i. WSTĘP.
Frezowaniem nazywa się obróbkę skrawaniem za pomocą narzędzi wieloostrzowych, zwanych frezami. Obrabiarki do tego rodzaju obróbki nazywają się frezarkami.
Ruch główny (roboczy) obrotowy wykonuje frez, a ruch posuwowy przedmiot zamocowany na stole. Frez ma kształt bryły obrotowej (walcowej, stożkowej lub innej). Ostrza są nacięte na jego powierzchni bocznej (frez walcowy), a często także na powierzchni czołowej (frez czołowy).
1. Frezarki
Frezarki dzielą się na poziome i pionowe zależnie od położenia osi freza w czasie pracy. Stół frezarki poziomej może być przesuwany mechanicznie i ręcznie w trzech prostopadłych kierunkach:
- wzdłużnym
- poprzecznym
- pionowym.
Taka obrabiarka nazywa się frezarką poziomą zwykłą. Jeżeli stół frezarki poziomej zwykłej jest zaopatrzony w obrotnicę umożliwiającą skręcenie stołu wokół osi pionowej o pewien kąt, to frezarka taka nosi nazwę frezarki uniwersalnej. Na frezarce uniwersalnej można nacinać rowki śrubowe, co ma duże zastosowanie w obróbce narzędzi o ostrzach skośnych i kół o uzębieniu skośnym. W frezarkach pionowych oś obrotu freza ma w czasie pracy położenie pionowe, a wiec prostopadłe do powierzchnie stołu. Niektóre z frezarek pionowych mają mechanizm umożliwiający ustawienie i prace wrzeciona i freza w położeniu pochyłym.
Stół frezarki pionowej ma posuw wzdłużny mechaniczny i ręczny, zaś ruch pionowy stołu stosowany jest tylko do ustawienia stołu w pozycji umożliwiającej frezowanie.
2. Frezy
Zależnie od kształtu ostrzy freza dzielą się na frezy:
- ścinowe
- zataczane
- kątowe
Frezy ścinowe ostrzy się na powierzchni przyłożenia, a frezy zataczane za powierzchni natarcia. Ostrza frezów mogą być:
a) Proste zgodne z tworzącą walca,
b) Śrubowe.
Zwojowość freza określa się tak jak zwojowość śruby:
Frez jest prawozwojny wtedy, gdy ustawiony osią pionowo ma zwoje wznoszące się od lewej ręki w prawo, lewozwojny - w lewo.
Jeżeli frez walcowy ma nacięte ostrza również na jednaj z powierzchni czołowych, to nazywa się frezem walcowo - czołowym i skrawa nie tylko ostrzami naciętymi na powierzchni walcowej, ale również ostrzami na czole.
Frezy walcowo - czołowe o średnicach małych są wykonywane razem z uchwytem, nazywają się one frezami palcowymi.
Służą do frezowanie krzywek, rowków.
Frezy tarczowe mogą mieć ostrza tylko na powierzchni walcowej.
Są to frezy jednostronne.
1.1 Rysunek frezów:
a) palcowy
b) i c) tarczowe