57
Z BADAIST W KALISZU
dawnego poziomu, b) budowli słupowych, wspierających się na słupach w ilości od kilku do kilkunastu, oraz c) budowli naziemnych, zagłębianych płytko w stosunku do dawnej powierzchni. Ściany tych ostatnich kładziono zapewne bezpośrednio na ziemi lub w płytkich zagłębieniach fundamentowych. Lekkość i nietrwałość piaszczystego podłoża uniemożliwiają w wielu wypadkach szczegó-łowsze rozpoznanie konstrukcji zniszczonych obiektów.
Aktualny stan znajomości stosunków osadniczych w okresie późnolateńskim i rzymskim w rejonie Kalisza pozwala na sformułowanie spostrzeżenia, że w I w p. n. e. przeważają na tym terenie półziemianki. Wniosek ogólny odnośnie do rozplanowania i charakteru starożytnych osiedli sprowadzałby się do stwierdzenia, że w interesującym nas okresie osady były niewielkie, liczące od kilku do co najwyżej kilkunastu równoczesnych sobie zabudowań, luźno usytuowanych w terenie. Można by więc uważać je za osiedla rodowe, odpowiadające średnio kilkudziesięciu mieszkańcom.
Do ciekawszych obiektów zbadanych w 1956 r. należy budynek B2/56, którego zarys wystąpił na głęb. 40 cm od powierzchni ziemi ornej. Wymiary obiektu wynosiły: 6 X 5,2 m. Oś dłuższa odchylała się lekko od kierunku wschód—zachód. Wypcłnisko budynku, o miąższości średniej 45 cm, charakteryzowało się ciemnym zabarwieniem. Dno wypełniska B2/56 sięgało głębokości
»
Ryc. 1. Piwonice, pow. Kalisz, st. 1. Część żelaznej fibuli inkrustowanej srebrem z ćw. I budynku B 2/56 (powiększona więcej niż dwukrotnie). Fot. S. Bi-
niewski
85 cm. Na głęb. 40—50 cm w centrum obiektu znajdowało się skupisko brył polepy, rozrzuconych na przestrzeni 2 X 2,2 m. Niektóre bryły polepy zachowały odciski prętów. Skupisko polepy uważamy za szczątki pieca chlebowego. W zachodniej części budynku, na głęb. 75 cm, usytuowane było czworokątne palenisko o wymiarach 1,05 X 0,9 m. Posiadało ono konstrukcję kamienną, ułożoną z jednej warstwy polnych kamieni; nie zawierało żadnego inwentarza ruchomego.
Budynek B2/56 posiadał bogaty inwentarz ceramiczny, wśród którego poważną pozycję zajmowąły szczątki ciemnych, dwustożkowych naczyń. Z ćwiartki I obiektu pochodzi część
Ryc. 2. Piwonice, pow. Kalisz, st. 1. Srebrny denar cesarza Commodusa (180—192 r. n. e.): a — str. główna; b — str. odwrotna. Powiększony ca 2,5 razy. Fot. S. Biniewski