9167992484

sztywny) sprzęg, a co za tym idzie brak możliwości automatyzacji, mała prędkość posuwu (według danych producentów do 20 m min'¹ w praktyce znacznie mniej) oraz niska jakość pow ierzchni tarcicy (charakterystyczne rysy). Właśnie te słabe strony były przyczyną przegrania przez traki konkurencji z nowszymi technikami przetarcia opartymi na pilarkach tarczowych i pilarkach taśmowych wspomaganych rębarkami pryzmującymi. W Europie Zachodniej i w Skandynawii traki nalecą już do rzadkości (Krzosek 2012).

W polskich tartakach często spotyka się hale przetarcia jednotraktowe (rys. 31) i dwu traktowe (rys. 32). do rzadkości należą hale z czterema trakami, jak w tartaku firmy ABWood w Sławnie (4 traki pionowe szwedzkiej firmy Sóderhamn). Dysponując jednym trakiem, można realizować przetarcie dwukrotne: najpierw przez część zmiany pracuje się sprzęgiem pryzmującym i produkuje pryzmy, następnie, po zmianie sprzęgu, zmagazynowane pryzmy podaje się ponownie do traka. Jeżeli w hali są dwa traki, to jeden służy do pryzmowania. a drugi do rozpuszczania pryzm. Popularnym sposobem modernizacji dwutrakowych tradycyjnych hal przetarcia jest dostawienie w iclopiły. Oba traki tylko pryzmują. a powstałe pryzmy są rozpuszczane na w iclopile. jak w tartaku firmy Complcx w Dziemianach czy w tartaku firmy Poltarcx w Polnicy. W polskich tartakach pracuje duża liczba używanych traków pionowych, również tych z przestawnym sprzęgiem produkcji niemieckich firm: Esterer. Wurster & Dietz. Linek czy Mfthringcr. Używane traki pionowe wspomnianych firm bywają również montowane w nowych halach przetarcia. Przykładowo w Tartaku Burkictowicz w Odolanowie pracuje trak firmy F.STKRF.R ze zdalnie sterowanym wózkiem podawczym (ry s. 33), a w tartaku firmy Patria-Top w Wieleniu pracuje używany trak firmy Móhringcr. Niekwestionowaną zaletą traka pionowego, wynikającą z jego prostej budowy, jest jego żywotność. Przy fachowym obchodzeniu się z tą maszyną może ona pracować bez problemów nawet kilkadziesiąt lat.

W stosunkowo nielicznych polskich tartakach, które w ostatnich latach zostały zmodernizowane lub zbudowane od podstaw jako nowe można spotkać nowoczesne linie przetarcia oparte na tarczówkach lub taśmów kach i ręharkach pry zmujących.

Pilarki tarczowe stosowane do przetarcia drewna okrągłego można podzielić na pilarki tarczowe uniwersalne, czyli do kłód i do pryzm, oraz pilarki tarczowe tylko do pryzm. W zależności od liczby pił spotyka się pilarki tarczow e jednopiłowe (np. fińskiej firmy KARA) oraz wiclopiłowc. Pilarki tarczowe uniwersalne to pilarki dwuwałowc. W Polsce nie ma jeszcze uniwersalnych (do kłód i pryzm) wielopiło-wych dwuwalowych pilarek tarczowych. Do rozpuszczania pryzm, przy wysokości cięcia do 200 mm. stosuje się pilarki tarczowe jednowałow c. a przy wysokości cięcia powyżej 200 mm pilarki tarczowe dwuwałowc (rys. 34).

K> Minek 31. Jednairaktowa hala pr/eunru » mciMmcwcym ju> lariaku w Laskach koło Kępna

Rysunek 32. Dwuinfclowa lviU przemiela w Urtaku w Kaliszu Pomorskim