1. Wprowadzenie
Podstawą podejścia porównawczego jest to, że wartość rynkowa nieruchomości pozostaje w bezpośredniej relacji do cen konkurencyjnych nieruchomości porównawczych i zależy od:
- substycyjności,
- równowagi popytu i podaży,
- innych okoliczności zewnętrznych.
Zasada substycyjności polega na tym, że typowo poinformowany nabywca nie zapłaci za nieruchomość więcej niż wynosiłyby koszty nabycia innej podobnej nieruchomości przy założeniu, że wymaga to dodatkowego czasu oczekiwania na realizację jego zamierzeń.
Wartość rynkową określa się dla nieruchomości które są, lub mogą być przedmiotem obrotu (art. 150 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami). Z powyższej definicji ustawowej wynika stwierdzona na wstępie zasada, że w podejściu porównawczym możemy określić tylko wartość rynkową.
Wartość rynkową nieruchomości stanowi najbardziej prawdopodobna jej cena, możliwa do uzyskania na rynku, określona z uwzględnieniem cen transakcyjnych przy przyjęciu następujących założeń:
1) strony umowy były od siebie niezależne, nie działały w sytuacji przymusowej oraz miały stanowczy zamiar zawarcia umowy,
2) upłynął czas niezbędny do wyeksponowania nieruchomości na rynku i do wynegocjonowania warunków umowy (art. 151 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami.
2. Regulacje prawne dotyczące podejścia porównawczego
Ustawa o gospodarce nieruchomościami definiuje podejście porównawcze w sposób następujący:
Podejście porównawcze polega na określeniu wartości nieruchomości przy założeniu, że jej wartość odpowiada cenom, jakie uzyskano za nieruchomości podobne, które były przedmiotem obrotu rynkowego. Ceny te koryguje się ze względu na cechy różniące te nieruchomości podobne od nieruchomości wycenianej oraz uwzględnia się zmiany poziomu cen wskutek upływu czasu. Podejście porównawcze stosuje się, jeżeli są znane ceny i cechy nieruchomości podobnych do nieruchomości wycenianej, /art. 153.1 ustawy o gospodarce nieruchomościami ze zmianami które weszły w życie z dniem 22. 09. 2004/.
4