7488178639

120 irmMKłims:

138. Karolina IVicich'»nj. tona Stanisława VI Ra-drtwilla: l.to. Anna F.ufcmia Radziwiłłówna; 140 Joann* Katarzyna Radziwiłłówna: 141 Mikołaj XIV Krzysztof Radziwiłł; 142. Michał I Kazimierz Radziwiłł. 143. Katarzyna Sobieski, żona Michała I Radziwiłła; 144. Mikołaj XV Franciszek Radziwiłł; 145. Bogusław II Krzysztof Radziwiłł: 14f> Jeny VIII Jozef Radziwiłł: 147. Mana Flconora z Anholt-Dcssau. żona Jerzego VIII Jozefa Radziwiłła; 14S. Karol I Stanisław Radziwiłł. 140. Anna Katarzyna Sanguszków™, zona Karola 1 Stanisława Radziwiłła; 150 Katarzyna Barbara Asclla Radziwiłłówna. 151. Koastancja Franciszka Agnieszka Klara Anna Wiktoria Radziwiłłówna: 15' Tekla Róża Ohduha Radziwiłłówna; 153. Karolina Teresa Pia Radziwiłłówna; 154 Mikołaj XVI Krzysztof Ignacy Wawrzyniec Roch Radziwiłł; 155 Hieronim I Florian Filip Jakub Radziwiłł; 156. Angela Mar-cjalina Miączynska. zona Hieronima I Floriana Radziwiłła; 157. Michał V Kazimierz Antoni Bazyli Radziwiłł; 15$. Urszula Francuzka Wisniowiec-ka. I zona Michała V Kazimierza Radziwiłła; 159. Anna Ludwika Karolina Kunegunda Myciclska. II zona Michała V Kazimierza Radziwiłła; loO. Teofila Konstancja Tekla Eufemia Teresa Radziwiłłówna; 161. Katarzyna Karolina Joanna Krystyna Marta Radziwiłłówna; 162. Ludwika Konstancja Barbara Radziwiłłówna; 163. Mikołaj XVII Krzysztof Augustyn Eryk Mtchal Radziwiłł; 164. Janusz XIX Tadeusz Jozafat Piotr Teofil Radziwiłł; 165. KaroJ III Stanisław Onufry Jan Nepomucen Justus Radziwiłł

Kompozycja wszystkich wizerunków w swym Ogólnym zarysie jest właściwie taka sama — owal oprawiony w ramę. na ogół płaską, niekiedy za pomocą rakreskowania środkowego pasa ramy. z pozostawieniem białych pasów- po bokach, uzyskano efekt wgłębienia, dzięki czemu rama robi wrażenie iro/wymiarowej. W dwóch przypadkach ramę owalu zdobi ornament perełkowy. Owal został wpisany w prostokąt, którego tlo jest; 1) pokryte jednolicie rastrem. 2) ścianą z etosów. 3) naroża zdobią trójkątne płynny z ciemnym rastrem w- środku, co jak w przypadku ramy daje efekt plastyczny. Większość tych kompozycji portretowych me posiada dodatkowych elementów zdobniczych — pod owalem znajduje się tylko tablica z napisem i u dołu ra-cj wizerunki małżonek Radziwiłłów tarczę z ich herbem. Na niektórych — owak na tle muru z ciosów z napisem znalazły się u dołu owal-akaniu. a na niektórych wystąpił dodatkowy mo

tyw ozdobny: csowmcc opłcciorw hukami jlu/r, z muszła w Środku Niewielka liczba wuerutŁfc r trójkątnymi płyclnami w dolnych narożach. 1 tu ze kilka z jednolitym tłem. mają tablice r tattr^ cją o nieco odmiennym kształcie nu pozostałe, ^ ich obu stronach występują bogatsze nu ornamenty, w skład których wchodzi <vm^ almnt. muszle, małżowiny 1 karopanulc Wytnie^ ne juz dwa wizerunki w ramach ozdobione perdk^ mi mają w tle mur z ciosów. aJunt 1 na szczycie owalu, a tablice z inskrypcją o miy, dualnym kształcie zawijające się po bokach ją zwoje i dolne naroża kompozycji zdobią ewws^ z akantem.

Tablice z inskrypcją są w- większości prcntoŁ_ffQ z dodatkowym lekkim (prostokątnym w kuuky wysunięciem pośrodku boków, pozostałe ici ^ | formę prostokąta z półkolistymi wybmuzesci-w środkowej części boków.

Prawne wszystkie twarze portretowanych ty. w 3.4. czasem jest to niewielki zwrot w prtv>kfe w lewo. a czasem silniejszy, pięó z nich oa oger praw ię frontalne, a jedna jest ujęta en/«e. fcetre-towani pokazani są na ogół w półpouaci. nawet do bioder, a niekiedy w popiersiu.

Kostiumy portretowanych starali «ę wytoeai-cy wizerunków dostosow ać do mody okresu. * rym żyli przedstawieni (korzystając. co jm St powiedziane z malowanych portretów łub ki) lub do aktualnej mody. przedstawiając eto. by żyjące w XVIII w. Kobiety oa ruckion-wizerunkach prezentują piękne kryzy 1 acpcafc z koronek, falbanek i haftów o wymyślnych 1 ikoo plików anych wzorach, które są znakotatoe od» rzone środkami graficznymi.

.Album powstał na zamówienie Michała Ka& mierzą Radziwiłła ..Rybeńki" (1702-1762). fteais wo autorstwo wszystkich wizerunków imrya w albumie przypisywano Hirszowi Leytoma* (sztycharzowi żydowskiego pochodzenia, tecn pracował na zlecenie księcia w Nieśmeal p> nieważ pierwsza rycina albumu i osuwu sąpne mego sygnowane. Informacje pochodzące tt no dcl archiwalnych i listów pisanych do kśęcu pes: ludzi, którzy nadzorowali pracę nad Jtcpenzncb-mi” i byli łącznikami między księciem a sznchin* mi. świadczą o tym. iż portrety uoxsaxi w albumie są dziełem zbiorowym. Nic »»i» dokładnie, kiedy rozpoczęto pracę nad gratek pocztem Radziwiłłów, ale w 1745 r. były jci pW niektóre wizerunki, ponieważ archiwista .Kdo ki". Józef Wessel. posłał mu do prrejrreoł tib egzemplarzy rycin wykonanych do O- **

dynie 146 płytki z portretem Jerzego VIII Józefa Radziwiłła (zamiast niej w tym wydaniu je*l dobrej jakości reprodukcja). Obecnie w Zakładzie Zbiorów Ikonograficznych Biblioteki Narodowej znajdują s>C 72 płyty micd7iorytmczc i nie wiadomo, co stało się / pozostałymi płytami.

Wzorem dla większości micdziorytmczych wizerunków / kona (choC może me dla wszystkich) były obrazy olejne znajdujące się w galerii nicświc-skicj, a niekiedy także starsze wizerunki graficzne.

• W ib MNW album oprawny w brązową tkó:«. pap Kbrrto-wy t filigranem, nr mw 18242X11-166 ((roninpśs unuao u nr I. ale wuceunkr są numerowane od 1-165). ncg. IM565-2J4714. nr M - 2140*4. nr 39 — doA 107654. ar 45 — 214085, nr 64    214086. nr 154 - 214800. nr 146 - 214102.

ni) 155.156 — 70714.70715. dublety. Ot Pot. lOOłSil —165. album oprawny w brązowa tkóre (brak kart i wizerunkami o nr 24 i 108. ślady wydarcia), nr mw 26007/1-165. album oprawny w pobkórck i pWitno.brąz — nowe odbitki wykonane w 1875 r.

•^r i Lcybą Zyskielowiczem i ■\_t. ytaitO* brakujących do kont s .achane wykonali jeszcze w

wv-

Obaj

lalach

l<,tnts *■ wielu dokumcn-n< liście i tego samego roku * skonał 18 Wach. a w naslęp-g ^gjjcołlaegO jubilera roM.it o >po-" '^_tfl ihbbdi Z listu Marcina Frań-p»n«P^ł>'^lu n* ^mii księcia V'^v?'\* fc.wiot Jo Radziwiłła wynika. ^ eiefc* 'pt"" ^J^eni / Sokala. i ‘^_~_vra oj *M«y l'¹*' » Również i • \ ^umentów pochodź i wiadomość, ^*'"’₁_,-j|OWSkL Ksawery Dominik Hc'ki ^ _r ) .odtuucmaT 15 portretów do • ’ ^ frwdopodobnicbyty tor.sunki na podstawie olejnych obra-./■'' mS "t * g*k*** ¹ przeznaczone do .płynnuedziotytnicze Ihpażd/icr-jujmI podpisany właściwy kontrakt ' IjtcmKaniwcrzem Radziwiłłem a Hir-‘ :    i I csba Zyskic łowiczem na wy-

|^charze wykonali jeszcze f^T, i?>6 dodatkowo 15 portretów poza ' . pracy nad wizerunkami radziła) aJbuou obejmował lala 1745-1758. r^.yciec pracowali nad portretami krócej ’• ■% oobm w>ęc zatozyć. że w prace ry-ydi raangazowani też inni sztycharze.

