 2 komponentowe: najcz
[
ciej epoksydowe i niekt�re poliuretanowe utwardzane dodatkowym skB
adnikiem. SkB
adniki w osobnych opakowaniach, po otwarciu nale|
y lekko przemiesza
skB
adnik bazowy oznaczony zazwyczaj liter
A, wla
utwardzacz oznaczony najcz
[
ciej na opakowaniu liter
B, skB
adniki miesza
mechanicznie minimum 3 minuty. Po wymieszaniu skB
adnik�w rozpoczyna si
powolny proces wi
zania i dlatego materiaB
y charakteryzuj
si
ograniczonym czasem wykorzystania. Czas ten jest opisany w karcie technicznej materiaB
u lub na opakowaniu i jest uzale|
niony od rodzaju materiaB
u oraz temperatury podB
o|
a i powietrza (zazwyczaj wynosi on od 40 do 90 minut) - wy|
sze temperatury skracaj
czas obr�bki, ni|
sze go wydB
u|
aj
. W przypadku braku mo|
liwo[
ci zu|
ycia caB
ej porcji materiaB
u w czasie mo|
liwo[
ci jego obr�bki materiaB
nale|
y podzieli
na mniejsze porcje - osobno komponent A i komponent B. MateriaB
y 3 komponentowe: skB
adniki jak w materiaB
ach 2 komponentowych, skB
adnik trzeci to wypeB
niacz mineralny. Mieszanie bazy z utwardzaczem przez ok. 3 minuty nast
pnie dodanie komponentu trzeciego. Rys. 1 Mieszanie |
ywicy [2, s.53] Rys. 2 Gruntowanie podB
o|
a lub jego malowanie przy powB
okach cienkowarstwowych [2, s.53] ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 20  Rys. 2Posypywanie |
ywicy pisakiem Rys.3 Wykonanie posadzki samorozlewnej kwarcowym [poz.2, s.53] [2 s.53] Zalecenia bezpieczeD
stwa i higieny pracy: MateriaB
y wieloskB
adnikowe w stanie niezwi
zanym s
szkodliwe dla ludzi i [
rodowiska naturalnego. Szczeg�lnie niebezpieczny jest skB
adnik B  utwardzacz. Nale|
y unika
bezpo[
redniego kontaktu sk�ry z materiaB
ami, stosowa
ubrania ochronne, r
kawice gumowe i okulary ochronne. MateriaB
y po zwi
zaniu s
oboj
tne dla [
rodowiska oraz ludzi. Przed rozpocz
ciem prac nale|
y bezwzgl
dnie zapozna
si
z kart
substancji niebezpiecznych, w kt�rej podany jest skB
ad substancji, spos�b jej neutralizacji oraz zalecenia dotycz
ce udzielania pierwszej pomocy. 4.4.2. Pytania sprawdzaj
ce Odpowiadaj
c na pytania, sprawdzisz czy jeste[
przygotowany do wykonania 
wiczeD
. 1. Jakie zadanie speB
nia warstwa gruntuj
ca przy wykonywaniu powB
ok z |
ywic epoksydowych i poliuretanowych? 2. Jakie znasz rodzaje powB
ok chemoodpornych stosowanych jako wykB
adziny na posadzkach przemysB
owych uzale|
nionych od obci
|
eD
mechanicznych. 3. Jakie znasz sposoby przygotowania do aplikacji materiaB
�w 1, 2 i 3 komponentowych. 4. Jaka jest technologia wykonania wykB
adziny chemoodpornej 2 komponentowej. 4.4.3. 
wiczenia 
wiczenie 1 Na podstawie obejrzanego filmu na temat wykonania posadzek epoksydowych, Przygotuj materiaB
malarski 2 komponentowy  |
ywic
epoksydow
. Nast
pnie naB
�|
przygotowan
powB
ok
metod
lakiernicz
za pomoc
waB
ka na 1 m2 [
ciany, zu|
ywaj
c ok. � obj
to[
ci posiadanego opakowania. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) obejrze
dokB
adnie film pt ,, Posadzki epoksydowe , 2) wypisa
na kartce, kolejne czynno[
ci podczas wykonania posadzki epoksydowej, 3) zorganizowa
stanowisko pracy, 4) przestrzega
zasad bezpieczeD
stwa pracy, 5) przygotowa
materiaB
malarski 2 komponentowy wedB
ug zasad podanych na opakowaniu, ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 21 6) wymiesza
komponenty wiertark
elektryczn
z mieszadB
em, 7) naB
o|
y
przygotowan
powB
ok
metod
lakiernicz
za pomoc
waB
ka na 1 m2 [
ciany, 8) zgB
osi
nauczycielowi wykonanie zadania, 9) dokona
samooceny pracy, 10) uporz
dkowa
stanowisko pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - film pt ,,Posadzki epoksydowe , - instrukcja bezpieczeD
stwa i higieny pracy, - |
ywica epoksydowa  1kg, - wiertarka elektryczna z mieszadB
em, - waB
ek malarski, - przygotowana [
ciana, - kartka papieru, - przybory do pisania. 
wiczenie 2 Do materiaB
u, kt�ry pozostaB
z 
wiczenia pierwszego dodaj piasku kwarcowego w ilo[
ci ok. 0,25 litra. Wylej wymieszany materiaB
na podB
o|
e pomalowane wcze[
niej |
ywic
i rozprowadz
r�wnomiernie pac
z
bat
. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) zorganizowa
stanowisko pracy, 2) zaplanowa
przebieg wykonania zadania  
wiczenia  plan zapisa
w zeszycie, 3) przestrzega
zasad bezpieczeD
stwa pracy, 4) przeczyta
dwukrotnie podan
na arkuszu papieru technologi
przygotowania materiaB
�w chemoodpornych posadzkowych 3 komponentowych, 5) przygotowac materiaB
wedB
ug zasad podanych na opakowaniu, 6) wymiesza
komponenty za pomoc
wiertarki elektrycznej z mieszadB
em, 7) wyla
wymieszany materiaB
na podB
o|
e pomalowane wcze[
niej |
ywic
, 8) rozprowadzi
r�wnomiernie wylany materiaB
na podB
o|
e, pac
zebat
, 9) zgB
osi
nauczycielowi wykonanie pracy, 10) uporz
dkowa
stanowisko pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - instrukcja bezpieczeD
stwa i higieny pracy, - [
rodki ochrony indywidualnej zgodne z instrukcj
bezpieczeD
stwa i higieny pracy, - |
ywica epoksydowa - op. 1 kg, - piasek kwarcowy ok. 0,25 l, - wiertarka elektryczna z mieszadB
em, - szpachla metalowa z z
bami, - przygotowane podB
o|
e 4.4.4. Sprawdzian post
p�w Czy potrafisz: Tak Nie 1) kr�tko om�wi
spos�b wykonania wykB
adziny chemoodpornej z folii ? 2) om�wi
kr�tko technologi
nanoszenia materiaB
�w chemoodpornych metodami malarskimi? 3) wymieni
podziaB
powB
ok chemoodpornych na posadzkach przemysB
owych ? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 22 4.5. Wykonanie izolacji chemoodpornych z zastosowaniem materiaB
�w bitumicznych 4.5.1. MateriaB
nauczania MateriaB
y bitumiczne (materiaB
y produkowane na bazie ropopochodnych) znajduj
najszersze zastosowanie w budownictwie od ponad 100 lat. S
odporne na typowe zwi
zki chemiczne wyst
puj
ce w glebie (kwasy humusowe, roztwory kwasu siarkowego, azotany, [
rodki ochrony ro[
lin, nawozy). Dobrze zachowuj
si
tak|
e jako pokrycia wodoszczelne dach�w. Ich popularno[

