Joanna Biedacha - Ryzyko ubezpieczeniowe działalności ubezpieczyciela jest otoczenie własne, inaczej nazywane operacyjnym, charakteryzujące produkty, klientów i rynek, na którym prowadzi działalność firma.
Analiza zagrożeń wewnętrznych zakładu ubezpieczeń dotyczy procesów zachodzący w obszarach strategii i zarządzania, działalności ubezpieczeniowej oraz zasobów.
Zagrożenia na poziomie zarządzania strategicznego wiążą się zazwyczaj z wdrażaniem strategii, brakiem właściwych zasobów, niezdolnością do zmian, nieprzewidzeniem zagrożeń albo nie dość szybkim reagowaniem na zmiany potrzeb klientów.
Druga grupa zagrożeń wewnętrznych związana jest z underwritingiem, marketingiem, likwidacją szkód oraz zarządzaniem aktywami. Jeśli chodzi o selekcję, ocenę ryzyka, dystrybucję i sprzedaż wymienić można min. zagrożenia wynikające z nieprawidłowego zawierania umów ubezpieczeniowych, słabszych wyników i efektywności sprzedaży w porównaniu do konkurencji, niekompetentnej lub nieefektywnej obsługi klientów, niedostosowania produktów i wysokości składek, nadmiernych kosztów pośrednictwa, nieodpowiedniego poziom reasekuracji i wreszcie oszustw i wyłudzeń ubezpieczeniowych. Zagrożenia wiążące się z obsługą szkód to np.: wystąpienie szkód katastroficznych, nadmierna koncentracja terytorialna lub rodzajowa szkód, zła obsługa klienta i niezgodne z procedurami ustalanie i likwidowanie szkód, a także niedokładne zgłaszanie szkód, przestępstwa szkodowe i związane z nimi nieuzasadnione wypłaty odszkodowań i innych świadczeń. Natomiast w zarządzaniu aktywami typową listę zagrożeń tworzą min.: niedostateczna wiedza i umiejętności decydentów, nietrafna wycena instrumentów finansowych i zbyt duża koncentracja na jednym typie instrumentów, nieprzewidziane zmiany warunków rynkowych, szczególnie zmiany stóp procentowych i kursów walutowych, niespłacenie przez dłużnika wierzytelności i brak odpowiedniego zabezpieczenia wierzytelności, niewystarczająca płynność.
Pozostałe zagrożenia odnoszą się do zarządzania finansowego, zarządzania zasobami ludzkimi oraz do technologii. Główne zagrożenia w zarządzaniu finansowym stanowią: niedostosowanie cen do szkodowości, nieadekwatność utworzonych rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, zbyt optymistyczny plan budżetowy, a także brak właściwych systemów technologicznych i motywacyjnych oraz specjalistów podatkowych i fluktuacja kluczowego personelu. Do zagrożeń związanych z zarządzanie kadrami należy zaliczyć niską produktywność pracowników i nieumiejętne zarządzanie, nieskuteczny system motywacyjny i brak motywacji, wysoką fluktuację personelu oraz brak pracowników o wymaganych kwalifikacjach. W obszarze technologii można dostrzec zagrożenia wynikające z nieefektywności systemów (zawodność, problemy z integralnością i elastycznością, korzystanie z nietestowanych systemów) oraz złym obiegiem informacji (opóźnienia, nieadekwatność).
4.1 Istota zarządzania ryzykiem
Zarządzanie ryzykiem (risk management) to proces świadomego diagnozowania i sterowania ryzykiem (kontroli ryzyka). Najogólniej rzecz ujmując, risk management polega na identyfikacji zagrożeń oraz na wyborze najbardziej adekwatnych metod i technik w celu
-7-