Zespół jednostek osadniczych składajęcy się na miasto Skarżysko-Kamienna, oddzielony przeszkodę naturalnę doliny rzeki Kamiennej i wysokimi nasypami kolejowymi, był bardzo słabo powięzany przejściami przez tory, leźęcymi w poziomie ulicy oraz jednym mostem na rzece Kamiennej.
Narastajęce nieprawidłowości zabudowy miasta w końcu lat 30-tych,gdy miasto osięgało 25 tys. mieszkańców,stawały się bardzo uciężliwe. ówczesne władze miejskie zrozumiały, że należy położyć kres samorzutnej zabudowie miasta, wprowadzić planowę koordynację jego zabudowy.
Jednym z pierwszych planów urbanistycznych, które' rozpoczęto w Pracowni Urbanistycznej w Kielcach był plan ogólny miasta Skarżysko-Kamienna. Pierwszę potrzebę było opracowanie dla całego miasta podkładu geodezyjnego. W tym celu sporzędzono w sposób kompilacyjny mapę miasta w skali 1 : 25 000 i 1 : 10 000 w oparciu o mapy rosyjskie z lat 1897-1900 oraz mapy opracowane przez niemieckę służbę topograficznę podczas I wojny światowej, zaktualizowane przy pomocy szkicu w skali 1 : 12 500 według zdjęć lotniczych wykonanych w 1935 r. Jednocześnie przystępiono do systematycznych pomiarów geodezyjnych miasta, zakładajęc jednolitę sieć poligonowę.
Uzyskane w ten sposób podkłady geodezyjne nie odznaczały się wprawdzie dużę dokładnościę, lecz pozwoliły przystępie do pierwszego etapu planowania miasta, obejmujęcego ustalenie wytycznych rozwojowych, opartych o znaczenie funkcji transportowych i przemysłowych miasta. Jako jednego z podstawowych węzłów komunikacyjnych Centralnego Okręgu Przemys>owego. 3uż wówczas wynikła koncepcja powołania powiatu skarżyskiego, gdyż położenie miasta na styku powiatów kieleckiego, koneckiego, radomskiego i iłżeckiego nie stwarzało korzystnych warunków Jego rozwoju Jako ośrodka usługowego dla sęsiednich terenów.
Po wybuchu II wojny światowej prace nad planem ogólnym miasta zostały zawieszone. Władze okupacyjne wyznaczyły miastu szczególnę rolę.Według
założeń organizacji sieci osadniczej dla terenów okupowanej Polski opra-
2
cowanych przez Waltera Chri6tallera Skarżysko-Kamienna znajdujęc się w
środku jedynego w Generalnej Guberni zagłębia przemysłowego,miało stać się
—
centrum środkowego obszaru Generalnej Guberni, gdzie zostałoby stworzone miasto o 300 000 mieszkańców, równoważne w randze Warszawie, Krakowowi i Lublinowi.
W ten sposób chciano wpłynęć na zmniejszenie znaczenia Warszawy,* jak również zamieszkałych przez ludność polskę sęsiednich miast: Kielc i Radomia, dotychczasowych ośrodków kulturalnych i usługowych. Powyższa koncepcja zgodna była z poczynaniami planistycznymi władz niemieckich, które ówczesnę siedzibę dystryktu - Radom planowały w perspektywie tylko jako miasto 70-tysięczne. Nowe 300-tysięczne miasto Kamienna, które zasiedlone
miało być przez ludność niemieckę, przewidziane było Jako ostoja niemczyzny w środku ziem po-lskich.
86