Żywność i Żywienie XXI wieku
• ogólny opór i niepewność we wprowadzaniu innowacji;
• brak mechanizmów administracyjnych, popularyzujących wiedzę o nowych, dostępnych technologiach i innowacjach, przekazujących ją pracownikom przemysłu rolno-spożywczego odpowiedzialnym za rozwój produktów;
• brak wsparcia w staraniach jednostek badawczo-rozwojowych w dokonywaniu transferu wiedzy opracowanej w laboratoriach i przenoszeniu jej na skalę produkcyjną;
• brak czasu i profesjonalnej wiedzy, by skutecznie wyszukiwać i zrozumieć innowacyjne rozwiązania proponowane przez jednostki badawczo-rozwojowe10.
Przemysł spożywczy jest jedną z najważniejszych dziedzin polskiej gospodarki. Wytworzona przez ten sektor wartość dodana brutto wynosi ponad 4% wartości dodanej brutto wytworzonej w całej gospodarce narodowej. Przemysł spożywczy zatrudnia około 5% ogółu zatrudnionych w gospodarce, a około 19,4% zatrudnionych ogółem w przemyśle. Jego udział w wartości sprzedaży całego przemysłu wynosi blisko 24%. Plasuje to Polskę w czołówce krajów UE pod względem krajowej produkcji rolno-spożywczej. Polska jest ósmym w UE producentem żywności, wnosząc około 3,5% do unijnej produkcji rolno-spożywczej".
Sektor producentów żywności w Polsce jest liczącym się partnerem i konkurentem dla unijnego przemysłu rolno-spożywczego. Zatrudnienie w krajowym przemyśle spożywczym wynosi prawie 17% tej branży w UE. Ustępujemy pod tym względem jedynie sektorowi spożywczemu w Niemczech. Ten ostatni charakteryzuje się jednak prawie sześciokrotnie wyższą wytworzoną wartością dodaną12. Przed polskimi wytwórcami żywności stoi przede wszystkim problem unowocześniania produkcji, aby mogła sprostać zagranicznej konkurencji, gdyż z biegiem czasu zmniejszy się nasza przewaga związana z kosztami pracy i surowców.
Przedsiębiorstwa branży rolno-spożywczej pozytywnie oceniają skutki przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. Jednym z istotnych elementów takiego postrzegania naszego członkowstwa w UE jest wzrost eksportu po przystąpieniu do Unii, pozwalający sądzić o wysokiej konkurencyjności polskich przedsiębiorstw13. Niestety, równolegle ze zjawiskami przyspieszającymi rozwój tego sektora produkcji w Polsce, obserwuje się szereg barier utrudniających codzienną działalność i stanowiących potencjalne zagrożenie: rosnące koszty działania, coraz silniejsza pozycja przetargowa odbiorców, nasilająca
10 Ibid.
11 Knap-Stefaniuk A., 2008. Przemysł spożywczy w Polsce. Cz. I. Problemy i Wyzwania, Biuletyn POU 4( 16), http://www.wsz-pou.edu.pl/biuletyn
12 Ibid.
13 Wijnands J.H.M., van der Meulen B.M.J., Poppe K. J. 2007. Competitiveness of the European food industry. An economic and legał assessment 2007. Office for Official Publications of the European Communities, Luxemburg.
8