wynika z nast
puj
cych zalet: a. niska cena  w wi
kszo[
ci s
produkowane z odpad�w przy rafinacji ropy naftowej, b. prostota produkcji  w wi
kszo[
ci nie wymagaj
skomplikowanych technologii produkcji, s
prostymi mieszaninami substancji bitumicznej z wypeB
niaczem mineralnym i klejem na bazie lateksu lub akrylu, c. prostota w nakB
adaniu  nie wymagaj
urz
dzeD
do nakB
adania poza podstawowymi prostymi narz
dziami, d. nie wymagaj
specjalnego przygotowania podB
o|
a, e. mog
by
nakB
adane w r�|
nych temperaturach otoczenia ju|
okoB
o 1 do 35oC, f. peB
ni
jednocze[
nie dwie funkcje  izolacji chemoodpornej i wodoszczelnej, g. s
uniwersalne: do izolacji podziemnej cz
[
ci budowli (B
awy fundamentowe, [
ciany piwnic) oraz do izolacji dach�w. Typy izolacji bitumicznych w zale|
no[
ci od obci
|
enia wod
obiektu W literaturze budowlanej polskiej materiaB
y bitumiczne omawiane s
jako izolacje wodochronne. W zale|
no[
ci od obci
|
enia wilgoci
i wod
obiektu rozr�|
nia si
trzy typy izolacji. Izolacje typu lekkiego  ochrona budowli przed wilgotno[
ci
gruntu niespoistego przepuszczaj
cego wody opadowe. PowB
oki cienkowarstwowe wykonywane zazwyczaj technikami malarskimi r
cznie: warstwa gruntuj
ca plus dwie do trzech warstw nawierzchniowych. MateriaB
y do ich wykonania dzielimy na materiaB
y bitumiczne pB
ynne na bazie rozpuszczalnik�w  Abizol, oraz na emulsje wodne bitumiczne bez rozpuszczalnik�w do aplikacji na podB
o|
a, tak|
e wilgotne nie niszcz
ce warstwy docieplaj
cej wykonywanej zazwyczaj ze styropianu. Izolacje typu [
redniego  ochrona budowli przed wilgoci
pochodz
c
z gruntu spoistego nas
czonego wod
. PowB
oki grubsze wykonywane z pap bitumicznych oraz materiaB
�w bezspoinowych w formie past. Po wykonaniu warstwy gruntuj
cej z materiaB
u bitumicznego pB
ynnego metod
malarsk
lub natryskow
gB
�wna izolacja wykonywana jest z 2 warstw papy lub jako bezspoinowa z grubowarstwowych emulsji bitumicznych modyfikowanych tworzywem sztucznym 1 komponentowych lub 2 komponentowych (komponent 2 przy[
piesza wi
zanie materiaB
u i jego odporno[

na deszcz). MateriaB
nanosi si
szpachlami metalowymi lub metod
natrysku pompami tB
okowymi Wagnera. Grubo[

powB
ok w tym przypadku powinna wynosi
minimum 3 mm. Izolacje typu ci
|
kiego  ochrona budowli przed wod
spi
trzon
pod ci[
nieniem ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 23 PowB
oki grubo[
ci od 4 �6 mm wykonywane z past bitumicznych modyfikowanych wedB
ug technologii jak w izolacjach typu [
redniego. Podczas wykonywania powB
oki izolacyjnej w celu kontroli grubo[
ci nanoszonej warstwy zaleca si
mi
dzywarstwowo zatopi
siatk
polipropylenow
o gramaturze minimum 145 gr/m2. Izolacje typu ci
|
kiego wykonuje si
r
cznie szpachlami metalowymi lub natryskiem pompami Wagnera. Przy obci
|
eniu budowli wod
pod ci[
nieniem izolacje papowe praktycznie nie zdaj
egzaminu ze wzgl
du na wysok
awaryjno[

zwi
zan
z problemami ich sklejania na powierzchniach pionowych [
cian. Izolacje bitumiczne chemoodporne w zbiornikach [
ciek�w komunalnych oraz budownictwie rolniczym Oczyszczalnie [
ciek�w komunalnych s
wykonywane w konstrukcjach |
elbetowych i w zwi
zku z tym elementy tych konstrukcji musz
by
zabezpieczone wykB
adzinami chemoodpornymi. MateriaB
y bitumiczne stosowane w tych obiektach dzielimy na dwie grupy: 1) bitumy w formie emulsji wodnych lub zawiesin rozpuszczalnikowych  1 komponentowe. 2) materiaB
y bitumiczno - epoksydowe wodorozcieD
czalne lub rozpuszczalnikowe. PoB

czenie bitumu z epoksydem charakteryzuje si
wysok
odporno[
ci
chemiczn
(bitum, epoksyd) oraz bardzo wysok
przyczepno[
ci
do podB
o|
a, kt�r
to cech
charakteryzuj
si
|
ywice epoksydowe. 4.5.2. Pytania sprawdzaj
ce Odpowiadaj
c na pytania , sprawdzisz czy jeste[
przygotowany do wykonania 
wiczeD
. 1. Na jakiej bazie produkowane s
materiaB
y izolacyjne bitumiczne? 2. Jakie typowe zwi
zki chemiczne wyst
puj
w gruncie? 3. Jakie znasz podstawowe zalety materiaB
�w bitumicznych. 4. Jakie znasz izolacje typu lekkiego , [
redniego i ci
|
kiego. 5. Jakie obiekty w oczyszczalniach [
ciek�w i w budownictwie rolniczym zabezpieczane s
materiaB
ami bitumicznymi? 4.5.3. 
wiczenia 
wiczenie 1 WymieD
typy izolacji oraz materiaB
y bitumiczne, z kt�rych si
je wykonuje. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) zapozna
si
z materiaB
em nauczania, 2) przeczyta
temat 
wiczenia, 3) przypomnie
sobie rodzaje izolacji stosowanych w budownictwie, 4) przeczyta
informacje na temat typ�w izolacji chemoodpornych, 5) zapisa
informacje w dzienniczku ucznia, 6) wypisa
z podanego tekstu wszystkie materiaB
y bitumiczne, 7) przyporz
dkowa
wB
a[
ciwe materiaB
y dla danego typu izolacji, 8) zaprezentowa
efekty swojej pracy, 9) zapisa
spostrze|
enia w dzienniczku ucznia. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - dzienniczek ucznia, - przybory do pisania, - literatura z rozdziaB
u 6. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 24 
wiczenia 2 Wykorzystuj
c 
wiczenie nr 1 odpowiedz na pytanie  w kt�rych elementach budynku zastosujesz izolacje chemoodporne? Odpowiedz
zaznacz w tabeli, wstawiaj
c znak X w odpowiedniej rubryce. Elementy budynku Tak Nie - B
awa fundamentowa |
elbetowa, - B
awa fundamentowa ceglana, - dach, - posadzka II kondygnacji, - [
ciana zewn
trzna ponad terenem, - [
ciana wewn
trzna, - taras, - -balkon. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) przeczyta
temat 
wiczenia, 2) przejrze
informacje zapisane w dzienniczku ucznia dotycz
ce 
wiczenia numer 1, 3) przypomnie
sobie informacje na temat konstrukcji budynku, 4) wpisa
znak X w odpowiedniej rubryce, przy ka|
dym z element�w budynku, 5) zaprezentowa
efekty swojej pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy : - dzienniczek ucznia, - przybory do pisania, - literatura z rozdziaB
u 6, - tabela. 4.5.4. Sprawdzian post
p�w Czy potrafisz: Tak Nie 1) uzasadni
konieczno[

stosowania izolacji chemoodpornych bitumicznych w budownictwie? 2) wymieni
podstawowe zalety materiaB
�w bitumicznych powoduj
ce ich cz
ste stosowanie? 3) wymieni
podziaB
izolacji bitumicznych w zale|
no[
ci od obci
|
enia wod
obiektu? 4) okre[
li
, kt�re z element�w budynku wymagaj
stosowania izolacji chemoodpornych? 5) wymieni
, jakie materiaB
y bitumiczne stosuje si
w zbiornikach [
ciek�w? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 25 4.6. Wykonanie izolacji chemoodpornych z zastosowaniem materiaB
�w ceramicznych 4.6.1. MateriaB
nauczania W obszarach nara|
onych na du|
e obci
|
enia mechaniczne, termiczne lub chemiczne posadzkom stawia si
wyj
tkowe warunki: - odporno[

na [
cieranie, - odporno[

na obci
|
enia mechaniczne statyczne i dynamiczne, - odporno[

termiczna, - dB
ugi okres u|
ytkowania, - odporno[

chemiczna. W rozdziale 4.4.1., w kt�rym omawiali[
my posadzki z |
ywic epoksydowych  wersje na wysokie obci
|
enia mechaniczne i chemiczne (posadzki grubowarstwowe) m�wili[
my o zaletach tych materiaB
�w. Pomimo bardzo wielu ich zalet posiadaj
tak|
e wady  maB
a odporno[

na zarysowania, ograniczona odporno[

na wysokie temperatury  |
ywice samorozlewne do 800C , betony |
ywiczne do 1800C. Ponadto s
kB
opotliwe przy konieczno[
ci ich napraw, skomplikowane w wykonawstwie i drogie. Dlatego coraz cz
[
ciej wraca si
do materiaB
�w produkowanych z surowc�w naturalnych  pB
ytek i cegieB
ceramicznych Omawiaj
c okB
adziny chemoodporne skupimy si
na pB
ytkach ceramicznych poniewa|
to one s
stosowane najcz
[
ciej. PB
ytka ceramiczna Jest produkowana z naturalnych mineralnych surowc�w wyst
puj
cych w przyrodzie. Proces wytwarzania pB
ytek polegaj
cy na wypalaniu lub spiekaniu naturalnych materiaB
�w mineralnych powoduje, |
e uzyskujemy produkt o bardzo wysokich parametrach wytrzymaB
o[
ciowych. Pokrywanie pB
ytek glazur
zapobiega osadzaniu si
substancji typu smary tB
uszcze, brud, dzi
ki czemu jest j
B
atwo utrzyma
w czysto[
ci. PB
ytki ceramiczne s
tak|
e odporne na substancje chemiczne oraz wysok
temperatur
. Maj
tak|
e jeszcze inne istotne zalety  wygl
d oraz B
atwo[

