I Gatunek: poemat epicki - zbliżany do eposu utwór epicki pisany wierszem.
Grażyna jako epos
- podobieństwa:
• opiewa losy bohatera (Grażyny)
• narracja ma charakter obiektywny.
- różnice
• brak wątków epizodycznych
• koncentracja fabuły wokół głównego wątku zdarzeniowego
• mniej sza farma.
TI Cechy artystyczne: próba połączenia klasycznej formy z artystyczną treścią.
- wpływ klasyczny
• trzeźwa przedmiatowość przedstawienia
• usunięcie osobisty ch uczuć poety
• poważny, uroczysty tak wiersza
• brak wpływu nadziemskich potęg, złym duchem sątylko zawiść i nieufność Litwara
• Grażyna jako bohater tragiczny (rzuciła się do walki, skazana na przegraną)
• opisywanie scen batalistycznych-środki charakterystyczne dla eposu greckiego
• parównaniahomeryckie (często przesadzane)
• problematyka moralna nadająca cechy tragedii.
- wpływ romantyczny
• narodowość, odwołanie do historii
• patriotyzm
• pierwiastki ludowe (m.in echa pieśni ludowej w Epilogu)
• nastrój grozy i tajemniczości (np. nieprawdopodobnie długanoc w czasie której toczy się akcja, motyw przebrania, czarny rycerz )
• bohaterowie romantyczni
• kierowanie się instynktem, uczuciami, namiętnościami (Grażyna walczy przeciw krzyżująbraniąc narodu, Litawor ginie wraz z ukochaną)
III Bahaterawic ram auły mii;
- patriotyzm (chęć walki o ojczyznę)
- poświęcenie Grażyny (nawet jeśli zginie, uniemożliwi dalsze kanszakty z wrogiem)
- chęć zemsty
- odkupienie win samobójczą śmiercią (Litawor)
IV Streszczenie
Litawor
Grażyna
Witold
Rymwild
Powieść rozpoczyna się opisem „zapadającego w sen" zamku nowogródzkiego. Jednak spokój ten zakłóca pojawienie się u bram zamku trzech zbrojnych rycerzy krzyżackich żądających natychmiastowego widzenia z księciem Litaworem.
Następnie narrator ukazuje wnętrze komnaty władcy, a w niej samego Litawora, który mimo zmęczenia i późnej pory nie śpi jeszcze, lecz nad czymś rozmyśla Jednak nikt ze służby, nie zważając na prośby i groźby krzyżackie, nie ośmiela się niepokoić księcia Zdezorientowani poddani postanawiają obudzić Rymwida - prawą rękę władcy. Po zapoznaniu się z faktami udaje się on na rozmowę z Litaworem.
Doradca oznajmiaksięciu przybycie posłów zakonnych Wiadomość ta wyraźnie wprowadza nerwowość w zachowaniu Litawora Stara się on jednak ukryć ten fakt (np. niby niechcący gasi lampę, aby nie ukazać emocji odmalowanych na twarzy) i z udawanym spokojem odpowiada Rymwidowi. W wypowiedzi swojej zaczyna od streszczenia historii sporu, jaki prowadzi o Lidę z Witałdem-władcą litewskim. Sporne tereny sąprawną własnością Litawora, gdyż wniosła jew posagu jego żona Grażyna Tymczasem Witałd nie chce oddać tych terenów. Po takim wstępie książę wyjawia plan zbrojnej napaści w celu siłowego odbkia należących do niego ziem. Przygotowania do wyprawy zleca właśnie Rymwidowi. Mająbyć one poczynione bardzo szybka, tak, żeby nad ranem wszystko było gotowe.