4380216891

Rozdział 1

Drobnoustroje i ich właściwości

Część teoretyczna

Drobnoustroje, którymi zajmuje się mikrobiologia to organizmy, które widoczne są pod mikroskopem. Zaliczamy do nich wirusy, bakterie, archeony, grzyby mikroskopowe, liczne glony i pierwotniaki. Pod względem taksonomicznym klasyfikowane są do różnych domen świata żywego. Bakterie należą do domeny Bacteria, archeony do domeny Archea a grzyby, glony i pierwotniaki do domeny Eukarya. W zależności od budowy komórki drobnoustroje dzielimy na: prokariotyczne, do których należą bakterie i archeony i eukariotyczne, do których zaliczamy grzyby, glony i pierwotniaki. Podziałom tym nie podlegają wirusy, które nie mają organizacji komórkowej.

Wśród drobnoustrojów dużą, choć niedominującą grupę stanowią te, które związane są z człowiekiem i mogą wywoływać u niego choroby.

1.1. Elementy budowy komórek bakterii

Strukturami anatomicznymi występującymi w każdej komórce bakteryjnej są nukleoid, rybosomy, cytoplazma i błona cytoplazmatyczna.

Rybosomy bakterii to ośrodki syntezy białek. Wykazują stałą sedymentacji 70S i składają się z dwóch podjednostek SOS i 50S. Mechanizm działania wielu antybiotyków stosowanych w leczeniu infekcji u ludzi polega na wiązaniu się ich z odpowiednim miejscem receptorowym na rybosomie, co skutkuje hamowaniem syntezy białek bakteryjnych.

Większość bakterii ma ścianę komórkową, która między innymi decyduje o kształcie komórki. Różnice w budowie tej struktury pozwalają podzielić bakterie na dwie grupy: bakterie gramdodatnie i bakterie gramujemne. Ściana komórkowa bakterii gramdodatnich jest gruba i względnie jednorodna, zaś gramujemnych cienka i wielowarstwowa. Wspólnym składnikiem ściany obu tych grup bakterii jest polimer - peptydoglikan (mureina), który

3