wymiany w przypadku uszkodzenia. Maj
niestety tak|
e swoje wady. Do wad podstawowych je|
eli rozwa|
amy ich zastosowanie jako wykB
adzin chemoodpornych nale|
y brak ci
gB
o[
ci powB
oki  wyst
powanie spoin. Dlatego rozwa|
aj
c mo|
liwo[

zastosowania pB
ytek ceramicznych jako okB
adzin chemoodpornych nale|
y uwzgl
dni
chemoodporno[

materiaB
�w niezb
dnych do uB
o|
enia pB
ytek. Poniewa|
w wi
kszo[
ci przypadk�w wykB
adziny chemoodporne s
poddane tak|
e obci
|
eniu wod
przy doborze materiaB
�w bierze si
jednocze[
nie pod uwag
konieczno[

wykonania izolacji przeciwwilgociowych i przeciwwodnych. MateriaB
y uzupeB
niaj
ce chemoodporne do wykonania wykB
adzin ceramicznych Izolacje podpB
ytkowe MateriaB
y maj
ce za zadanie odci
cie dost
pu wilgoci i substancji agresywnych do podB
o|
a to grupa materiaB
�w do ochrony przed zniszczeniem podkB
ad�w i strop�w betonowych: a  folie pB
ynne, mikrozaprawy na bazie cementu: materiaB
y elastyczne wodoszczelne, odporno[

chemiczna umiarkowana, odporne na typowe zanieczyszczenia [
rodowiska, [
rodki myj
ce i dezynfekuj
ce. MateriaB
y stosowane w budynkach mieszkalnych i u|
yteczno[
ci publicznej og�lnodost
pnych basenach k
pielowych. b  cienkowarstwowe wykB
adziny |
ywiczne wykonywane na bazie |
ywic epoksydowych i poliuretanowych jak i warstwy chemoodporne do ochrony wylewek i konstrukcji strop�w ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 26 w pomieszczeniach o podwy|
szonej agresji chemicznej ale suchych. Wysoka odporno[

chemiczna, izolacyjno[

przeciwwodna bardzo ograniczona. c  elastyczne chemoodporne izolacje wykonywane dla peB
nej ochrony podB
o|
a chemoodporne i wodoszczelne. Grubo[

minimum 2 mm. Stosowane w pomieszczeniach mokrych o du|
ej agresji chemicznej. Kleje do ceramiki MateriaB
y sB
u|

ce do trwaB
ego przyklejenia okB
adziny ceramicznej do podB
o|
a betonowego tynku, pB
yt gipsowo kartonowych.  kleje mineralne produkowane na bazie cementu z dodatkiem tworzyw sztucznych: stosowane do klejenia pB
ytek ceramicznych wewn
trz i na zewn
trz obiekt�w w obszarach od suchych do mokrych przy obci
|
eniu chemicznym maB
ym i [
rednim,  kleje na bazie |
ywicy epoksydowej: produkowane na bazie chemoodpornej |
ywicy do klejenia pB
ytek ceramicznych w obszarach suchych i mokrych przy du|
ej agresji chemicznej,  kleje mineralne chemoodporne: klej mineralny bez cementu z krzemianowym materiaB
em B

cz
cym  klej silikatowy oparty na technologii krzemianowej. Fugi do spoinowania pB
ytek MateriaB
y do wypeB
nienia szczelin powierzchniowych w okB
adzinach ceramicznych s
najbardziej nara|
one zar�wno na obci
|
enia mechaniczne jak i agresj
chemiczn
. WB
a[
ciwy ich dob�r w zale|
no[
ci przede wszystkim od agresji chemicznej jest podstawowym i najwa|
niejszym zadaniem.  fugi mineralne: produkowane w wersji sztywnej i elastycznej z dodatkami tworzyw sztucznych . SB
u|

do zamykania spoin na zewn
trz i wewn
trz obiekt�w w obszarach suchych i mokrych przy obci
|
eniu chemicznym maB
ym i [
rednim.  fugi chemoodporne epoksydowe: u|
ywane do spoinowania okB
adzin ceramicznych w obiektach suchych i mokrych poddanych du|
ej agresji chemicznej. Bardzo dobra przyczepno[

do pB
ytek. Istotn
wad
jest bardzo trudna i pracochB
onna obr�bka oraz wysoka cena .  fugi mineralne chemoodporne: fuga mineralna bez cementu produkowana na bazie szkB
a wodnego (fuga silikatowa). Bardzo du|
a odporno[

chemiczna, odporno[

na temperatur
+ 5000C. Bardzo B
atwa w obr�bce  obr�bka podobna jak przy fudze mineralnej cementowej. Technologia wykonania wykB
adzin chemoodpornych z pB
ytek ceramicznych Gruntowanie podB
o|
a Gruntowanie podB
o|
a ma na celu wyr�wnanie jego chB
onno[
ci oraz wzmocnienie powierzchniowe podB
o|
a. W przypadku konieczno[
ci wykonania izolacji przeciwwodnej lub chemoodpornej podpB
ytkowej jest to operacja niezb
dna do wykonania. Przy wykonywaniu izolacji z tworzyw sztucznych  folie pB
ynne - gruntem jest wodna emulsja, w przypadku izolacji chemoodpornej wykonywanej na bazie |
ywic epoksydowych lub poliuretanowych gruntem s
materiaB
y epoksydowe lub poliuretanowe. Grunt nanosimy r
cznie metod
malowania p
dzlem lub waB
kiem. W przypadku braku konieczno[
ci wykonania izolacji podpB
ytkowej pB
ytki ceramiczne kleimy bezpo[
rednio na zagruntowane suche podB
o|
e. Wykonanie izolacji podpB
ytkowej W przypadku konieczno[
ci wykonania izolacji podpB
ytkowej na warstw
gruntuj
c
nanosimy bezspoinow
izolacj
z pB
ynnej folii  waB
kiem w 2 warstwach na przeschni
te podB
o|
e, w przypadku wykonywania izolacji chemoodpornych na bazie |
ywic epoksydowych warstwy cienkie nanosimy waB
kiem metod
lakiernicz
a izolacj
elastyczn
grubowarstwow
,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 27 nanosimy szpachlami metalowymi  grubo[

warstwy minimum 2 mm. Przygotowanie materiaB
�w |
ywicznych do aplikacji om�wiono w rozdziale 4. Klejenie pB
ytek Klejenie pB
ytek ma za zadanie zwi
zanie pB
ytki na staB
e z podB
o|
em. Klej rozprowadza si
pac
z
bat
na podB
o|
e i na [
wie|
y materiaB
nale|
y uB
o|
y
pB
ytk
lekko j
dobijaj
c mB
otkiem gumowym. Na posadzkach klejenie powinno by
wykonane bez pustek powietrza  peB
ne wypeB
nienie przestrzeni pomi
dzy pB
ytk
i podB
o|
em. Spoinowanie pB
ytek Polega na wypeB
nieniu materiaB
em spoinuj
cym szczelin pomi
dzy pB
ytkami ceramicznymi Wymaga wyj
tkowej staranno[
ci wykonania. Spoinowanie pB
ytek wykonuje si
r
cznie i sporadycznie na bardzo du|
ych powierzchniach mechanicznie. Aplikacja polega na starannym wypeB
nieniu fug poprzez uB
o|
enie materiaB
u na peB
n
gB

boko[

szczeliny pomi
dzy pB
ytkami szpachelk
gumow
. MateriaB
wprowadzamy do szczeliny pod skosem do kierunku fugi starannie j
wypeB
niaj
c na peB
n
gB

boko[

a nast
pnie zmywamy nadmiar fugi z pB
ytki, ksztaB
tujemy wkl
sB
o[

fugi i myjemy pB
ytki do czysta. Przy spoinowaniu mechanicznym fuga jest wciskana mechanicznie przez gumowe [
migB
o, nast
pnie jest formowana przez talerz wyposa|
ony w specjalny zmywak i w koD
cowej fazie pB
ytka jest mechanicznie myta do czysta. Obr�bka fug mineralnych na bazie cementu jest stosunkowo prosta. Je|
eli na drugi dzieD
widoczne s
pozostaB
o[
ci mleczka cementowego mo|
na przemy
pB
ytki dodaj
c do wody [
rodki do zmywania nalot�w cementowych. W przypadku obr�bki fug chemoodpornych epoksydowych nale|
y post
powa
w spos�b nast
puj
cy: po wci[
ni
ciu materiaB
u w szczelin
natychmiast nale|
y zemulgow
(zrobi
emulsj
wodn
z fugi i ciepB
ej wody) bardzo ciepB
a wod
fug
pozostaB

