1
Wprowadzenie. Określenie elementów... | 3. Finansowanie
Nie ma w tym zakresie jednej utartej ścieżki postępowania. Obydwa rozwiązania mają swoje wady i zalety. Uznanie wąskiego zakresu planowania pozwala lepiej oszacować efekty naszych działań, pozwala na stworzenie bardziej precyzyjnego planu. Niesie ono jednak zagrożenie zamykania się administracji, zagrożenie niewykorzystania potencjału organizacji zewnętrznych.
Wydaje się, że obecnie, gdy tematem przewodnim zarządzania publicznego jest przechodzenie w stronę governance (mówiąc bardzo ogólnie - zarządzania publicznego opartego na sieciach publicznych i publiczno-prywatnych) - ważną funkcją, jaką do spełnienia ma administracja, jest mobilizowanie swoich zewnętrznych partnerów do działania na rzecz realizacji celów publicznych. Ponadto ważna jest praca mobilizacyjna również prywatnych zasobów na rzecz realizacji celów publicznych. Zatem warto zastanowić się nad możliwie otwartym sposobem zarządzania publicznego. Zaplanowana w strategii chęć wykorzystania zasobów finansowych różnych aktorów może być pierwszym krokiem do podjęcia działań na rzecz mobilizacji i współpracy.
Warto również pamiętać o skali i trudności zadania, jakim jest mobilizacjia zasobów. Pewnym narzędziem ułatwiającym to przedsięwzięcie może być oszacowanie ryzyka związanego z postawą potencjalnych partnerów.
Zagadnienie planu finansowego w strategiach ma jednak drugą stronę - nie należy oczekiwać, że plan zamieszczony w dokumencie poziomu strategicznego będzie bardzo szczegółowy. Spełnienie tego oczekiwania rodzi dwie pułapki:
• konieczność częstej zmiany dokumentu strategicznego - szczegółowy plan finansowy w dokumencie strategicznym jest bardzo trudny, czasem wręcz niemożliwy do właściwego oszacowania, co często prowadzi później do konieczności wprowadzania poprawek do dokumentu dla jego urealnienia,
• wysokie koszty analiz finansowych, których celem jest oszacowanie zarówno wydatków samorządu, jak również jego partnerów społecznych (na szczeblu regionalnym dotyczy to przede wszystkim wydatków samorządów lokalnych) w najbliższych kilkunastu lub kilkudziesięciu latach, które to analizy są w naszym przekonaniu obarczone ryzykiem istotnego błędu.
Tak jak napisaliśmy, plan finansowy powinien szacunkowo określać wagę środków wydawanych na poszczególne cele oraz wskazywać, czy z biegiem lat wydatki te będą malały czy rosły, ewentualnie wskazywać na potencjalne źródła finansowania. Dużo bardziej szczegółowe zapisy finansowe powinny znaleźć się w dokumentach wdrożeniowych.
Plan finansowy jest też częścią systemu monitorowania, a potem narzędziem ewaluacji systemu zarządzania strategicznego. Jako element strategii często podlega on, podobnie jak cała strategia, uchwaleniu przez organ uchwałodawczy, co sprzyja efektywnej realizacji celów.
Finansowanie w zarządzaniu strategicznym jest uzależnione od czynników zewnętrznych, także ze względu na system finansowania administracji publicznej, który również mocno powiązany jest z systemem prawnym.