5020059121

Andrzej Pielecki, Metody badań pedagogicznych, Skale:    nominalna,

porządkowa, interwałowa, ilorazowa

Skala jest szeregiem zdań ułożonych według określonego porządku wyczerpujących możliwe określenia 'badanego zjawiska, cechy lub układu. Najprostszym przykładem skali będzie np.: „Wpływ rodziny na wychowanie dziecka jest decydujący i najważniejszy - ważniejszy od innych czynników, - ważny - podobny do znaczenia innych czynników w środowisku, mało istotny, - nieistotny". Skali tej daleko do poprawności. Miała tylko pokazać zasadę konstrukcji.

Skala zakłada istnienie pewnego ciągu logicznego stopni oznaczających natężenie pewnego zjawiska. Dla jej poprawności konieczne jest uwzględnienie wszystkich możliwych określeń danej sytuacji czyli musi ona być wyczerpująca. Drugą jej cechą jest rzetelność czyli możliwość uzyskania takich samych wyników przy kolejnych badaniach tej samej próby, a trzecią trafność co oznacza logiczne dopasowanie poszczególnych stopni skali do rzeczywistości, innymi słowy konieczną adekwatność między skalą a mierzonym zjawiskiem, postawą, opinią.

Skala nominalna

Najpopularniejszy typ skali stosowany bezwiednie w każdych badaniach. Polega na wyróżnieniu i nazwaniu przedmiotów zjawisk lub cech pod jakimś względem, bez orzekania o ich porządku, kolejności lub innych relacjach. Przykładem skali nominalnej będzie wyróżnienie czterech temperamentów ludzi: choleryk, sangwinik, melancholik, flegmatyk. Podział ten niczego nie porządkuje, nie nadaje wartości, jest natomiast pewnym narzędziem poznania, przyporządkowania osoby jakiejś cesze.

Podobną postacią skali będzie podział młodzieży na obozie letnim na regiony, z których pochodzą, a więc: „górali", „mazurów", „kaszubów", „ślązaków" itp.

Skala nominalna może być stosowana do wstępnej klasyfikacji zbioru badanego, jest raczej narzędziem badania niż efektem badania, służy rozczłonkowaniu zbioru na elementy ułatwiając tak wyróżnione elementy identyfikować w badaniach. Jest prawie identyczna z podziałem logicznym.

Skala porządkowa