na pB
ytce. W ci
gu okoB
o 15 minut nale|
y wyprofilowa
fug
i umy
pB
ytk
do czysta za pomoc
bardzo ciepB
ej wody. Do prac u|
ywa si
pac zaopatrzonych w wymienne zmywaki i g
bki oraz wiadro do pB
ukania zaopatrzone w rolki do wyciskania zmywak�w. Nale|
y pami
ta
, |
e fuga epoksydowa jest po zwi
zaniu chemoodporna w zwi
zku z tym nale|
y pB
ytki umy
do czysta podczas aplikacji fugi. W przypadku aplikacji fug mineralnych chemoodpornych silikatowych (krzemianowych) obr�bka jest identyczna jak fugi mineralnej na bazie cementu lecz nale|
y tak|
e pB
ytki umy
do czysta. Ewentualne resztki fugi s
nie do usuni
cia. UzupeB
nieniem fug s
materiaB
y elastyczne do wyciskania pistoletami r
cznymi  silikony. Rys. 5 : Mechaniczne spoinowanie |
ywiczne pB
ytek ceramicznych [poz.2 s.53] ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 28 4.6.2. Pytania sprawdzaj
ce Odpowiadaj
c na pytania, sprawdzisz czy jeste[
przygotowany do wykonania 
wiczeD
. 1. Jakie podstawowe warunki stawia si
posadzkom poddanym jednocze[
nie du|
ym obci
|
eniom mechanicznym, termicznym i chemicznym? 2. Jakie s
podstawowe cechy okB
adzin ceramicznych? 3. Jakie materiaB
y stanowi
uzupeB
nienie do wykonania okB
adzin ceramicznych? 4. Jakie s
3 grupy izolacji podpB
ytkowych i kr�tko je opisz? 5. Jakie s
3 grupy klej�w do ceramiki w zale|
no[
ci od ich skB
adu? 6. Co to jest fuga, jakie jest jej zadanie? 7. Jak mo|
na podzieli
fugi w zale|
no[
ci od materiaB
u, z kt�rego s
wykonane? 8. Jakie s
3 podstawowe operacje robocze niezb
dne do wykonania przy robotach wykB
adzinowych z ceramiki? 4.6.3. 
wiczenia 
wiczenie 1 Wykonaj posadzk
z pB
ytek ceramicznych na podB
o|
u betonowym z wykonaniem izolacji jednokomponentowej foli
pB
ynn
. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) zorganizowa
stanowisko pracy, 2) zaplanowa
przebieg wykonania zadania  
wiczenia  plan zapisa
w zeszycie, 3) przestrzega
zasad bezpieczeD
stwa pracy, 4) przeczyta
dokB
adnie temat 
wiczenia, 5) przeczyta
wskaz�wki dotycz
ce stosowania materiaB
�w znajduj
ce si
na etykietach opakowaD
, 6) przygotowa
materiaB
i narz
dzia do wykonania 
wiczenia, 7) zgB
osi
nauczycielowi przygotowanie do wykonania 
wiczenia, 8) zagruntowa
powierzchni
posadzki betonowej za pomoc
waB
ka lub p
dzla, 9) wykona
izolacj
podpB
ytkow
jednokomponentow
foli
pB
ynn
, nanosz
c materiaB
waB
kiem na zagruntowane podB
o|
e w 2 warstwach ( warstwa druga na such
warstw
pierwsz
), 10) przyklei
na wyschni
t
warstw
izolacji przyklej ok. 1 m2 pB
ytek stosuj
c klej mineralny, 11) zaprezentowa
efekt swojej pracy, 12) sporz
dzi
w zeszycie notatk
z przeprowadzonego 
wiczenia, 13) sformuB
owa
wnioski z realizacji 
wiczenia, 14) uporz
dkowa
stanowisko pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - [
rodek gruntuj
cy, - pB
ytki ceramiczne 1m2, - folia w pB
ynie, - klej mineralny do klejenia pB
ytek ceramicznych, - krzy|
yki do pB
ytek, - paca z
bata, - waB
ek lub p
dzel, ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 29 - wiertarka elektryczna z mieszadB
em, - ubranie robocze, - zeszyt przedmiotowy, - przybory do pisania. 
wiczenie 2 Wykona
spoinowanie pB
ytek ( najwcze[
niej w nast
pnym dniu po przyklejeniu pB
ytek). Spoinowanie nale|
y wykona
sposobem r
cznym. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) zorganizowa
stanowisko pracy, 2) zaplanowa
przebieg wykonania zadania  
wiczenia  plan zapisa
w zeszycie, 3) przestrzega
zasad bezpieczeD
stwa pracy, 4) przeczyta
temat 
wiczenia, 5) przygotowa
materiaB
i narz
dzia do wykonania 
wiczenia, 6) przygotowa
fug
mineraln
, 7) wypeB
ni
szczelin
na peB
n
jej gB

boko[

, 8) wyprofilowa
materiaB
- fuga powinna by
wkl
sB
a, 9) wyczy[
ci
pB
ytki wok�B
szczeliny, 10) umy
dokB
adnie pB
ytki , tak |
eby nie byB
o smug po zaczynie cementowym. 11) sporz
dzi
w zeszycie notatk
z przeprowadzonego 
wiczenia, 12) sformuB
owa
wnioski z realizacji 
wiczenia, 13) zaprezentowa
efekty swojej pracy, 14) dokona
samooceny pracy, 15) uporz
dkowa
stanowisko pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy : - wiertarka elektryczna z mieszadB
em, - szpachelka gumowa do spoinowania, - zestaw zmywak�w i g
bek do mycia, - ubranie robocze, - zeszyt przedmiotowy, - przybory do pisania. 4.6.4. Sprawdzian post
p�w Czy potrafisz : Tak Nie 1) uzasadni
konieczno[

stosowania izolacji? chemoodpornych ceramicznych w budownictwie? 2) wymieni
podstawowe zalety materiaB
�w ceramicznych powoduj
ce ich cz
ste stosowanie? 3) kr�tko om�wi
materiaB
y do izolacji, klejenia i fugowania ceramiki? 4) wytB
umaczy
poj
cie materiaB
�w izolacyjnych silikatowych? 5) wytB
umaczy
kr�tko technologi
wykonywania okB
adzin ceramicznych? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 30 4.7. Technologia nanoszenia powB
ok chemoodpornych metod
natryskow
4.7.1. MateriaB
nauczania Do mechanicznego nanoszenia powB
ok chemoodpornych sB
u|

aparaty natryskowe: -  hydrauliczne, w kt�rych emulsja jest doprowadzana pod ci[
nieniem do dyszy aparatu i rozpylana poprzez nagB
e rozpr
|
anie si
w dyszy. Aparaty hydrauliczne budowlane w zale|
no[
ci od wielko[
ci ci[
nienia roboczego dzielimy na: niskoci[
nieniowe (ci[
nienie robocze 0,15 � 0,80 MPa), [
rednioci[
nieniowe (ci[
nienie do 1,50 MPa) i wysokoci[
nieniowe (do 25 MPa) - pneumatyczne, w kt�rych masa porywana jest strumieniem spr
|
onego powietrza i rozpylana w momencie rozpr
|
ania si
powietrza po jego wyj[
ciu z dyszy aparatu. Aparaty pneumatyczne mog
by
niskoci[
nieniowe ( ci[
nienie robocze 0.02-0.05 MPa ) uzyskiwane dzi
ki dziaB
aniu dmuchawy i wysokoci[
nieniowe ( ci[
nienie robocze 0.25-0.60 MPa) uzyskiwane dzi
ki pracy spr
|
arki. Najprostszym urz
dzeniem do natrysku hydraulicznego s
aparaty natryskowe z r
cznym nap
dem. Aparaty te u|
ywane s
do nanoszenia emulsji wodorozcieD
czalnych. Z krajowych aparat�w r
cznych najbardziej popularny aparat AMR - 50 (rys.6), kt�ry jest stosowany przy maB
ych frontach rob�t oraz w miejscach gdzie nie ma doprowadzonej energii elektrycznej. Aparaty r
czne obsB
uguje dw�ch ludzi: jeden stale pompuje powietrze w celu utrzymania mo|
liwie jednakowego ci[
nienia roboczego, drugi prowadzi koD
c�wk
rozpylaj
c
. Przy du|
ych robotach stosuje si
agregat wysokoci[
nieniowy WAGNER Airless 7000 H [rys.7]. Rys.6 Aparat r
czny AMR  50 [poz.14 s.53] ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 31 Rys. 7 Aparat wysokoci[
nieniowy WAGNER Airless 7000 H [poz.14 s.53] W tym urz
dzeniu masa powB
okowa pobierana jest bezpo[
rednio z opakowania fabrycznego za pomoc
przewodu ss
cego zaopatrzonego w filtr. Nast
pnie mas
tB
oczy si
pod ci[
nieniem do pistoletu natryskowego, kt�rego najwa|
niejsz
cz
[
ci
jest odpowiednia do danej konsystencji materiaB
u dysza z bardzo twardego materiaB
u-spiekane w
gliki wolframu. Dysze r�|
ni
si
mi
dzy sob
[
rednic
otworu, k
tem rozpylania i ksztaB
tem rozpylanego strumienia. Pistolet natryskowy reguluje si
poprzez dob�r odpowiedniej dyszy dostosowanej do danego materiaB
u, jego lepko[
ci, rodzaju i wielko[
ci powierzchni. Urz
dzenie wyposa|
one jest r�wnie|
w dodatkowy osprz
t do przedmuchiwania dyszy w czasie pracy je|
eli ulegnie ona zatkaniu. Malowanie aparatami hydraulicznymi rozpoczyna si
od doboru odpowiedniego otworu w dyszy natryskowej. Do materiaB
�w rzadkich (np. do materiaB
�w gruntuj
cych) stosuje si
dysze mniejsze, a do materiaB
�w g
stszych (do mas bitumicznych grubowarstwowych) otwory wi
ksze wy|
sze ci[
nienie. Wykonywanie powB
oki metod
natrysku polega na wB
a[
ciwym prowadzeniu aparatu natryskowego, prostopadB
ym ustawieniu osi do strumienia rozpylanego materiaB
u na powierzchni i zachowaniu staB
ej odlegB
o[
ci aparatu od podB
o|
a. OdlegB
o[

