DSC01440

284

284

Gatunek

POEMAT HEROIKOMlCfty to wierszowany utwór epi*'

o charakterze humorysty nym. Pochodzi z antycznej’ Crecji I wysokim stylem naśladuje epos bohaterski (poemat heroiczny),

W gatunku tym źródłem komizmu jest napięcie pomiędzy podniosłym tonem narracji a humorystycznym, często ironicznym . i karykaturalnym przedstawieniem rzeczywistości Poemat heroikomiczny osiąga cele dydaktyczne i moralizatorskie poprzez satyrę i piętnowanie określonych zjawisk lub postaw.

Ignacy Krasicki Monachomachia (pieśń 11 fragmenty)

Wojnę domową śpiewam więc i głoszę,

Wojnę okrutną, bez broni, bez miecza. Rycerzów bosych i nagich po trosze.

Same ich tylko męstwo ubezpiecza:

(5) Wojnę mnichowską... Nie śmiejcie się, proszę: Godna litości ułomność człowiecza.

Smiejde się wreszcie, mimo wasze śmićchy Przecież ja powiem, co robiły mnichy.

Ta', która nasze padoły² przebiega | [io] I samym tylko nieszczęściem się pasie,

Jędza niezgody, co Parysa-zbiega Znalazła niegdyś na górnym Idasie,

Słodki raj mnichów gdy w locie postrzega, Jęknęła w złości i zatrzymała się; l [15J Widząc fortunny⁵ los spokojnych mężów, Świsnęły żądła najeżonych wężów⁴.

Wstrzęsła pochodnią, natychmiast siarczyste⁵ Iskry na dachy i wieże wypadły Wskroś⁶ przebijają gmachy rozłożyste,

[20] Już się w zakątynajdaśniejsze wkradły:

A gdzie milczenia bywały wieczyste,

Wszczyna się rozruch i odgłos zajadły.

Rażą umysły żądze rozjuszone,

Budzą się mnichy, letargiem uśpione.

(25J Wtenczas, nie mogąc znieść tego rozruchu,

Ojaec Hilary obudzić się raczył.

Wtenczas ksiądz przeor⁷, porwawszy się z puchu⁸. Pierwszy raz w żydu jutrzenkę obaczył.

Klął ojciec doktor⁹ czułość swego słuchu,

■Sens wersów 9.-16.'mowa o Eris - greckiej bogini niezgody - w nawiązaniu do mitycznego sporu o piękną Helenę. 2 RaWy-niziny: tu: ziemię, świat ludzki, j fortunny-szczęśfiwy dostatni.

4    Sens wersu i6j Eris przedstawiano jako kobietę o włosach ze splecionych węży.

5    Siarczyste-tu: ogniste.

6VWróś-wgfeb.

7 ftzew-przełożony (najwyższy rangą zakonnik) w klasztorze.

8Puch,-hi:puchowa poideł.

9 Ojca* doktor-kierujący klasztorną szkołą.

OZIAł. § | OŚWIECENIE I PRE ROMANTYZM

f FRANCISCO DE ZURBARAN (czytaj: fransisko de surbaran), POŻEGNANIE^ff^^^^RRI°^NA    °

de kariona), XVII w., Real MonasteHo de Nuestra Seflora (czytaj: seniora) de Cuadal pe, “9*    .    .

Określ, jakie cechy zakonników można odczytać z obrazu. Zestaw je z cechami braci przedstawionyc w Monachomachll.

I bo] Wstał i widokiem swym ojców uraczył I co się rzadko w zgromadzeniu zdarza. Pędem niezwykłym wpadł do refektarza.

Na taki widok zbiegłe braci trzody Pod rzędem kuflów garncowych uklękły: (35) Biegli ojcowie za mistrzem w zawody:

»Refektarz - jadalni* w Masztom.