3704821692

Kapitał ludzki - ujecie teorii neoklasycznej... 35

tyki gospodarczej poszczególnych państw. Krytykujący teorię kapitału ludzkiego stwierdzają m.in., że:

-    ulepszone ludzkie zdolności są jedynie warunkiem wstępnym produkcji bogactwa lub większej produkcji bogactwa, a nie bogactwem samym w sobie²⁷,

-    edukacja jest czynnikiem socjalizacji, to znaczy że pozwala zdobyć uczącemu się umiejętności społeczne, które czynią go predysponowanym do zrobienia kariery zawodowej, dlatego kapitału ludzkiego nie można ograniczać tylko do teorii produkcji²⁸,

-    edukacja jest narzędziem selekcji, to znaczy że osoby uczące się dłużej osiągają wyższe płace dlatego, że szkoła pozwoliła zidentyfikować spośród nich jednostki najbardziej produktywne i ambitne²⁹,

-    edukacja jest środkiem, dzięki któremu społeczeństwo może sobie przyswoić filozofię polityczną opartą na prawach jednostki i dlatego jest ona ważnym czynnikiem rozwoju społecznego i tym samym gospodarczego, ale nie najważniejszym. Wydajność pracy można podnosić bardziej efektywnie, szkoląc pracownika na stanowisku pracy³⁰,

-    program badawczy poświęcony kapitałowi ludzkiemu nie ma punktu odniesienia, dlatego trudno ocenić jego skuteczność, zaś próba oceny według jego kryteriów jest niemożliwa³¹,

-    w ramach tego programu częste jest odwoływanie się do konstruowanych ad hoc założeń pomocniczych w celu wyjaśnienia nieoczekiwanych wyników³²,

-    w ramach tego programu badawczego bezmyślnie powtarza się te same operacje, zmieniając jedynie dane³³.

iblioteka

²⁷    G. Reisman, Capitalism. A Treatise on Economics, Jameson Books, Ottawa, Illinois 1998, s. 455-456.

²⁸    S. Bowles, H. Gintis, The Problem with Humań Capital Theory - A Marxian Critique, „American Economic Review” 1975, vol. 65, nr 2, s. 74-82; oraz A. Weiss, Humań Capital versus Signaling Explanations ofWages, „Journal of Economic Perspectives” 1995, vol. 9, nr 4, s. 133-154.

²⁹    J.E. Stiglitz, The Theory of Screening Education and the Distribution oflncome, „American Economic Review” 1975, vol. 65, nr 3, s. 283-300; M. Spence, Job Market Signaling, „Quarterly Journal of Economics” 1973, vol. 87, nr 3, s. 355-374; K. J. Arrow, Higher Education as a Filter, „Journal of Public Economics” 1973, vol. 2, s. 193-216.

³⁰    W.W. Lewis, The Power of Productmty: Wealth, Poverty, and the Threat to Global Stability, McKinsey Company, US 2004, wyd. poi. Potęga wydajności, CeDeWu, Warszawa 2005, s. 273.

³¹    M. Blaug, The Methodology of Economics or How Economists Explain, 2nd ed., tłum. poi. Metodologia nauk, PWN, Warszawa 1995, s. 319.

³²    Ibidem, s. 319.

³³    Ibidem.