ta powinna wynosi
od 40 do 50 cm. Grubo[

powB
oki reguluje si
pr
dko[
ci
przesuwania koD
c�wki aparatu natryskowego. Spos�b prowadzenia koD
c�wki rozpylaj
cej w dw�ch kolejnych fazach nakB
adania powB
ok ilustruje rysunek 8. Rys .8 Spos�b prowadzenia koD
c�wki rozpylaj
cej w dw�ch kolejnych warstwach : a) pierwsza warstwa, b) druga warstwa [14 s. 53] ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 32 PowB
ok
nale|
y nakB
ada
r�wnolegB
ymi pasami zachodz
cymi na siebie od 10 do 30 %. Zasada nakB
adania powB
ok aparatami pneumatycznymi jest podobna, trzeba tylko zachowa
mniejsz
odlegB
o[

aparatu natryskowego od obrabianej powierzchni  wynosi ona od 25 do 25 cm, a pasmo powinno zachodzi
na siebie 40 do 50 %. Ka|
da kolejna warstwa powB
okowa powinna by
naB
o|
ona po caB
kowitym wyschni
ciu poprzedniej, za wyj
tkiem materiaB
�w z |
ywic w przypadku kt�rych kolejne warstwy nakB
ada si
na nie zwi
zan
do koD
ca warstw
poprzedni
(warstwa poprzednia musi by
lekko klej
ca). Podczas nakB
adania powB
ok chemoodpornych nale|
y dokB
adnie przeczyta
kart
techniczn
dotycz
c
okre[
lonego materiaB
u w kt�rej podaje si
mi
dzy innymi czas wysychania powB
oki. Technologia wykonania powB
ok metod
natryskowa pomp
WAGNERA  nanoszenie grubowarstwowych powB
ok bitumicznych Bitumiczne powB
oki szpachlowe mo|
na nakB
ada
na wilgotnych podB
o|
ach murowych i betonowych. Masy musz
pokry
wszystkie rysy wyst
puj
ce w podB
o|
u. Prace rozpoczyna si
od gruntowania [rys. 10]. Rys . 9 Pistolet do nanoszenia gruntu Rys 10 Gruntowanie natryskowe [poz.2 s.53] [poz.2 s.53] Przed naniesieniem powB
oki powierzchniowej nale|
y zaizolowa
: - styk podB
ogi ze [
cian
(rys.11), - przej[
cia rur (rys.15), - szczeliny dylatacyjne ( mo|
na zastosowa
ta[
my dylatacyjne ) (rys.12). Rys . 11 Uszczelnienie naro|
a wewn
trznego Rys. 12 Uszczelnienie dylatacji ta[
m
polimerow
ta[
m
[poz.2 str.53] polimerow
[poz.2 str.53] ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 33  Rys .13 Pistolet do nanoszenia izolacji Rys 14 Wykonanie izolacji natryskiem [poz.2 s.53] [poz.2 s.53] Rys .15 Szczelne przej[
cie rurowe przez zaizolowan
[
cian
[poz.2 s.53] Po wykonaniu izolacji naro|
y, dylatacji, przej[

rurowych nanosimy caB
opowierzchniowo izolacj
pistoletem za pomoc
pompy WAGNERA [ rys14]. Pierwsz
warstw
nanosi si
tak , aby wypeB
niaB
a nier�wno[
ci podB
o|
a. Nast
pnie ukB
ada si
warstw
drug
. 4.7.2. Pytania sprawdzaj
ce Odpowiadaj
c na pytania, sprawdzisz czy jeste[
przygotowany do wykonania 
wiczeD
. 1. Jakie urz
dzenia sB
u|

do nanoszenia powB
ok chemoodpornych metod
natryskow
? 2. Jakie znasz rodzaje aparat�w natryskowych w zale|
no[
ci od sposobu podawania materiaB
u. 3. Jaki jest podziaB
aparat�w natryskowych w zale|
no[
ci od wysoko[
ci ci[
nienia wytwarzanego przez urz
dzenie ? 4. Jak podawany jest materiaB
w aparatach hydraulicznych? 5. W jaki spos�b podawany jest materiaB
w urz
dzeniach pneumatycznych? 6. Na czym polega prawidB
owe wykonanie prac metodami natryskowymi - odlegB
o[
ci dyszy od obrabianej powierzchni, spos�b prowadzenia dyszy? 4.7.3. 
wiczenia 
wiczenie 1 WymieD
urz
dzenia, kt�re sB
u|

do nanoszenia powB
ok chemoodpornych metod
natryskow
i om�w kr�tko zasad
ich dziaB
ania. Spos�b wykonania 
wiczenia ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 34 Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) zapozna
si
z materiaB
em nauczania, 2) wymieni
urz
dzenia, kt�re sB
u|

do nanoszenia powB
ok chemoodpornych metod
natryskow
, 3) zapozna
si
z zasadami dziaB
ania tych urz
dzeD
, 4) opisa
w zeszycie kr�tko zasady dziaB
ania wymienionych urz
dzeD
, 5) zaprezentowa
efekty swojej pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - zeszyt przedmiotowy, - przybory do pisania, - literatura z rozdziaB
u 6. 
wiczenia 2 Pomaluj farb
emulsyjn
2 m2 [
ciany przy u|
yciu aparatu natryskowego z nap
dem r
cznym Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenia powiniene[
: 1) zorganizowa
stanowisko pracy, 2) zaplanowa
przebieg wykonania zadania  
wiczenia  plan zapisa
w zeszycie, 3) przestrzega
zasad bezpieczeD
stwa pracy, 4) zgB
osi
nauczycielowi przygotowanie do wykonania 
wiczenia, 5) przygotowa
aparat do pracy, 6) dobra
odpowiednie dysze, 7) przygotowa
wB
a[
ciw
konsystencj
farby, 8) wykona
pr�b
nanoszenia materiaB
u na [
cian
, 9) wyczy[
ci
sprz
t po wykonaniu 
wiczenia, 10) sporz
dzi
w zeszycie notatk
z przeprowadzonego 
wiczenia. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - farba do malowania, - r
czny aparat natryskowy, - ubranie robocze, - zeszyt przedmiotowy, - przybory do pisania. 4.7.4. Sprawdzian post
p�w Czy potrafisz: Tak Nie 1) opowiedzie
na czym polega natryskowa metoda nanoszenia powB
ok chemoodpornych? 2) opisa
zasad
dziaB
ania urz
dzenia do natrysku? 3) wytB
umaczy
kolejne czynno[
ci przygotowawcze przed uruchomieniem urz
dzenia natryskowego? 4) rozebra
, umy
, zakonserwowa
urz
dzenia po wykonaniu zadania ? 5) wykorzysta
poznane wiadomo[
ci w praktyce? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 35 4.8. Przygotowanie powierzchni pod powB
oki chemoodporne 4.8.1. MateriaB
nauczania Bardzo istotnym elementem, cz
sto decyduj
cym o jako[
ci wykonania powB
ok chemoodpornych, jest odpowiednie przygotowanie powierzchni, na kt�rej maj
by
wykonane izolacje chemoodporne. Pomimo, |
e powierzchnie te mog
by
zbudowane z r�|
nych materiaB
�w (beton, tynk, pB
yty gipsowo - kartonowe, pB
yta wi�rowa) obowi
zuj
podobne kryteria oceny ich przydatno[
ci do nakB
adania powB
ok zabezpieczaj
cych. Podstawowe kryteria oceny podB
o|
y pod powB
oki chemoodporne to: - r�wno[

podB
o|
a, - zachowanie pB
aszczyzny, - poziom podB
o|
a  dotyczy powierzchni poziomych - posadzki, - odchyB
ki od pionu (dotyczy [
cian), - no[
no[

podB
o|
a (wytrzymaB
o[

na [
ciskanie i odrywanie), - czysto[

podB
o|
a (brak zanieczyszczeD
powierzchniowych i [
rodk�w obni|
aj
cych przyczepno[

