8290614286

3. Przygotowanie nieselektywnych sygnałów do analizy

operacji dokonywanych na wielowymiarowych danych) sprawiła, że wykorzystałam go także w publikacjach IV i V. Sprawdził się zarówno dla sygnałów zarejestrowanych dla wodnych ekstraktów kawy i mięty pieprzowej, jak i fluorescencyjnych obrazów past pomidorowych.

Kolejnym obserwowanym efektem istotnym podczas pracy z sygnałami fluorescencyjnymi jest zjawisko wygaszania promieniowania emisyjnego (ang. ąuenching). Jest to osłabienie intensywności sygnału fluorescencyjnego na skutek oddziaływań zachodzących w próbce, zwłaszcza jeżeli charakteryzuje się ona wysokimi stężeniami analitów i/lub złożonym składem chemicznym. Powodem wygaszania może być interakcja promieniowania emisyjnego z fluoroforami obecnymi w próbce (jego absorpcja) lub tworzenie kompleksów fluoroforów ze składnikami matrycy, które są niezdolne do fluorescencji. Jest to zjawisko szczególnie niekorzystne w przypadku dokonywania analizy ilościowej składu próbki. Eliminuje się je stosując odpowiednie rozcieńczenie próbki lub wstępny rozdział analitów od matrycy [13].

Optymalizacja rozcieńczenia próbek była niezbędna podczas badań wodnych ekstraktów produktów spożywczych (kawa, mięta pieprzowa, pasta pomidorowa) przedstawionych w publikacjach IV i V, jak również podczas badań ekstraktów próbek bazylii i oregano oraz wybranych suplementów diety.

3.2. Widma rejestrowane w zakresie podczerwieni

Sygnały spektroskopowe rejestrowane w zakresie podczerwieni są czułe na obecność w otoczeniu przyrządu pomiarowego takich składników jak para wodna czy dwutlenek węgla. Jeżeli pomiar prowadzony jest w pomieszczeniu gdzie nie ma zapewnionych stałych poziomów stężeń tych substancji lub obojętnej atmosfery dla przyrządu pomiarowego należy sygnały przed analizą chemometryczną skorygować w odpowiednich obszarach. Korekcji takiej można dokonać również w trakcie pomiaru, rejestrując sygnał tła każdorazowo przed pomiarem próbki. Szybkość rejestracji widm IR oraz ich niedestrukcyjny charakter umożliwia uzyskanie satysfakcjonującej wartość stosunku sygnału do szumu już w wyjściowych sygnałach. Osiąga się to poprzez wielokrotną rejestrację widma dla pojedynczej próbki (np. 32 lub 64 powtórzenia) w wybranym zakresie spektralnym, a końcowy sygnał jest średnią arytmetyczną ze wszystkich dokonanych pomiarów. Często etapem przygotowania sygnałów IR do analizy jest także wybór zakresu spektralnego charakterystycznego dla modelowanej właściwości. Taka redukcja wymiarowości danych niejednokrotnie prowadzi do obniżenia kompleksowości modelu chemometrycznego oraz poprawienia jego właściwości dopasowania do danych i przewidywania.

W publikacji V porównałam efektywność modelowania fluorescencyjnych sygnałów i widm podczerwieni w kontekście oceny całkowitej zdolności antyoksydacyjnej past pomidorowych. Aby uzyskać sygnał rejestrowany w obszarze podczerwieni (zakres 4000 do 400 cm'¹) o najlepszej wartość parametru S/N, dla każdej próbki wykonano 64 powtórzenia. Przed pomiarem widma każdej próbki rejestrowane było tło w celu korekcji linii bazowej sygnału. Sprawdziłam efektywność modelowania całkowitej zawartości

Strona 21