Style wychowania -> sposób pełnienia roli wychowawcy
Podział stylów wychowania:
1) styl autokratyczny - [z netu] można określić przy pomocy charakterystycznych zachowań
nauczyciela wobec uczniów. Są one następujące:
• Nauczyciel stopniowo informuje uczniów o każdym kroku, jaki mają uczynić. Takie zachowanie prowadzi do tego, że dzieci są na lekcji mało aktywne oraz pozbawione możliwości wysuwania własnych inicjatyw i pomysłów, hamuje to u dzieci rozwój myślenia dywergencyjnego, które stanowi niezbędny warunek twórczych osiągnięć uczniów
• Nauczyciel jest nietolerancyjny wobec myśli i pomysłów uczniowskich. Takie zachowanie ogranicza uczniom swobodę poszukiwań, swobodę wyboru działania, nie daje dzieciom prawa do wyrażania siebie, prawa do własnych sądów
• Nauczyciel jest nieustępliwy i obowiązkowy w wydawaniu poleceń; wymaga natychmiastowego posłuszeństwa. Staje się dla dziecka ośrodkiem planowania i przewidywania. Postępując w taki sposób osiąga zamierzone przez siebie cele (dzieci robią to, co mają robić w taki sposób, w jaki im nakazano)
• Nauczyciel przecina dyskusje uczniowskie nawet wtedy, gdy dotyczą spraw szkolnych. Takie postępowanie powoduje, ze uczniowie stają się bierni, unikają wyrażania własnych postaw i poglądów
• Nauczyciel na ogół częściej dyryguje niż kieruje uczniami uczestnicząc w ich pracach. Staje się dla dziecka osobą, która zawsze wie lepiej, wszystko umie, nic jej nie zaskoczy, a jednocześnie jest jedyną osobą, która wie, co będzie następnym krokiem w działaniu, co prowadzi do tego, że dzieci są mało aktywne
« Nauczyciel tłumi propozycje, rady, uwagi, sugestie pojawiające się w zespole
uczniowskim. Nigdy nie wycofuje się z zajmowanego stanowiska, nawet jeżeli proszą o to uczniowie. Takie zachowanie nauczyciela powoduje, że uczniowie przestają występować z własnymi inicjatywami, brak jest współdziałania i współpracy nauczyciela z uczniami
• W kontaktach nauczyciela autokraty z uczniami dominują polecenia, rozkazy, żądania, krytyka, nagany, sarkazm i uwagi. Przymuszanie dzieci do określonych działań powoduje u nich wzrost agresywności, a także narusza ich godność osobistą i wyzwala chęć odegrania się na nauczycielu. U dzieci pojawia się uczucie uzależnienia, które może być źródłem obaw i lęku
• Nauczyciel często posługuje się karami, krzykiem i grożeniem. Stara się wzbudzić w zespole uczniowskim uczucie respektu i strachu przed sobą. Troszczy się o to, aby uchodzić w oczach zespołu uczniowskiego za groźnego i surowego, choć sprawiedliwego, którego uwagi nic nie ujdzie. Sprawuje kontrolę za pomocą sankcji i kar, wywołując u dzieci lęk
• Nauczyciel narzuca dzieciom własne tematy i problemy, które często nie są dla ucznia interesujące, nie wiążą się z jego aktualnymi potrzebami i możliwościami
• Nauczyciel autokrata stosuje najczęściej metody podające. Metody te ograniczają uczniom możliwość poszukiwań i wysuwania własnych pomysłów
2) styl demokratyczny - [z netu] charakteryzują następujące zachowania nauczyciela wobec
uczniów:
• Nauczyciel wymienia poglądy z uczniami, ośmiela ich do wyrażania własnych opinii. Stwarza uczniom warunki do swobodnej pracy, co sprzyja kształtowaniu ekspresji, pobudza inwencję twórczą i pomysłowość. Nauczyciel demokrata, postępując w taki sposób, zaspokaja potrzebę wolności, która wiąże się z prawem dziecka do wyrażania siebie, z prawem do własnych sądów
• Nauczyciel zachęca uczniów do podejmowania decyzji. Takie postępowanie staje się