. - brak zarysowaD
i ubytk�w. Warunki techniczne, kt�re powinny speB
nia
podB
o|
a pod wykB
adziny chemoodporne W zale|
no[
ci od rodzaju wykonywanej powB
oki chemoodpornej wymagania techniczne mog
si
r�|
ni
pod wzgl
dem wytrzymaB
o[
ci i wilgotno[
ci Posadzki, powB
oki |
ywiczne 1) Przygotowanie podB
o|
a  ma na celu zapewnienie przeniesienia obci
|
eD
mechanicznych i zapewnienie wsp�B
pracy pomi
dzy podkB
adem (warstw
no[
n
) a warstw
wykoD
czeniow
wykonan
z materiaB
�w chemoodpornych na bazie tworzyw sztucznych. 2) Wymagania dla podkB
ad�w pod materiaB
y |
ywiczne: - podB
o|
e no[
ne, odpylone , bez zanieczyszczeD
olejami i tB
uszczami, - zdj
te mleczko cementowe poprzez wykonanie [
rutowania, frezowania, piaskowania lub szlifowania, - wytrzymaB
o[

podB
o|
a: na [
ciskanie minnimum 25 MPa, na odrywanie minimum 1.5 MPa /mm2, - niska wilgotno[

podkB
adu , - minimalna temperatura podB
o|
a powinna wynosi
+100C. MateriaB
y malarskie chemoodporne: 1) podB
o|
e no[
ne (odpylone, bez zanieczyszczeD
olejami i tB
uszczami), 2) zdj
te mleczko cementowe (poprzez wykonanie [
rutowania, frezowania, piaskowania lub szlifowania), 3) wytrzymaB
o[

podB
o|
a na odrywanie minimum 1.0 MPa /mm2, 4) niska wilgotno[

podB
o|
a, 5) minimalna temperatura podB
o|
a powinna wynosi
+ 100C. Wymagania dla podkB
ad�w pod wyroby butomiczne: - podB
o|
e no[
ne (odpylone, bez zanieczyszczeD
olejami i tB
uszczami), - wytrzymaB
o[

podB
o|
a na odrywanie minimum 1.0 MPa /mm2 dla papy, 0.50 MPa /mm2 dla materiaB
�w pB
ynnych bitumicznych, - niska wilgotno[

podB
o|
a, - minimalna temperatura podB
o|
a powinna wynosi
+ 20C. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 36 Wymagania dla podkB
ad�w pod wyroby bitumiczne: - podB
o|
e no[
ne (odpylone, bez zanieczyszczeD
olejami i tB
uszczami), - wytrzymaB
o[

podB
o|
a na odrywanie powy|
ej > 0.50 MPa /mm2 dla materiaB
�w pB
ynnych bitumicznych. Metody mechanicznego przygotowania podB
o|
y betonowych: 1) Czyszczenie podB
o|
a: odkurzanie z brudu, kurzu. 2) Szlifowanie podB
o|
a  ma na celu zdj
cie mleczka cementowego i lekkie wyr�wnanie podB
o|
a. Wykonuje si
j
szlifierkami elektrycznymi z tarcz
i papierem [
ciernym. 3) Frezowanie podB
o|
a  operacja wykonywana na posadzkach betonowych w celu usuni
cia warstwy podB
o|
a zabrudzonego lub maB
o no[
nego. Wykonywana frezarkami mechanicznymi. 4) Z
rutowanie podB
o|
a  operacja maj
ca na celu zdj
cie mleczka cementowego, usuni
cie zabrudzeD
powierzchniowych. Wykonywana maszynami zwanymi [
rutownicami, kt�rych zasada dziaB
ania jest oparta na wyrzuceniu z bardzo du|

szybko[
ci
[
rutu metalowego. Z
rut ten uderzaj
c w podB
o|
e betonowe wybija zanieczyszczenia i elementy o mniejszej przyczepno[
ci. Urz
dzenie wyposa|
one jest w odkurzacz. Metody chemicznego przygotowania podB
o|
y betonowych - chemiczne usuni
cie tB
uszcz�w i starych powB
ok, - wzmacnianie sB
abego podB
o|
a materiaB
ami gruntuj
cymi. 4.8.2. Pytania sprawdzaj
ce Odpowiadaj
c na pytania, sprawdzisz czy jeste[
przygotowany do wykonania 
wiczeD
. 1. Jakie s
og�lne kryteria oceny podB
o|
y? 2. Jakie s
wymagania stawiane podB
o|
om przeznaczonym pod chemoodporne wykB
adziny wykonane z powB
ok? 3. Jakie s
wymagania stawiane podB
o|
om przeznaczonym pod chemoodporne wykB
adziny wykonywane z materiaB
�w rulonowych? 4. Jakie s
najbardziej istotne wymagania stawiane podB
o|
om przeznaczonym pod chemoodporne wykB
adziny wykonywane z okB
adzin ceramicznych? 5. Jakie s
sposoby przygotowania podB
o|
y betonowych pod wykB
adziny chemoodporne? 6. W jakim celu wykonuje si
przygotowanie podB
o|
y przy pomocy metod chemicznych? 4.8.3. 
wiczenia 
wiczenie 1 Na podstawie obejrzanego filmu na temat przygotowania powierzchni pod powB
oki chemoodporne. WymieD
metody mechanicznego przygotowania podB
o|
y betonowych. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) zapozna
si
z materiaB
em nauczania, 2) obejrze
dokB
adnie film pt ,, Przygotowanie powierzchni pod powB
oki chemoodporne, 3) wypisa
w zeszycie metody mechanicznego przygotowania podB
o|
y betonowych, 4) zaprezentowa
efekty swojej pracy. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 37 Wyposa|
enie stanowiska pracy: - film pt ,, Przygotowanie powierzchni pod powB
oki chemoodporne , - zeszyt przedmiotowy, - przybory do pisania, - literatura z rozdziaB
u 6. 
wiczenie 2 Przygotuj pod powB
ok
chemoodporn
1 m2 [
ciany wytynkowanej tynkiem cementowo - wapiennym. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenia powiniene[
: 1) zorganizowa
stanowisko pracy, 2) zaplanowa
przebieg wykonania zadania  
wiczenia  plan zapisa
w zeszycie, 1) przestrzega
zasad bezpieczeD
stwa pracy, 2) przeczyta
dokB
adnie tre[


wiczenia, 3) sporz
dzi
wykaz narz
dzi i materiaB
�w, 4) przygotowa
ubranie robocze, r
kawice ochronne i okulary ochronne, 5) zgB
osi
nauczycielowi przygotowanie do wykonania 
wiczenia, 6) usun

star
farb
za pomoc
szpachelki, 7) wyr�wna
nier�wno[
ci szpachl�wk
cementow
, 8) przeszlifowa
i odpyli
[
cian
po zwi
zaniu szpachl�wki, 9) sprawdzi
jako[

wykonanych prac, 10) sporz
dzi
w zeszycie notatk
z przeprowadzonego 
wiczenia, 11) sformuB
owa
wnioski z realizacji 
wiczenia, 12) dokona
samooceny pracy, 13) uporz
dkowa
stanowisko pracy, 14) zaprezentowa
efekty swojej pracy. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - szpachelka, - szpachl�wka cementowa, - mioteB
ka do odpylenia [
ciany, - ubranie robocze, r
kawice i okulary ochronne, - zeszyt przedmiotowy, - przybory do pisania. 4.8.4. Sprawdzian post
p�w Czy potrafisz: Tak Nie 1) uzasadni
konieczno[

przygotowania podB
o|
a pod powB
oki chemoodporne ? 2) optycznie oceni
stan podB
o|
a i jego przydatno[

