3818437963

OCENA NIEPEWNOŚCI WYNIKU POMIARU

Wprowadzenie

Wszelkie pomiary można podzielić na techniczne oraz dokładne. W pomiarach technicznych stosuje się metody już wypróbowane, których błędy są zbadane i wiadomo jest, że błędy przypadkowe są znacznie mniejsze od systematycznych. Ponieważ błędem dominującym jest błąd systematyczny, wykonuje się na ogół jeden pomiar wielkości i - po usunięciu ewentualnych błędów metody - określa się jego dokładność zazwyczaj przez wyznaczenie błędu granicznego systematycznego.

W pomiarach dokładnych głównym błędem jest błąd przypadkowy. Błędy systematyczne natomiast powinny być eliminowane przez:

•    dobór odpowiedniej metody pomiarowej i przyrządów,

•    staranne zabezpieczenie układu przed wpływem wszelkich czynników zewnętrznych,

•    stosowanie poprawek umożliwiających usunięcie błędów metody i błędów wskazań przyrządów.

Mimo staranności wykonania pomiaru pozostają błędy powodowane ograniczoną dokładnością wyznaczania poprawek oraz błędy, których przyczyny powstawania obserwator nie zna. Poprawka nie może być wyznaczona bezbłędnie, ponieważ przyrząd wzorcowy ma również błąd, który podczas wzorcowania zostaje dodatkowo zwiększony o błąd przypadkowy. Natomiast w prawidłowo wykonanym pomiarze wartości błędów systematycznych o nieznanych przyczynach powstawania powinny być o rząd mniejsze od błędów przypadkowych, a więc nie powinny w istotny sposób wpływać na wynik pomiaru.

Pozostałości błędów systematycznych oraz błędy przypadkowe powinny znaleźć odzwierciedlenie w zdefiniowanej niżej całkowitej niepewności pomiaru.

4.2.1 Liczbowe miary i klasyfikacja niepewności pomiaru

Niepewność u pomiaru jest parametrem pozwalającym na wyznaczenie granic przedziału zawierającego z założonym prawdopodobieństwem nieznaną wartość rzeczywistą (prawdziwą) mierzonej wielkości. Zakłada się, że niepewność całkowita ma zawsze wielokrotność ka (gdzie er jest odchyleniem standardowym całej populacji) lub kS (S - jest estymatorem pokreślonym na podstawie otrzymanych wyników z próby należącej do populacji).

Rozróżnia się następujące pojęcia: