plik


ÿþPRAWO ZOBOWIZAC Zagadnienia wstpne Wprowadzenie nð Stosunek prawny ¨ðStosunek cywilnoprawny ¨ðPrawo podmiotowe nð Zobowizanie  powstanie i struktura nð DBug a odpowiedzialno[ nð Pojcie [wiadczenia ¨ðTre[ [wiadczenia ¨ðRodzaje [wiadczeD ¨ðZwiadczenia pieni|ne, odsetki, naprawienie szkody Stosunek prawny Podmiot A Podmiot B nð  Prawna wiz midzy podmiotami nð Okre[la sytuacj prawn podmiotu nð Stosunek spoBeczny = takie relacje midzy podmiotami, w których zachowanie jednej strony (dziaBanie, zaniechanie) wywoBuje reakcje innej strony (dziaBanie, zaniechanie) i podlegaj kontroli norm spoBecznych nð Nawizany w nastpstwie wystpienia prawnie doniosBego zdarzenia Stosunek prawny Podmiot Przedmiot Tre[ Elementy stosunku prawnego nð Podmiot ¨ðWyznaczaj przede wszystkim hipotezy norm prawnych ¨ðW zale|no[ci od gaBzi prawa i rodzaju stosunku prawnego, istniej ró|ne typy podmiotowo[ci prawnej. nð Przedmiot ¨ðOkre[lone w tre[ci normy prawnej zachowanie si jej adresata nð Tre[ ¨ðZakres praw i obowizków Stosunek cywilnoprawny " Stosunek prawny wyznaczony przez normy prawa cywilnego " Podstawa wyró|nienia: METODA REGULACJI uznanie równorzdnej wzgldem siebie i autonomicznej pozycji podmiotów prawa cywilnego §ð Równorzdno[ stron: §ð Autonomia woli stron: àð {aden z podmiotów nie àð Brak bezpo[redniego jest podporzdkowany przymusu paDstwowego drugiemu àð Mo|liwo[ swobodnego àð Równorzdno[ ksztaBtowania tre[ci formalna stosunków cywilnoprawnych Stosunek cywilnoprawny Podmiot Przedmiot Tre[ Tre[ stosunku cywilnoprawnego nðElementami tre[ci stosunku cywilnoprawnego s wynikajce z normy prawnej: ¨ð z jednej strony: uprawnienia (roszczenia, uprawnienia ksztaBtujce, zarzuty) ¨ðz drugiej strony: obowizki (jako korelat uprawnieD) podmiotów tego stosunku. Prawo podmiotowe nð  Sfera mo|no[ci postpowania nð Jedno lub zbiór uprawnieD, zwizanych ze sob funkcjonalnie i stanowicych element danego typu stosunku prawnego nð Wyznaczone normami prawnymi nð SBu|y ochronie interesów podmiotów prawa cywilnego nð Wolno[ zachowaD podmiotu uprawnionego nð Kompetencje do |dania od wBa[ciwego organu paDstwowego ochrony, aby przymusem doprowadziB do zrealizowania sprz|onych z prawem podmiotowym obowizków nð Sytuacja prawna podmiotu, na któr skBadaj si zachowania psychofizyczne oraz konwencjonalne, z którymi zawsze sprz|one s obowizki innego podmiotu. Prawo rzeczowe WBa[ciciel vs. Reszta [wiata Na pierwszym planie: Prawo podmiotowe wBa[ciciela Prawo do posiadania, korzystania, rozporzdzania Po drugiej stronie: obowizek  powstrzymywanie si Prawo zobowizaniowe DBu|nik vs. Wierzyciel Na pierwszym planie: Stosunek prawny (akcent na obowizki) Wierzytelno[  ogóB DBug  zobowizanie/ uprawnieD obowizki dBu|nika Dynamika: obie strony powinny by aktywne ZOBOWIZANIE i jego struktura Czym jest zobowizanie? Wierzyciel DBu|nik nð Art. 353 KC: [wiadczenie § 1.Zobowizanie polega na (zachowanie si dBu|nika na rzecz wierzyciela) tym, |e wierzyciel mo|e |da podmiot podmiot od dBu|nika [wiadczenia, a