pod powB
oki chemoodporne ? 3) wymieni
podstawowe kryteria oceny podB
o|
a pod powB
oki chemoodporne ? 4) wymieni
cztery podstawowe sposoby przygotowania podB
o|
y betonowych pod powB
oki |
ywiczne ? 5) wytB
umaczy
na czym polega chemiczne przygotowanie podB
o|
a ? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 38 4.9. Obr�bka wykoD
czeniowa powB
ok chemoodpornych 4.9.1. MateriaB
nauczania Obr�bka wykoD
czeniowa powB
ok chemoodpornych to prace dodatkowe, uzupeB
niaj
ce maj
ce na celu wykoD
czenie powB
ok lub ich ochron
przed zniszczeniem lub uszkodzeniem - tj. elementy wykoD
czeniowe powB
ok z tworzyw sztucznych na posadzkach, elementy uzupeB
niaj
ce i wykoD
czeniowe, zamkni
cie dylatacji konstrukcyjnych i dylatacji przy [
cianach. Dylatacje konstrukcyjne wykonuje si
jako przeniesienie dylatacji podB
o|
a. Aby do [
rodka dylatacji nie dostawaB
si
brud, woda oraz aby nie nast
powaB
o wyB
amywanie kraw
dzi dylatacji nale|
y j
zamkn

materiaB
em plastycznym (odksztaB
calnym) - kitem poliuretanowym, epoksydowym lub silikonowym (rys.16). Rys.16 WypeB
nienie dylatacji konstrukcyjnej posadzki przemysB
owej [10 s.53] W przypadku styku posadzka - [
ciana wypeB
nienie dylatacji wykonuje si
za pomoc
kit�w plastycznych z wykoD
czeniem cokolika lub bez cokolika (rys.17). Rys. 17 WypeB
nienie styku posadzka  [
ciana wraz z wykonaniem cokolika na [
cianie [10 s.53] Cokoliki na styku posadzka - [
ciana wykonuje si
na kilka sposob�w: gotow
listw
przy[
cienn
wykonan
z twardego PVC mocowan
mechanicznie za pomoc
koB
k�w rozporowych do [
ciany, z pB
ytki ceramicznej przyklejonej do [
ciany klejem do ceramiki z przygotowanego fabrycznie profilu wykonanego z zaprawy |
ywicznej przyklejanego do [
ciany klejem |
ywicznym. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 39 Elementy odprowadzaj
ce wod
z posadzki przemysB
owej W bardzo wielu wypadkach posadzki przemysB
owe chemoodporne musz
posiada
ukB
ad odprowadzaj
cy wod
z pB
aszczyzny posadzki: mycie posadzek, odprowadzanie wody technologicznej. Elementy tak|
e musz
by
wpuszczone w konstrukcj
posadzki i dokB
adnie uszczelnione (rys.18). Rys .18 Liniowy element do odprowadzenia wody z posadzki przemysB
owej [10 s.53] Elementy wykoD
czeniowe powB
ok ceramicznych Zamkni
cie dylatacji konstrukcyjnych, naro|
nik�w posadzka - [
ciana, wykoD
czenia pB
ytek przy o[
cie|
ach wykonuje si
najcz
[
ciej za pomoc
ozdobnych listew wykonanych z twardego kolorowego PVC, metali kolorowych i nierdzewnych (mosi
dz stal chromoniklowa). Listwy montuje si
w warstwie kleju do ceramiki lub w przypadku posadzek poddanych du|
ym obci
|
eniom stosuje si
listwy wbijane z twardego PVC. W handlu znajduje si
bardzo du|
y wyb�r ksztaB
t�w kolor�w, wzor�w tych element�w. PrzykB
adowe wzory listew ilustruj
rysunki (rys 19-21). Rys.19 Listwy ozdobne wklejane w posadzkach z ceramiki [poz.10 s.53] ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 40 Rys.20 Listwy ozdobne wbijane w posadzkach z ceramiki [10 s.53] Rys.21 Listwy ozdobne wykoD
czeniowe do pB
ytek ceramicznych [10 s.53] Elementy wykoD
czeniowe powB
ok bitumicznych PowB
oki bitumiczne nie potrzebuj
element�w wykoD
czeniowych wykonywanych ze wzgl
d�w estetycznych natomiast koniecznie jest wykonanie prac osB
onowych w celu ich ochrony przed uszkodzeniami mechanicznymi. Szczeg�lnie dotyczy to powB
ok grubowarstwowych elastycznych wykonywanych na bazie past bitumicznych. Izolacje pionowe cz
[
ci podziemnej obiekt�w (izolacje [
cian) wymagaj
ochrony poprzez przyklejenie osB
ony z pB
yty styropianowej o grubo[
ci minimum 30 mm lub pB
yty ochronnej drena|
owej wykonanej z wytB
aczanego PVC obustronnie wyklejonego warstw
osB
onow
- z jednej strony gruba folia PCV (t
stron
pB
yt
przyklejamy do izolacji bitumicznej) ze strony drugiej (monta|
od strony gruntu) flizelina (rys 22  25). Rys. 22 NakB
adanie kleju bitumicznego Rys. 23 Przyklejanie pB
yty ochronnej na pB
yt
ochronn
[poz.2 s.53] do izolacji bitumicznej [poz.2 s.53] ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 41  Rys. 24 Widok pB
yty ochronnej do Rys. 25 Przyklejanie pB
yty ochronnej izolacji bitumicznych [poz.2 s.53] do izolacji bitumicznej [poz.2 s.53] PowB
oki bitumiczne wykonane jako izolacje poziome w trakcie dalszych prac budowlanych na pokrywane kolejnymi warstwami posadzkowymi - styropianem z wylewk
betonow
lub cementow
lub posadzk
betonow
przemysB
ow
. W przypadku bezpo[
redniego uB
o|
enia styropiany na warstw
izolacji bitumicznej materiaB
ten poza izolacj
ciepln
jest tak|
e bardzo dobr
ochron
izolacji bitumicznej. W przypadku konieczno[
ci uB
o|
enia na izolacji bitumicznej nast
pnych warstw betonowych izolacj
nale|
y ochroni
przed uszkodzeniem stosuj
c minimum dwie warstwy folii budowlanej grubo[
ci minimum 0.2 mm . 4.9.2. Pytania sprawdzaj
ce Odpowiadaj
c na pytania , sprawdzisz czy jeste[
przygotowany do wykonania 
wiczeD
. 1. Jakie s
elementy wykoD
czeniowe stosowane przy powB
okach z tworzyw sztucznych ze szczeg�lnym zwr�ceniem uwagi na powB
oki posadzkowe? 2. Jakie znasz elementy wykoD
czeniowe typowe dla okB
adzin z pB
ytek ceramicznych? 3. Jakie s
stosowane materiaB
y ochronny przy wykB
adzinach chemoodpornych wykonanych z materiaB
�w bitumicznych szczeg�lnie elastycznych? 4.9.3. 
wiczenia 
wiczenie 1 Na podstawie obejrzanych plansz w sali lekcyjnej om�w sposoby wykonywania cokolik�w na styku posadzka  [
ciana. Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) zapozna
si
z materiaB
em nauczania, 2) obejrze
dokB
adnie plansz
, 3) zapisa
na kartce sposoby wykonania cokolik�w na styku posadzka - [
ciana, 4) skonsultowa
z nauczycielem sposoby wykonywania zadania, 5) zapisa
spostrze|
enia w zeszycie, 6) zaprezentowa
efekty swojej pracy. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 42 Wyposa|
enie stanowiska pracy : - plansza przedstawiajaca wykonywanie cokolik�w, - kartkaa, - przybory do pisania, - zeszyt przedmiotowy, - literatura z rozdziaB
u 6. 
wiczenie 2 Dobierz odpowiedni
dB
ugo[

cokolika wykonanego z twardego PCV w pomieszczeniu o wymiarach 5 x 8 m. Ile sztuk cokolika nale|
y kupi
je|
eli dB
ugo[

jednej listwy wynosi 2,50 mb? Spos�b wykonania 
wiczenia Aby wykona

wiczenie powiniene[
: 1) przeczyta
tre[


wiczenia, 2) wykona
rysunek szkicowy, 3) wykona
odpowiednie obliczenia, 4) zapisa
obliczenia w dzienniczku ucznia, 5) skonsultowa
odpowiedz
z nauczycielem. Wyposa|
enie stanowiska pracy: - dzienniczek ucznia, - przybory do pisania, - kalkulator. 4.9.4. Sprawdzian post
p�w Czy potrafisz : Tak Nie 1) wymieni
i kr�tko uzasadni
jakie gdzie s
stosowane elementy wykoD
czeniowe w okB
adzinach ceramicznych ? 2) oceni
dlaczego wykB
adziny chemoodporne bitumiczne wymagaj
warstw ochronnych ? 3) dobra
odpowiedni cokolik w zale|
no[
ci od rodzaju posadzki ? ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 43 5. SPRAWDZIAN OSI
GNI

