W metodach ilościowych metodami gromadzenia materiału badawczego są przegląd literatury statystycznej (raporty, spisy, roczniki statystyczne) oraz ankietowanie.
W statystycznej metodyce badań wyróżnia się:
1) statystykę opisową - koncentruje się na opisie zbioru danych zebranych w badaniu,
2) statystykę indukcyjną - na podstawie zebranych danych i narzędzi statystycznych dokonuje się ekstrapolacji w czasie i w przestrzeni zdiagnozowanych zależności.
Do opisu statystycznego zebranego materiału badawczego służą miary rozkładu (różnego rodzaju wielkości obliczane na podstawie uzyskanych danych). Miary można podzielić na kilka podstawowych kategorii:
> miary położenia, w tym miary tendencji centralnej (np. średnia arytmetyczna, średnia geometryczna, średnia harmoniczna, średnia kwadratowa, mediana, dominanta, kwantyle, centyle),
> miary zróżnicowania, czyli miary odchylenia od miar centralnych (średnich) tj. np. odchylenie standardowe, wariancja, rozstęp, rozstęp ćwiartkowy, średnie odchylenie bezwzględne, odchylenie ćwiartkowe, współczynnik zmienności,
> miary asymetrii, czyli miary badające zmienność rozkładu zebranych danych (np. współczynnik skośności, współczynnik asymetrii, trzeci moment centralny),
> miary koncentracji np. współczynnik Giniego, kurtoza.
Ponadto do dziedziny statystyki opisowej należy analiza zależności (korelacji i regresji). Korelacja to wzajemny związek statystyczny pomiędzy dwoma lub większą liczbą zmiennych. Zależność dwóch zmiennych oznacza, że znając wartość jednej z nich, dałoby się przynajmniej w niektórych sytuacjach dokładniej przewidzieć wartość drugiej zmiennej, niż bez tej informacji.
Regresja to zależność jednostronna, gdzie zmienna objaśniana zależna jest od zmiennej objaśniającej. Znając wartość zmiennej objaśniającej można wyznaczyć zmienną objaśnianą.
Należy pamiętać, że zależność statystyczna polega na „współwystępowaniu” (równej częstości) i nie ma nic wspólnego z zależnością rozumianą jako przyczyna - skutek.