4736387580

•    Czwartorzędowe związki amonowe - chlorek benzyloalkilodwumetyloamonowy, nieaktywne wobec prątków, wirusów, dobra tolerancja przez skórę, eliminacja

•    Biguanidy - chlorheksydyna, j.w.

•    Tlen aktywny - wydzielany przez nadtlenek wodoru, kwas nadoctowy, nadboran, nadwęglan, szerokie spektrum, dobry rozkład

•    Chlorowce (halogeny) - chlor (woda), jod, drażniące działanie, bakterie, grzyby, wirusy

•    Związki powierzchniowo czynne (detergenty) - redukcja napięcia powierzchniowego, „pomagają”związkom dezynfekującym

•    Związki kompleksujące - fosforany, karboksylaty, intensywne mycie, jw..

•    Sole alkaliczne - węglany, borany, krzemiany, wchodzą w reakcje z olejami, zmydlają, chronią metale przed korozją

•    Barwniki i olejki zapachowe - dodawane do śr.dez. - estetyka, zapach, dezynfekcja skóry

Co wpływa na dezynfekcję?

•    właściwości czynnika dezynfekcyjnego - rodzaj i stężenie związków aktywnych i wspomagających

działanie bójcze: podstawowe - bakterie, wirusy, grzyby - formy wegetatywne szerokie - prątki, + grzybył przetrwalniki + zarodniki środki: bakteriobójczy, grzybobójczy, prątkobójczy, zarodnikobójczy..

•    rodzaj i liczba drobnoustrojów -duże, małe zanieczyszczenie

•    oporność na śr. dezynfekcyjne

•    warunki środowiska

*    temperatura, czas działania, pH, dostęp śr. dezynf. do wszystkich miejsc - jeżeli środek (nie wszystkie) działa w wyższym stężeniu lub dłużej może dać efekt sterylizacji

*    czynniki zanieczyszczające - ropa, śluz, krew, kał, ziemia... zw. chemiczne koagulują białka i chronią drobnoustroje

najpierw dezynfekcja wstępna, potem mycie właściwe, potem dezynfekcja/steryłizacja końcowa !!!

*    typ, budowa, stopień zagrożenia przedmiotu dezynfekowanego

stetoskop, endoskop - części optyczne, narzędzia operacyjne...

•    oddziaływanie na personel (drażniące), koszt, biodegradacja..

Metoda dezynfekcji powinna być: skuteczna, nie niszczyć sprzętu, nie szkodzić personelowi i choremu, ekonomiczna

Sterylizacja

•    wysokotemperaturowa

*    para wodna w nadciśnieniu (nasycona)- autoklawy przepływowe,

próżniowe

121°C- 1 atm - 20 min ; 134°C- 2atm- 5-6 min

*    suche gorące powietrze (suszarki) - szkło, wazelina, narzędzia..

140°C - 3 godz.; 160°C - 2 godz. 170°C- 1 godz.

•    niskotemperaturowa

* chemiczna - aldehyd glutarowy, kw.nadoctowy, nadtlenek wodoru, ozon

*    gazowa - tlenek etylenu - potem musi być degazacja

pary formaldehydu + 60° C

*    plazmowa - 4. stan materii - b.dobra (endoskopy), 40° C, 75 min. droga

*    radiacyjna: sprzęt do jednorazowego użytku - cewniki, strzykawki, probówki plastikowe, wymazy

-    promieniowanie gamma z kobaltu- przenikliwe

-    szybkie elektrony z akceleratora liniowego

*    filtracja - mechaniczna sterylizacja płynów biologicznych wrażliwych na temperaturę,

związki chemiczne, surowice, witaminy, hormony, cukry....

- filtry szklane, porcelanowe, azbestowe, membranowe

Kontrola procesu sterylizacji potwierdzenie skuteczności działania bójczego

•    wskaźniki fizyczne - temperatura, ciśnienie, czas, stała kontrola !!

•    wskaźniki chemiczne - wynik natychmiast, zmiana barwy

kilka klas: wskaźniki procesu, pojedynczego parametru, wieloparametrowe, zintegrowane, emulacyjne rurki Browna, taśmy papierowe samoprzylepne, wskaźniki bibułowe., wskaźniki biologiczne - wynik po kilku dniach ale najbardziej miarodajny Sporal A - do autoklawu (Geobacillus stearothermophilus)

Sporal S - do „suszarki” i tl. etylenu (Bacillus subtilis obecnie B. atrophaeus)

Bacilłus pumilus ■ sterylizacja radiacyjna Bacillus - laseczki, tworzą przetrwalniki!!

Wybór metody dezynfekcji/sterylizacji wynika z ryzyka związanego z użyciem danego przedmiotu, przebywaniem