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 1. Przeczytaj uwa|
nie instrukcj
. 2. Podpisz imieniem i nazwiskiem kart
odpowiedzi . 3. Zapoznaj si
z zestawem pytaD
testowych . 4. Test zawiera 20 pytaD
dotycz
cych wykonania powB
ok chemoodpornych. S
to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedz
jest prawidB
owa . 5. Udzielaj odpowiedzi tylko na zaB

czonej karcie odpowiedzi , stawiaj
c w odpowiedniej rubryce znak X .W przypadku pomyB
ki nale|
y bB

dn
odpowiedz
zaznaczy
k�B
kiem a nast
pnie ponownie zakre[
li
odpowiedz
prawidB
ow
) 6. Pracuj samodzielnie , bo tylko wtedy b
dziesz miaB
satysfakcj
z wykonanego zadania 7. Kiedy udzielenie odpowiedzi b
dzie Ci sprawiaB
o trudno[

, wtedy odB
�|
jego rozwi
zanie na p�z
niej i wr�
do niego , gdy zostanie Ci wolny czas . 8. Na rozwi
zanie testu masz 45 minut . Powodzenia! ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 44 ZESTAW ZADAC
TESTOWYCH 1. Konieczno[

przestrzegania zasad przeciwpo|
arowych przy organizacji stanowiska pracy podczas wykonywania powB
ok chemoodpornych wynika z: a) stosowania materiaB
�w ceramicznych, b) stosowania narz
dzi r
cznych, c) u|
ywania materiaB
�w rozpuszczalnikowych, d) stosowania materiaB
�w silikatowych. 2. Folie z polichlorku winylu nale|

do grupy materiaB
�w: a) malarskich, b) ceramicznych, c) rulonowych, d) bitumicznych. 3. MateriaB
y malarskie chemoodporne to: a) lepiki asfaltowe, b) lakiery fenolowe, c) kity silikonowe, d) folie oppalonowe. 4. Obci
|
enie chemiczne posadzki hali produkcyjnej to: a) piasek, b) zaprawa cementowa, c) olej nap
dowy, d) woda z kranu. 5. Do zapewnienia ci
gB
o[
ci posadzki z pB
ytek ceramicznych sB
u|
y: a) izolacja podpB
ytkowa, b) fuga, c) klej do ceramiki, d) materiaB
do gruntowania podB
o|
a. 6. Do wyr�wnania chB
onno[
ci i wzmocnienia podB
o|
a przy wykonywaniu powB
ok z |
ywic epoksydowych stosuje si
: a) materiaB
gruntuj
cy epoksydowy, b) beton |
ywiczny, c) lepik asfaltowy, d) mleczko cement. 7. Izolacje chemoodporne z materiaB
�w bitumicznych produkowane s
z: a) |
ywic silikonowych, b) materiaB
�w ropopochodnych, c) |
ywic akrylowych, d) |
ywic epoksydowych. 8. Odporno[

na obci
|
enia mechaniczne, termiczne i chemiczne speB
nia posadzka wykonana z: a) wykB
adzin chemoodpornych, b) pB
ytek ceramicznych, c) wykB
adzin z materiaB
�w rulonowych  folii, d) |
ywic epoksydowych. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 45 9. Do natryskowego nanoszenia grubowarstwowych powB
ok bitumicznych stosuje si
: a) szpachle metalowe, b) aparat r
czny AMR  50, c) pomp
WAGNERA, d) kompresor. 10. Do izolacji chemoodpornej i wodoszczelnej stosuje si
materiaB
y: a) kamienne, b) bitumiczne, c) ceramiczne, d) z tworzyw sztucznych. 11. OdlegB
o[

koD
c�wki do natrysku od elementu budowlanego w hydraulicznym aparacie natryskowym wynosi: a) 10 do 20 cm, b) 20 do 25 cm, c) 40 do 50 cm, d) 50 do 60 cm. 12. Obr�bk
wykoD
czeniow
powB
ok chemoodpornych wykonuje si
w celu: a) wykoD
czenia powB
ok i ochrony przed zniszczeniem lub uszkodzeniem, b) trwaB
ego poB

czenia posadzki ze [
cian
, c) zabezpieczenia przed haB
asem, d) zabezpieczeniem przed obni|
eniem temperatury pomieszczeD
. 13. GB
�wnym zadaniem szlifowania podB
o|
y jest usuni
cie: a) brudu lub kurzu, b) mleczka cementowego i wyr�wnanie niewielkich nier�wno[
ci, c) podB
o|
a silnie zabrudzonego, d) podB
o|
a maB
o no[
nego. 14. PowB
oki lakiernicze chemoodporne to warstwy o grubo[
ci: a) okoB
o 0,05 mm, b) 0,1 � 0,3 mm, c) powy|
ej 1 � 3 mm, d) powy|
ej 3 mm. 15. Wymiana powietrza w pomieszczeniach , w kt�rych wykonywane s
powB
oki chemoodporne powinna by
minimum: a) 1 krotna w ci
gu godziny, b) 2 krotna w ci
gu godziny, c) 3 krotna w ci
gu godziny, d) 4 krotna w ci
gu godziny. 16. Przy wykonywaniu powB
ok chemoodpornych [
rodki ochrony osobistej to: a) odzie|
robocza, b) odzie|
robocza i okulary ochronne, c) odzie|
robocza , okulary ochronne i r
kawice gumowe, d) odzie|
robocza , okulary ochronne , r
kawice gumowe i maski. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 46 17. TrwaB
o[

i funkcjonalno[

obiektu nara|
onego na dziaB
anie obci
|
eD
chemicznych zale|
y od: a) prawidB
owego zaprojektowania obiektu, b) obliczeD
statycznych, c) doboru odpowiednich materiaB
�w izolacyjnych, d) prawidB
owego zaprojektowania i jako[
ci wykonania rob�t izolacyjnych. 18. MateriaB
y bitumiczne stosowane s
do izolacji: a) chemoodpornej, b) przeciwwilgociowej, c) wodoszczelnej, d) chemoodpornej i wodoszczelnej. 19. Przy wykonywaniu powB
ok z |
ywic epoksydowych i poliuretanowych warstwa gruntuj
ca ma na celu: a) wyr�wnanie chB
onno[
ci podB
o|
a, b) wzmocnienie elementu, c) zwi
zanie powierzchni, d) wyr�wnanie chB
onno[
ci podB
o|
a , wzmocnienie elementu , zwi
zanie powierzchni. 20. Natryskowe nanoszenie powB
ok chemoodpornych pozwala na: a) zmniejszenie grubo[
ci warstw, b) zmniejszenie ilo[
ci warstw, c) zmniejszenie ilo[
ci materiaB
u, d) wykonanie powB
oki wielowarstwowo w maB
ych grubo[
ciach warstw. ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 47 KARTA ODPOWIEDZI Imi
i nazwisko......................................................................................................... Wykonywanie powB
ok chemoodpornych Zakre[
l poprawn
odpowiedz
Nr Odpowiedz
Punkty zadania 1. a b c d 2. a b c d 3. a b c d 4. a b c d 5. a b c d 6. a b c d 7. a b c d 8. a b c d 9. a b c d 10. a b c d 11. a b c d 12. a b c d 13. a b c d 14. a b c d 15. a b c d 16. a b c d 17. a b c d 18. a b c d 19. a b c d 20. a b c d Razem: ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 48 6. LITERATURA 1. Budownictwo og�lne t.1 Arkady , Warszawa 1992 2. Deitermann  katalogi i informacje techniczne (www.deitermann.pl) 3. Francuz W.M. SokoB
owski : BezpieczeD
stwo i higiena pracy na budowie . Oficyna Wydawnicza Rem Script Sp. z o.o. Warszawa 1998 4. Katalog Polskich Norm 2000 . Wyb�r norm budowlanych cz.1-3 Polski Komitet Normalizacyjny , Warszawa 2000 5. KuczyD
ski A. , Lenkiewicz W : Zarys budownictwa og�lnego WsiP , Warszawa 1999 6. MateriaB
y Budowlane  miesi
cznik nr. 9/1988 , 9/2002 , 9/2006 7. Martinek W , SzymaD
ski E : Murarstwo i tynkarstwo . Technologia WsiP . Warszawa 1999 8. MC Bauchemie katalogi informacje techniczne (www.botament.pl) 9. Poradnik kierownika budowy . Praca zbiorowa Arkady, Warszawa 1997 10. Schluter Systems  listwy do pB
ytek , katalogi produkcji 11. SzymaD
ski E , Wrze[
niowski Z. MateriaB
y Budowlane WsiP , Warszawa 1997 12. Warunki techniczne wykonania i odbioru rob�t , MBiPMB  ITB , Warszawa 1989 13. Wok�B
pB
ytek ceramicznych - kwartalnik 14. Wolski Z. Technologia - Roboty malarskie WSiP , Warszawa 1997 ,,Projekt wsp�B
finansowany ze [
rodk�w Europejskiego Funduszu SpoB
ecznego 49