2749771583

144 J. Morbitzer

Być może szkoła nie powinna już uczyć, kim był Platon, tylko właśnie jak filtrować informacje. Człowiekiem kulturalnym nie jest ten, kto zna datę urodzin Napoleona, ale ten, który potrafi ją znaleźć w dągu minuty⁴³.

Wypada uznać argumenty U. Eco, niewątpliwie jednak zgoda na ten paradygmat powoduje niedosyt i tęsknotę za oddalającym się dawnym wzorcem kultury, wiedzy i wykształcenia.

Akceptując bezkrytycznie podejście kolektywistyczne, wyrażamy zgodę na migrację wiedzy z umysłu człowieka do zasobów Internetu. Zasadne są zatem komentarze ukazujące istotę konektywizmu jako „ucznia z doczepionym mózgiem"⁴⁴. W czasach płynnej nowoczesności, nieustannej zmienności i związanej z nią szybkiej utraty aktualności wielu treści trudno odmówić konektywistom przynajmniej częściowej słuszności ich poglądów. Możliwe jest jednak stanowisko pośrednie, zakładające raqonalne połączenie dużej wiedzy z umiejętnością sprawnego wyszukiwania informaqi z wykorzystaniem narzędzi nowoczesnych technologii. Nie są to przecież wartości wzajemnie się wykluczające.

Obecnie, w związku z zalewem informacyjnym i nadużywaniem przez człowieka Internetu, obserwujemy zmianę sposobu funkqonowania mózgu. Dawniej polegał on głównie na zapamiętywaniu informaqi, a w mniejszym stopniu ich przetwarzaniu, dziś natomiast funkqę zapamiętywania powierzamy globalnej Sieci, koncentrując się na przetwarzaniu dostępnych w niej informaqi. Edukacyjny problem polega na tym, że z zapamiętywaniem informacji większość uczniów radziła sobie znacznie lepiej niż obecnie z jej przetwarzaniem. Można tu wskazać trzy główne przyczyny takiego stanu. Po pierwsze, u przedstawicieli młodego pokolenia - cyfrowych tubylców -obserwujemy wspomniane zmiany w neuronalnej budowie mózgu, przejawiające się nieco odmiennym sposobem przetwarzania informacji i myślenia. Po wtóre, powszechny dostęp, a raczej wręcz zanurzenie się w świecie telewizji, praktycznie już od okresu niemowlęctwa, prowadzi do upośledzenia zdolności myślenia abstrakcyjnego, a wraz z nim logicznego myślenia w ogóle⁴⁵. Wreszcie, nasza zbyt skąpa wiedza o mózgu i jego funkcjonowaniu nie pozwala jeszcze na optymalne dostosowanie treści i metod nauczania do możliwości i preferenqi współczesnego ucznia⁴⁶.

⁴³    M. Jędrysik, Wszyscy mamy paranoję, „Książki. Magazyn do czytania" 2011, nr 2 (wrzesień).

⁴⁴    Zob.: D. Zalewski, Konektywizm, czyli człowiek z doczepionym mózgiem, <http://blog media24.pl/node/40997> [dostęp: 15.03.2012],

⁴⁵    Zob.: G. Sartori, Homo videns. Telewizja..., dz. cyt.

⁴⁶    Zob.: M. Spitzer, Jak uczy się mózg, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2011.