7355923240

Analiza inpul - oulpul. Notatki S. Dorosiewicz. J. Stasieńko Strona 12 z 28

Gałęzie w/g klasyfikacji przedmiotowej (klasyfikacja met. produktów)	G 1	alęzie w/ ni ot owej przeds 2	klasyfika klasyfikac ębiorstw)	cji met.
1 2 n	Xn	Xl2		Xm
	x₂.	*22		x_2n

	Xn1	x_n2		X_nn

Gałęzie (metodą produktów)	G P WYD	ałęzie (meto zedsiębiorst\ BUD	ą ") ROL
ROPA ABUD AROL

jednorodnych produktów - takie określenie prowadzi do tzw. klasyfikacji podmiotowej;

• ogół procesów technologicznych dających w efekcie jeden określony produkt (towar) - określenie to prowadzi do tzw. klasyfikacji przedmiotowej.

PRAKTYCZNE ASPEKTY KONSTRUKCJI BILANSÓW PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH

W bilansach konstruowanych dla gospodarki polskiej zastosowano w kolumnach klasyfikację podmiotową opartą na kryterium przeważającego rodzaju działalności produkcyjnej.

Z uwagi na to, że przedsiębiorstwo rzadko kiedy produkuje jeden rodzaj wyrobu, lecz produkuje ich wiele, klasyfikację podmiotową opiera się o kryterium przeważającego rodzaju działalności produkcyjnej.

Dane przedsiębiorstwo włącza się do tej gałęzi, która odpowiada głównemu rodzajowi działalności przedsiębiorstwa (taką metodę klasyfikacji nazywa się metodą przedsiębiorstw).

Wiersze bilansu odpowiadają klasyfikacji przedmiotowej. Gałęzie odpowiadają produktom (a dokładniej ich zagregowanym grupom). Podstawą tak konstruowanych bilansów stanowi Europejska Klasyfikacja Działalności oraz Klasyfikacje: wyrobów, usług i obiektów budowlanych.

Omawianą strukturę tablicy zawierającej wartości przepływów międzygałęziowych przedstawia schematycznie poniższa tabela

Pozostałe elementy bilansu przepływów międzygałęziowych (produkcja końcowa, wartość dodana) są umieszczone w tych samych co dotychczas miejscach.

PRZYKŁAD

Rozpatrzmy układ gospodarczy, w którym wyróżniono trzy gałęzie:

• metodą przedsiębiorstw: 1 - przemysł wydobywczy ropy naftowej (WYD), 2 -budownictwo (BUD), 3 - rolnictwo (ROL);

• metodą produktów: 1 - ropa naftowa i jej pochodne (ROPA), 2 - artykuły budowlane (ABUD), 3 - artykuły rolnicze (AROL).

Firma, której dominującym profilem działalności jest wydobycie ropy naftowej, która wytwarza dodatkowo cegły oraz grabie, w klasyfikacji podmiotowej zostałaby zaliczona do gałęzi WYD. Kolejne wyroby tej firmy w klasyfikacji przedmiotowej zostałyby uznane odpowiednio za wyroby gałęzi ROPA, ABUD, AROL. Przepływy międzygałęziowe produkcji tej firmy mogłyby dać niezerowy wkład do elementów następującej tablicy

WARIANTY BILANSÓW PRZEPŁYWÓW MIĘDZYGAŁĘZIOWYCH PUBLIKOWANYCH PRZEZ GUS

W ostatnich latach GUS opracowuje trzy warianty rocznego bilansu gospodarki Polski różniące się sposobem ujęcia:

• usług materialnych,

• dóbr pochodzących z importu.

Wariant pierwszy - elementy bilansu są obliczane na podstawie cen płaconych przez ostatecznych odbiorców (rynkowych cen zakupu). W ujęciu tym marża handlu i import stanowią część przepływów

międzygałęziowych.

Wariant drugi - elementy bilansu są obliczane na podstawie cen uzyskiwanych przez producentów, przy czym w wartości przepływów międzygałęziowych uwzględniono także wartość dóbr i usług pochodzących z importu. Wyodrębnione zostały narzuty z tytułu marży handlowej i kosztów usług transportowych.

Wariant trzeci - elementy bilansu są obliczane na podstawie cen uzyskiwanych przez producentów. Ujęcie to zawiera osobno tablicę przepływów dóbr krajowych i pochodzących z importu.

Do niedawna bilanse przepływów międzygałęziowych dla Polski, podobnie jak innych krajów socjalistycznych, były sporządzane w systemie bilansów materialnych (ang. Materiał Product System, w skrócie MPS). Bilanse powstawały na podstawie produkcji jednostek gospodarki narodowej zaliczanych do sfery produkcji materialnej. W krajach o gospodarce rynkowej stosowano system rachunków narodowych (ang. System of National Accounts, w skrócie SNA). Podstawowa różnica między tymi systemami jest zawarta w określeniu działalności produkcyjnej. W systemie MPS działalność produkcyjną stanowią działania ograniczone do

Instytut Ekonometrii SGH