uprawniony zobowizany dBu|nik powinien [wiadczenie speBni. § 2.Zwiadczenie mo|e polega na dziaBaniu albo na Wierzytelno[ DBug zaniechaniu. ogóB uprawnieD ogóB obowizków Stosunek zobowizaniowy Tre[ Podmiot Przedmiot a) Prawo podmiotowe DBu|nik - Wierzyciel Zwiadczenie b) Obowizki Modele zobowizania nðProsty 1 dBu|nik 1 wierzyciel Jedna strona ma same obowizki, druga same uprawnienia nðZBo|ony dBu|nik wierzyciel wierzyciel dBu|nik W ramach 1 stosunku zobowizaniowego obie strony s wierzycielami i dBu|nikami wobec siebie, cho ka|da strona w innym zakresie Wierzytelno[ nð Prawo podmiotowe, które w stosunku zobowizaniowym przysBuguje wierzycielowi. nð SBu|y do zaspokojenia interesów wierzyciela. nð Tre[ zobowizania ksztaBtowana jest równie| przez przepisy zawierajce tzw. klauzule generalne, które odsyBaj do pewnego systemu norm i ocen pozaprawnych nð Uprawnienie wierzyciela kierowane jest do tylko przeciwko konkretnemu dBu|nikowi i tylko ten dBu|nik odpowiada za dBug (rozszerzona skuteczno[ wyjtkowo: art. 59 KC, 690 KC, niektóre prawa w ksidze wieczystej). DBug nðDBug jest wyrazem powinno[ci dBu|nika, która polega na obowizku speBnienia [wiadczenia, co ma na celu zaspokojenie interesu wierzyciela. nðKorelat wierzytelno[ci nðOdpowiedzialno[ ? DBug a odpowiedzialno[ nð Odpowiedzialno[ dotyczy pokrycia dBugu i obejmuje wszelkie ujemne konsekwencje przewidziane przez system prawny, zwizany z przymusow realizacj [wiadczenia. àð Mo|liwo[ przymusowego egzekwowania [wiadczenia od dBu|nika nð Wyró|niamy: odpowiedzialno[ osobist i rzeczowa nð Czy dBug mo|e istnie bez odpowiedzialno[ci? Powstanie stosunku zobowizaniowego nðCzynno[ prawna nðOrzeczenie sdu nðAkt administracyjny nðCzyny niedozwolone nðInne zdarzenia: ¨ðBezpodstawne wzbogacenia ¨ðProwadzenie cudzych spraw bez zlecenia Zwiadczenie pojcie, tre[, rodzaje Pojcie nð Zwiadczenie to zachowanie si dBu|nika zgodne z tre[ci zobowizania i czynice zado[ interesom wierzyciela. ¨ðDare ¨ðFacere ¨ðNon facere ¨ðPati nð Element woli? Tre[ [wiadczenia nð Art. 353 par. 2 KC: ¨ð DziaBanie ¨ð Zaniechanie nð Tre[ => to jak dBu|nik ma si zachowa nð PrzykBady: wykonanie dzieBa, przeniesienie prawa wBasno[ci, przechowanie rzeczy nð Chwila oznaczenia [wiadczenia? ¨ð Zwiadczenie powinno by oznaczone najpózniej w chwili jego speBnienia! ¨ð Mo|e by [ci[le okre[lone w chwili powstania zobowizania ¨ð Strony mog wskaza sposób jego okre[lenia w przyszBo[ci nð Mo|liwo[ wykonania [wiadczenia ¨ð  Sprzedajcy sprzedaje Polsk, za któr Kupujcy zobowizuje si do zapBaty ceny w kwocie 1 zB . nð Uprzednia (pierwotna) niemo|no[ àð je[li w momencie zawarcia umowy [wiadczenie byBo niewykonalne, zobowizanie w ogóle nie powstaje ¨ð  Sprzedajcy sprzedaje samochód, za który Kupujcy zobowizuje si do zapBaty ceny w kwocie 1 mln zB . (Nastpnie okazuje si, |e po zawarciu umowy, a przed wydaniem samochodu Kupujcemu, Sprzedajcy prowadzc samochód pod wpBywem alkoholu, uderza w drzewo. Samochód pBonie (Sprzedajcy wychodzi caBo). nð Nastpna niemo|no[ àð dBu|nik zobowizany bdzie do zapBaty odszkodowania w miejsce pierwotnego [wiadczenia Zobowizanie rezultatu a zobowizanie starannego dziaBania nð  Jan Kowalski zleca, a Kazimierz Nowak zobowizuje si sporzdzi roczny bilans ksigowy spóBki XYZ ¨ð Zci[le okre[lony efekt ¨ð Istotny jest skutek, objty tre[ci zobowizania nð Danie nð Wykonanie nð  Zleceniodawca zleca, a Zleceniobiorca zobowizuje si do [wiadczenia usBug prawnych, polegajcych w szczególno[ci na reprezentowaniu Zleceniodawcy przez Zleceniobiorc przed organami paDstwowymi. ¨ð Nie ma obowizku osignicia wskazanego celu ¨ð DBu|nik ma podj okre[lone dziaBanie, ukierunkowane na osignicie celu ¨ð Brak obowizku osignicia okre[lonego rezultatu ¨ð Obowizek doBo|enia nale|ytej staranno[ci Zobowizanie przemienne nð  Naprawienie szkody powinno nastpi, wedBug wyboru poszkodowanego, bdz przez przywrócenie stanu poprzedniego, bdz przez zapBat odpowiedniej sumy pieni|nej. nð Art.363 par. 1 KC nð Zwiadczenie nie jest [ci[le okre[lone w chwili powstania zobowizania nð Wynika z tre[ci czynno[ci prawnej lub ustawy nð Wykonanie zobowizania mo|e nastpi przez speBnienie jednego z kilku [wiadczeD nð 1 stosunek zobowizaniowy o kilku alternatywnych, odrbnych [wiadczeniach nð Zwiadczenia musz by odrbne: ¨ð Ró|na tre[ / Ró|ne przedmioty / Ró|ny sposób / Ró|ne miejsca nð Wybór  jednostronna czynno[ prawna ¨ð Kto dokonuje wyboru? nð Wierzyciel nð DBu|nik nð Osoba trzecia ¨ð Skd wiemy kto ma wyboru dokona? nð Z tre[ci czynno[ci prawnej nð Z okoliczno[ci ¨ð A co w je[li w tre[ci czynno[ci prawnej nie wskazano kto dokonuje wyboru? nð Art. 365 par. 1 KC ¨ð A gdy uprawniona osoba nie dokona wyboru? nð Art. 365 par. 3 KC nð Druga strona mo|e wyznaczy termin, po bezskutecznym upBywie którego uprawnienie do wyboru przechodzi na drug stron Zwiadczenie z upowa|nieniem przemiennym nð  Wyrok w imieniu Rzeczpospolitej Polskiej: Sd Okrgowy we WrocBawiu nakazuje pozwanemu wyda przedmiot A, od czego pozwany mo|e si zwolni poprzez zapBat kwoty 100.000 zB. nð Od samego pocztku opiewa na 1 [wiadczenie àð wierzyciel mo|e domaga si speBnienia tylko tego [wiadczenia (do egzekucji nadaje si tylko pierwsze [wiadczenie). nð Natomiast dBu|nik mo|e speBni inne [wiadczenie, które równie| spowoduje wykonanie i wyga[nicie zobowizania. nð Wybór nale|y do dBu|nika. nð Upowa|nienie przemienne mo|e wynika z: ¨ð ustawy (np. przy darowiznie: obdarowany dostarcza [rodki utrzymania darczyDcy w niedostatku albo zwraca warto[ wzbogacenia), ¨ð umowy Rodzaje [wiadczeD nð  Za wykonane prace zleceniobiorcy zostanie wypBacone wynagrodzenie w wysoko[ci 100 zBotych na podstawie rachunku. ¨ð Zwiadczenie jednorazowe  brak odwoBania do czynnika czasu nð  Najemca zobowizany jest pBaci Wynajmujcemu miesiczny czynsz w wysoko[ci 500 zB. Czynsz pBatny bdzie z góry do 5 dnia ka|dego miesica. ¨ð Zwiadczenie okresowe ¨ð Element czasu  wpBywa na rozmiar [wiadczenia, im dBu|ej trwa stosunek tym wicej [wiadczeD ¨ð Czynno[ci powtarzajce si cyklicznie w okre[lonych z góry