17
uszkodzeniem lub zniszczeniem (ait. 52 uodo), nie zgłoszenie do rejestracji zbiorów danych (art. 53 uodo) czy udaremnianie lub utrudnianie wykonania czynności kontrolnych (art. 54a uodo)43.
Ustawodawca przewidział surowe kary za naruszenia przepisowo ochronie danych, od kaiy grzywny, poprzez karę ograniczenia wolności aż do kary pozbawienia wolności, nawet do lat 3 (art. 49 ust. 2 uodo). Jednakże wybór przez ustawodawcę tej drogi dyscyplinowania administratorów danych bądź osoby administrujące danymi nie wydaje się trafny, z uwagi na małą efektywność przepisów karnych jako narzędzi służących zapewnieniu przestrzegania ustawy o ochronie danych. Bowiem mimo stwierdzania przez GIODO rażącego naruszenia przepisów o ochronie danych osobowych w postaci np. niewykonania żadnego z obowiązków określonych ustawą i udokumentowania tego wynikami kontroli, prokuratura często odmawia wszczęcia postępowania bądź postępowanie umarza, ze względu na znikomość społecznej szkodliwości czynu44.
W innych państwach członkowskich UE środkiem dyscyplinującym jest często kara pieniężna, nakładana przez organ ochrony danych, co zapewnia fachowość i szybkość prowadzonego postępowania45. Z tego względu w projekcie nowelizacji ustawy o ochronie danych osobowych z 2007 r.46 przewidziana była możliwość nakładania kar pieniężnych nawet do wysokości 100 tyś EUR zamiast odpowiedzialności karnej administratorów danych osobowych. Projekt w tej wersji został odrzucony i Parlament utrzymał odpowiedzialność kamą za naruszenia przepisów o ochronie danych.
Dobre doświadczenia z krajów stosujących kary finansowe wymierzane przez organy ochrony danych osobowych sprawiły, że w projektowanym Rozporządzeniu o ochronie danych osobowych przewidziane są właśnie „sankcje administracyjne”, nakładane przez organ ochrony danych, jako kary - w założeniu -„skuteczne, proporcjonalne i odstraszające”, czego wyrazem ma być także ich wysokość.47
43 B. Kurzępa: Przestępstwa z ustawy o ochronie danych osobowych. Prokuratura i Prawo 6/1999, s. 44 i n.
44 Statystyki załączone do rocznych sprawozdań GIODO wskazują na większą liczbę postępowań umorzonych bądź takich, w których odmówiono wszczęcia postępowania, niż na podjęcie postępowania i skierowanie sprawy do sądu.
45 Kary pieniężne przewiduje m.in. ustawodawstwo w Czechach, Finlandii, Holandii czy Hiszpanii;
46 Projekt nowelizacji ustawy skierowany pismem Prezydenta RP z dnia 21 grudnia 2007 r. do Marszałka Sejmu www.sejm.gov.pl.
47 Przepis art. 79 projektu Rozporządzenia przewiduje kaiy: w grupie najniższych - do 250 tyś EUR (lub w przypadku przedsiębiorstwa do 0,5 % rocznego światowego obrotu), w grupie średnich kar - do500 tyś EUR (lub w przypadku przedsiębiorstwa do 1% rocznego światowego obrotu) i wgrupie karnajwyższych - do 1000000 EUR (lub w przypadku przedsiębiorstwa do 2% rocznego światowego obrotu). Projekt Rozporządzenia jednocześnie bardzo szczegółowo określa kategorie naruszeń bezpieczeństwa danych bądź uprawnień przysługujących osobom, których dane są przetwarzane, wyliczając także takie naruszenia, które w polskiej ustawie nie SA penalizowane. Pomijając sankcje przewidziane za niewykonanie nowych obowiązków, nieznanych dotychczas a ni w Dyrektywie 95/46, ani w ustawodawstwach krajowych (jak np. kaiy za tzw. profilowanie) przykładem sankcjonowania zachować administratora, którego nie ma w obecnych przepisach może być możliwość nałożenia gizywny do wysokości 500 tyś EUR za niedopełnienie obowiązku prowadzenia dokumentacji lub za prowadzenie jej w sposób „niewystarczający” bądź - za co grozi grzywna do wysokości 1 min
O V ? |
koordynacja |
O-^O \y°\ | |
V |
aktywnej |
O \ / O |
integracji |