• integracji treści edukacji, w której zanikają granice między tradycyjnymi przedmiotami nauczania, a praca uczniów koncentruje się wokół określonego zagadnienia (np. pojęcia bazowego);
• integracji metod edukacji, w której w zależności od sytuacji i zadania przeplatają się metody czynnościowe z werbalnymi, manipulacyjnymi, eksperymentalnymi (Program nauczania klasy 1-3, pt. „Zintegrowana edukacja wcze-snoszkolna", 1998).
Takie wieloaspektowe pojmowanie kształcenia zintegrowanego zmienia całkowicie organizacyjne formy pracy szkoły. Muszą być tutaj wykorzystane omawiane wcześniej rozwiązania metodyczne sugerowane przez Muszyńską, Cackowską, Hamsz czy Kowalik-Olubiriską i Świętek (por. podrozdz. 2).
Nowoczesne spojrzenie na problem edukacji wczesnoszkolnej nasiliło się zwłaszcza w ostatnich latach w związku z dokonującą się w naszym kraju transformacją ustrojową, która „pociągnęła" za sobą m.in. zmiany w systemie edukacji. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 1999 toku „w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych" (Dz.U. Rzeczypospolitej Polskiej 1999, nr 14), nowa struktura sześcioletniej szkoły podstawowej uwzględnia dwa cykle dydaktyczne: nauczanie (kształcenie) zintegrowane w klasach I-III i nauczanie blokowe w klasach IV—VI.
Pierwszy etap edukacji - kształcenie zintegrowane - ma być łagodnym przejściem od wychowania przedszkolnego do edukacji prowadzonej w systemie szkolnym. Załącznik do Rozporządzenia MEN z dnia 15 lutego 1999 roku „w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego" (Dz.U. Rzeczypospolitej Polskie) 1999, nr 14) stanowi, iż głównym celem I etapu edukacji jest wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia, w tym szczególnie:
• umiejętności służących zdobywaniu wiedzy (czytania, pisania i rachowania);
• umiejętności nawiązywania i utrzymywania poprawnych kontaktów z innymi dziećmi, dorosłymi, z osobami niepełnosprawnymi, przedstawicielami innej narodowości i rasy itp.
• poczucia przynależności do społeczności szkolnej, środowiska lokalnego, regionu, kraju;
• umiejętności działania w różnych sytuacjach szkolnych i pozaszkolnych;
• rozbudzania potrzeby kontaktu z przyrodą.
Z powyższego celu zasadniczego wynikają cele szczegółowe. Zdaniem Hanisz (1999) należą do nich:
1. Kształtowanie kompetencji komunikowania się z ludźmi;
2. Kształtowanie kompetencji współdziałania i współżycia z ludźmi;
3. Kształtowanie kompetencji posługiwania się metodami poznawania rzeczywistości;
4. Kształtowanie kompetencji wyodrębniania, opisywania i wyjaśniania związku między naturalnymi składnikami środowiska przyrodniczego a życiem i działalnością człowieka;
5. Kształtowanie kompetencji odbiorcy wytworów sztuki i przeszłego ich twórcy;
6. Kształtowanie kompetencji użytkownika wytworów techniki i przyszłego wynalazcy.
60