odstpach czasu nð  Kupujcy zobowizuje si do zapBaty ceny w wysoko[ci 3.000 zB. Powy|sza cena zostanie zapBacona przez Kupujcego w 5 miesicznych ratach, pBatnych na rachunek bankowy Sprzedajcego do 5 dnia ka|dego miesica. Pierwsza rata zostanie zapBacona w grudniu. ¨ð Zwiadczenie jednorazowe rozBo|one na raty ¨ð Rozmiar [wiadczenia znany od razu, z góry jest okre[lony nð  Wydzier|awiajcy oddaje przedsibiorstwo XYZ Dzier|awcy do u|ywania i pobierania po|ytków . ¨ð Zwiadczenia cigBe ¨ð StaBe, okre[lone zachowanie dBu|nika ¨ð Zobowizanie cigBe: nð Ustanowione na czas oznaczony àð wygasaj z upBywem terminu: nð Ustanowione na czas nieoznaczony (bezterminowe) àð wypowiedzenie Rodzaje [wiadczeD II nð  Sprzedawca wyda przedmiot sprzeda|y Kupujcemu w terminie 10 dni od dnia zawarcia umowy sprzeda|y ¨ð Zwiadczenia niepodzielne ¨ð Nie mo|na wykona ich cz[ciowo (bez istotnej zmiany przedmiotu lub warto[ci) nð  Kupujcy zobowizuje si do zapBaty ceny w wysoko[ci 100 zB . ¨ð Zwiadczenia podzielne ¨ð Mo|na wykona cz[ciowo nð Decyduje cel [wiadczenia ! nð Sd Najwy|szy w sprawie IV CKN 821/00 orzekB, |e [wiadczenie rzeczy oznaczonej co do to|samo[ci jest zawsze niepodzielne. Rodzaje [wiadczeD III nð  Joanna Wilk sprzedaje Karolinie Nowak samochód marki Toyota Land Cruiser, o numerach rej. BCV 65678 ¨ð Oznaczone co do to|samo[ci ¨ð Maj za przedmiot rzecz indywidualnie oznaczon nð  Maurycy Pióro zobowizuje si dostarczy Janowi Kredce 5 ton pszenicy w terminie 3 tygodni od dnia zawarcia niniejszej umowy ¨ð Oznaczone co do gatunku ¨ð Cechy rodzajowe ¨ð Konkretyzacja w postaci zródBa, masy nð Decyduje tre[ konkretnego zobowizania. Wielo[ dBu|ników i wierzycieli Uwagi ogólne nð Podmiot  jeden z elementów zobowizania nð Zobowizanie ma 2 strony: dBu|nicz i wierzycielsk nð Zarówno po stronie dBu|nika, jak i wierzyciela mo|e wystpowa wielo[ podmiotów. nð Wielo[ podmiotów mo|e wystpowa: ¨ð Od chwili powstania zobowizania ¨ð Po jego powstaniu nð Wielo[ dBu|ników lub wierzycieli wpBywa na tre[ stosunku obligacyjnego. nð Z zagadnieniem tym wi| si nastpujce instytucje: ¨ð Zobowizania podzielne i niepodzielne ¨ð Solidarno[ zobowizaD Zobowizanie solidarne nð Zobowizania solidarne to te, w których w razie wystpienia wielo[ci podmiotów, ustawodawca wprowadza szczególne zasady dotyczce sposobu speBnienia i odbioru [wiadczenia. nð yródBem solidarno[ci mo|e by: ¨ðCzynno[ prawna ¨ðPrzepis prawa (np. art. 441 par. 1 KC, 370 KC) ¨ðSolidarno[ci nie domniemywa si! nð Istot solidarno[ci jest umocnienie pozycji wierzyciela. Solidarno[ bierna  solidarno[ dBu|ników nð Art. 366 par. 1 KC nð Cechy: ¨ð Po stronie zobowizaniowej wystpuje kilka podmiotów (kilku dBu|ników) ¨ð Wierzycielowi przysBuguje wierzytelno[ o speBnienie jednego [wiadczenia ¨ð SpeBnienie [wiadczenia w caBo[ci przez któregokolwiek z dBu|ników prowadzi do wyga[nicia zobowizania ¨ð DBu|nicy pozostaj solidarni a| do zupeBnego zaspokojenia wierzyciela ¨ð W razie speBnienia [wiadczenia przez jednego z dBu|ników solidarnych mo|e on |da zwrotu od pozostaBych wspóBdBu|ników (regres) ¨ð Ryzyko niewypBacalno[ci jednego z dBu|ników ponosz pozostali wspóBdBu|nicy, cz[ przypadajca na dBu|nika niewypBacalnego rozkBada si pomidzy pozostaBych wspóBdBu|ników nð DziaBanie lub zaniechanie jednego z dBu|ników solidarnych nie mog szkodzi pozostaBym wspóBdBu|nikom nð W razie sporu midzy wierzycielem a dBu|nikami solidarnymi dBu|nicy mog podnosi : ¨ð Zarzuty osobiste ¨ð Zarzuty wspólne Solidarno[ czynna  solidarno[ wierzycieli nð Art. 367 KC nð Solidarno[ czynna mo|e powsta wyBcznie na podstawie czynno[ci prawnej, nigdy ex lege nð Cechy: ¨ð Po stronie uprawnionej wystpuje kilka podmiotów (kilku wierzycieli) ¨ð DBu|nik jest zobowizany tylko do 1 [wiadczenia ¨ð Co do zasady dBu|nik mo|e speBni [wiadczenie wedBug swojego wyboru do rk któregokolwiek z wierzycieli solidarnych; je[li jednak jeden z wierzycieli wytoczyB powództwo, to dBu|nik powinien [wiadczy do jego rk ¨ð SpeBnienie [wiadczenia do rk któregokolwiek z wierzycieli prowadzi do wyga[nicia zobowiznia ¨ð W razie speBnienia [wiadczenia do rk jednego z wierzycieli tre[ci stosunku prawnego midzy wspóBwierzycielami rozstrzyga o tym, czy i w jakich cz[ciach jest on odpowiedzialny wobec wspóBwierzycieli; je[li z tre[ci stosunku nie wynika nic innego to wierzyciel który przyjB [wiadczenie jest odpowiedzialny w cz[ciach równych. nð ZwBoka dBu|nika, przerwanie lub zawieszenie biegu przedawnienia wzgldem jednego z wierzycieli solidarnych skutkuje wzgldem pozostaBych wspóBwierzycieli (nie skutkuj wobec pozostaBych wspóBwierzycieli, takie dziaBania jednego wierzyciela, które pogarszaj jego sytuacj prawn wobec pozostaBych np.. Zawarcie ugody z dBu|nikiem, rozBo|enie [wiadczenia na raty). Odpowiedzialno[ in solidum nð Solidarno[ nieprawidBowa nð Kliku dBu|ników ma obowizek speBnienia identycznego [wiadczenia na rzecz tego samego wierzyciela. nð Obowizki tych dBu|ników wynikaj z ró|nych tytuBów prawnych, a ustawa ani czynno[ prawna nie zastrzega midzy nimi solidarno[ci. nð Ka|dy z dBu|ników odpowiada za caBo[ [wiadczenia. nð Wierzyciel mo|e |da caBo[ci lub cz[ci [wiadczenia od ka|dego z dBu|ników. nð SpeBnienie [wiadczenia przez któregokolwiek z dBu|ników zwalnia pozostaBych.

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Prawo kanoniczne prezentacj
PRAWO EUROPEJSKIE PREZENTACJA
Prawo zobowiązań
Prawo prywatne cywilne 3 prawo zobowiazan
2015 07 12?33 Prezentacja dot zmiany ustawy PRAWO?RMACEUTYCZNE
PREZENTACJE MULTIMEDIALNE A PRAWO AUTORSKIE
Prawo rzymskie 2009 10 prezentacje
Prawo rzymskie 2009 10 prezentacje
prawo rzymskie zobowiazania
Prawo rzymskie notatki z wykładów zobowiązania
Prawo rzymskie prawo rzeczowe i zobowiÄ…zaniowe
Prezentacja prawo 13 listopada
Stachura Terlecka Bernadetta Prawo Policyjne 1990 prezentacja
2009 prezentacja prawo korytarze
2015 07 12?45 Prezentacja dot zmiany ustawy PRAWO?RMACEUTYCZNE
instrukcja prezentacja2
Prezentacja MG 05 2012
3 podstawy teorii stanu naprezenia, prawo hookea

więcej podobnych podstron