5
tłumaczenie konferencyjne, kabinowe). Model ten przewiduje przez pierwsze dwa lata wspólny program, a od trzeciego roku studenci przechodzą na specjalizację z tłumaczenia ustnego lub pisemnego. W niedalekiej przyszłości nastąpi wprowadzenie systemu studiów B.A. i M.A., tak, że na podstawie licencjatu (B.A.) z tłumaczenia pisemnego można podjąć dwuletnie studia tłumaczenia ustnego (M.A.).
W Moguncji/Germersheim kształcenie tłumaczy języka polskiego i niemieckiego odbywa się obecnie tylko w zakresie tłumaczenia pisemnego. W sytuacji przystąpienia Polski w niedalekiej przyszłości do Unii Europejskiej i rosnącego w związku z tym zapotrzebowania na tłumaczy kabinowych nasz wydział zdecydował się również na kształcenie tłumaczy ustnych w ramach tzw. programu „Euromaster’s”. Jest to program studiów powołany do życia specjalnie dla potrzeb Brukseli. Warto też podkreślić, że Germersheim jest jedyną placówką w Niemczech, gdzie studenci obcokrajowcy mogą studiować język niemiecki z kierunkiem tłumaczeniowym na bazie języka ojczystego. Prowadzimy zatem również zajęcia tłumaczeniowe dla dość licznej grupy studentów polskich (obecnie ponad 130 studentów). Najistotniejsza pod względem dydaktycznym różnica w stosunku do zajęć językowych na kierunkach filologicznych polega na tym, że trzeba je tak zorganizować, aby student początkujący w ciągu jednego roku zdobył stopień znajomości języka polskiego pozwalający mu na przechodzenie do tłumaczenia tekstów oryginalnych. Więc musi to być program dydaktyczny bardzo skondensowany, którego nie da się porównać ze zwykłym lektoratem językowym. To wymaga również odpowiednich pomocy dydaktycznych. Niestety w tym zakresie nie ma jeszcze podręcznika „idealnego”. W praktyce dydaktycznej korzystamy z warszawskiego podręcznika polsko-niemieckiego „Wir lemen Polnisch” oraz z podręcznika niemieckiego „Polnisch intensiv” Krampitza, Kornaszewskiego i Schniggenfittich, jak też z serii ćwiczeń wydanych przez Instytut Badań Polonijnych przy UJ. Wśród gramatyk wyróżnić należy „Gramatykę języka polskiego dla cudzoziemców” Zofii Kalety, w zakresie językoznawstwa zwięzłą gramatykę Alicji Nagórko. Przydałaby się jeszcze gramatyka polska w języku niemieckim - tu na razie nikt nie podejmuje długoletniej pięknej tradycji gramatyk niemieckojęzycznych osiągającej swój szczyt w znakomitym dziele „Polnische Grammatik fur Deutsche” Jerzego Samuela Bandtkiego z roku 1808. Cenną pomocą okazały się też „Podstawowe wiadomości z fonetyki i fonologii współczesnego języka polskiego” D. Ostaszewskiej i J. Tambor. W odróżnieniu do powodzi różnorakich podręczników i gramatyk dla obcokrajowców wydanych przez niemal wszystkie ośrodki uniwersyteckie w Polsce w sektorze książek dla studentów bardzo zaawansowanych oferta jest bardzo skromna. Jak już wyżej wspomniałam, większość naszych studentów w różnym stopniu włada już językiem polskim, niemniej jednak ich polszczyzna wymaga stałego poprawiania, doszlifowywania, szczególnie dotkliwie więc odczuwamy brak odpowiednich materiałów. Należą do nich również materiały do analizy różnych gatunków tekstu, co jest szczególnie ważne dla przyszłych tłumaczy, bowiem podstawą każdego tłumaczenia jest wnikliwa wcześniejsza analiza tekstu wyjściowego i jego konwencji pod wzgłędem cech relewantnych w procesie tłumaczenia. Niemal idealna jest sytuacja w zakresie polskiej literatury pięknej. Nie ma co prawda jeszcze podręcznika literatury w języku niemieckim, za to już studenci początkujący dzięki 50-tomowej edycji literatury polskiej (tzw. Polnische Bibliothek) oraz 6-tomowej edycji „Panorama der polnischen Literatur des 20. Jahrhunderts” zasłużonego tłumacza i wydawcy Karla Dedeciusa mają od pierwszych dni studiów dostęp do skarbca literatury