*    „._a nunc ich imiona; to przypuszczenie ^ejipoeiedż Wobego w liście do księcia

bitym donosi o swoich ponagleniach ^»«ichdoinn\vh kopenztycharzy, aby kon-pocę nad wizerunkami i inskrypcjami. ^tr.wiŁie obu sokalskich rytowników nic _a ronoczcsnego zatrudnienia innych rze-^xx lokalnych lub zamiejscowych.

Ce tana został odbity w drukami nieświe-1"58 r. w nakładzie 50 egzemplarzy. ~r ab respoł kluz micdziorytniczych do -.wsuch mienmkow został razem z bib-.. •jowteską wywieziony do Petersburga, .-enSi» prywatnych rękach, ok. 1875 r. ku-

•    Bogdanowicz Iwersen (1823-1900). jB-it jrcheolog i zbieracz ekslibrisów. u -o ponownie w 1875 r. w Topografii Ce-

AuJcau Nauk w ograniczonej liczbie eg-~.ti posługując się oryginalnymi płytami .-aasm*stosunku do pierwotnej edycji, ^frtoditę wydania na stronic tytułowej), •ta .darował następnie miedziane płyty Aka-i *■    fiębych w Petersburgu, gdzie można

'■ w * każdej chwili świeże z nich odbitki. ”*'# Bestii być w momencie ponownego prawie kompletny, bo braków alo je-

W zbiorach Gabinetu Graiitt Poiswei w HNW znajdują s*ę tez luźne rycny z tCONES

1. Piotr l Radziwiłł (rycina 7 z albumu. Gr.Pol. 4335); 2. Anna Kościcwiczówna. żona Jana 111 Radziwiłła (rycina 21. NB 4361 MNW); 3. Anna Elżbieta Radziwiłłówna (rycina 28, Gr.Pol. 4334;

4.    Zofia Radziwiłłówna (rycina 36. NB 4360 MNW).

5.    Krystyna Eufemia Radziwiłłówna (rycina 86. Gr.Pol. 4331. ncg. 218133); 6. Eleonora Ostrowska. zona Jana VIII Radziwiłła (rycina 95. Gr. Pol. 4332, neg. 197417); 7. Elżbieta Anastazja Radziwiłłówna (rycina 99. Gr.Pol. 4333; 8. Mikołaj XVIII Ignacy Radziwiłł (rycina 119, NB 4359y,

9. Anna Katarzyna Sanguszkówna, zona Karola I Radziwiłła (rycina 149, nr inw. 170852. ncg. 223084); 10. Teofila Konstancja Tekla Eufemia Teresa Radziwiłłówna (rycina 160. nr inw. NB 4358 MNW).

Bibl.: Katalog portretów- BN, t 4. s. 16.112.142-145. 147-157. 159. 161-166, 168-198. 227. 235. 241 255--251. 275-277, 317; E. Łopaciński. Zamek w Białej Podlaskiej. Materiały archiwalne. .Biuletyn Hisioni Sztuki^- 1957. nr 1; H. Widaćka. Działalność Mosza l^ybowicza i innych rytownika* na dworze mes*v-skim Michała Kazimierza Radzi* dła. Rsbenh ' w ś*tf tle badań archiwaln\<h. .Biuletyn Historu Sztuki". R XXXIX. 1977, nr l (s. 62-72). Karkucm-ska. Zidentyfikowaneponrety Radzi*dbwskie, .Biuletyn Historii Sztuki" 1984. nr 4. J. T Petrus. Tj.sm A. Karpowicz. Portrety osobistości polskich Rzeczpospolitej w zbiorach mińskich, i Kraków 1991; SAP. L 5. S. 88-89. Hutoryane piknę portretów Radziwiłłów z Sieświeza i Tyszkie*wz<i* z Lohojska. folder z wystawy ze zb. MNW » towrau.