1553597290

Płeć na karcie określa się nie na podstawie kości, ale metodami archeologicznymi, czyli na podstawie rodzaju grobu i jego wyposażenia. Informacje te są następnie konfrontowane z kośćmi.

W czasie badania szczątków ludzkich możemy badać dwa aspekty procesów:

•    procesy podepozycyjne (tafonomia)

•    rekonstrukcja cech osobnika żywego (antropologia fizyczna)

—    cechy pojedynczego osobnika (indywidualna diagnostyka) - najważniejsza

—    cechy populacji (antropologia historyczna i populacyjna)

—    cechy ogólnogatunkowe (biologia człowieka)

1.3.1    Pochówek dzieci w Tell Barri

Stanowisko Tell Barri znajduje się w Syrii. Jest badane przez Włochów od 1980 roku. Na stanowisku znajduje się tell o wysokości 40 metrów, która odpowiada miąższości stanowiska archeologicznego. Tell był zamieszkany przez 1800 lat, w sposób ciągły, aż do początku okresu islamskiego. Na stanowisku znaleziono dwie małe kapliczki, we wnętrzu których znajdowały się podwyższenia ołtarzowe. Pod podłogą znajdowały się jamki o średnicy 20 cm zawierające kości dzieci. W każdej jamce był kompletny szkielet jednego dziecka i pojedyncze, luźne kości kilku kolejnych. Kości dziecięce można rozpoznać po nieprzyrośniętych do kości nasadach.

Jedna z hipotez głosi, że w trakcie dokonywania pochówku wyjmowano z jamy kości pochodzące z wcześniejszego pochówku i wkładano szczątki nowego osobnika. Jedna z kapliczek miała dwie fazy użytkowania. Pod podłogą niższej fazy użytkowania kapliczki znaleziono dwie kolejne jamy.

Można rozpoznać, czy ciało dziecka rozkłada się w otwartej przestrzeni, czy w wypełnisku. Kości czaszki dziecka nie są zrośnięte. Jeśli ciało rozkłada się w pustej przestrzeni, kości czaszki rozpadają się na boki, a jeśli w wypełnisku - kości czaszki zapadają się do środka. Ciało niemowlaka z Tell Barri rozkładało się w niezasypanej jamie.

1.3.2    Pochówek masowy w Tell Brak

Na stanowisku Tell Brak, we wschodniej Syrii, jest tell o wysokości 45 m. Stanowisko obejmuje obszar 70 ha i było zamieszkane od chalkolitu do późnej epoki brązu. W latach 3600-3800 p.n.e. stanowisko osiągnęło swój największy rozmiar. W 2006 roku wykopano na jego obszarze wykop w celu przechowywania zboża. W trakcie jego budowy znaleziono wyjątkowo gęsty depozyt kości ludzkich. Kości w wyniku budowania wykopu znalazły się w hałdzie.

Prowadzący badania stwierdzili, że w takiej sytuacji należy doczyścić profil, miejscami prze-głębiając, wykonać rysunek oraz zaznaczyć i opisać kości. Należy sprawdzić, czy są zachowane związki anatomiczne i na tej podstawie rozstrzygnąć, czy jest to pierwotny, czy wtórny pochówek masowy. Hałdę można podzielić na 2-metrowe odcinki, a następnie wybrać losową próbkę np. dwa odcinki i przesiać je. W ten sposób można określić, czy kości widoczne na wierzchu hałdy są reprezentatywne dla całego przekroju hałdy. Aby określić charakter pochówku masowego należy określić płeć i wiek osobników.

Badania poziomu stresu wykazały, że w wyniku głodu doszło do walk wewnętrznych w Tell Brak.

13