9
pić tylko wówczas, gdy przemawia za tym inna norma, zasada lub wolność konstytucyjna, a stopień tego ograniczenia - w przepisie prawa - musi pozostać w odpowiedniej proporcji do rangi interesu, któremu ograniczenie to ma służyć.
W związku z tym, podmiotem wyłącznie uprawnionym do ograniczania - na drodze ustawodawczej - zakresu korzystania z konstytucyjnych wolności i praw jest Parlament, a Konstytucja szczegółowo określa przesłanki takich ograniczeń w postaci wartości (dóbr) konkurujących z zakresem korzystania przez jednostkę ze swych wolności i praw. Ograniczając prawa i wolności przepisami prawa należy odwołać się do takich wartości, jak: bezpieczeństwo państwa, ochrona porządku i zapobieganie przestępstwom, a także ochrona praw i wolności innych osób16. Zatem zapewnienie właściwej ochrony przed ingerencją władz w prawo do poszanowania życia prywatnego wymaga określenia w sposób jasny zakresu i warunków korzystania przez władze z uprawnień dyskrecjonalnych, aby mogły spełniać wymóg przewidywalności17,
Zatem: prawo do ochrony danych osobowych (prawo do informacyjnego samookreślenia) -co wielokrotnie podkreślał Trybunał Konstytucyjny - nie ma charakteru absolutnego i może podlegać ograniczeniu, pod warunkiem jednak, ze środki pozwalające władzom publicznym na wkroczenie w sferę prywatności jednostek określone zostaną przy uwzględnieniu zasady proporcjonalności do celów i środków ingerencji18 a ograniczenia te wprowadzone zostaną przez Parlament. Przy tym zasada proporcjonalności, wywodzona z zasady państwa prawnego, ma gwarantować, iż ingerencja ustawodawcy w konstytucyjne prawa i wolności nie będzie nadmierna, co oznacza, że spośród możliwych środków działania wybrane zostaną możliwie najmniej uciążliwe dla podmiotów, wobec których mają być zastosowane lub dolegliwe „w stopniu nie większym, niż jest to niezbędne dla osiągnięcia założonego celu”19, a Trybunał Konstytucyjny badając, czy zasada proporcjonalności nie została naruszona przez ustawodawcę, uwzględni specyfikę poszczególnych praw jednostki20.
2. Zakres regulacji w ustawie o ochronie danych osobowych
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych rozstrzyga podstawowe kwestie związane ze zbieraniem i wykorzystywaniem (przetwarzaniem) danych osobowych, wskazuje zakres podmiotowy i przedmiotowy ochrony, definiuje pojęcia używane w ustawie ze względu na specyficzną terminologię zawartą w ustawie, określa prawa osób, których dane są przetwarzane oraz obowiązki podmiotów odpowiedzialnych za dane osobowe, przewiduje także uprawnienia kontrolne organu ochrony danych oraz sankcje za naruszenie przepisów o ochronie danych.
16 Wyrok TK z dnia 20 kwietnia 2004 r. - Sygn. akt K 45/02; OTK ZU 4A/2004, poz. 30.
17 Por. M. Jabłoński, K. Wygoda: Dostęp do informacji i jego granice, Wrocław 2002, s. 49 i n.
18 Por. Wyrok TKzdnial7czeiwca 2008 r,sygn. aktK8/04,OTK5/08, poz. 81; WyrokTKzdnia23czerwca2009r., sygn. akt K 54/07, OTK 6/09, poz. 86.
19 Wyrok TK z dnia 17 czerwca 2008 r., Sygn. akt K 8/04, OTK 5/08, poz. 81.
20 B. Banaszak: Prawo konstytucyjne, Warszawa 2004, s. 469.
koordynacja
aktywnej
integracji