9742848910

304 Katarzyna Tkocz-Wolny

jakościowe na gruncie psychologii bądź etyki. Oczywiście na podkreślenie zasługują cechy wspólne, do których należy zaliczyć:

-    subiektywizm, mówiący o tym, że rzeczy nie mają w sobie wartości, tylko ludzie je im nadają,

-    względność, gdyż wartość ma zawsze charakter względny, co oznacza, że nie ma wartości absolutnej. Wartość dobra określa się zawsze w odniesieniu do innych dóbr, czyli dobra same w sobie nie mają wartości, tylko myją nadajemy poprzez ocenę ich użyteczności na tle innych dóbr. Dlatego wartość dobra jest wyrażona ilościowo wartością innych dóbr.

-    dynamiczność, związana z tym, że wartość nie jest stała w czasie, tylko podlega zmianom. Nie ma stałej i niezmiennej wartości, gdyż z powodu zmian wartości subiektywnych zmianie muszą ulec wartości obiektywne¹.

Wartość zajmuje czołowe miejsce w teorii ekonomii, gdyż w tej dyscyplinie jest ona jedną z najważniejszych, najczęściej omawianych kategorii. Wynika to z faktu koncentrowania się teorii ekonomii na badaniu mikro- i makroekonomicznych aspektów zjawisk zachodzących w gospodarce, praw rządzących rynkiem kapitałowym, a z tymi zagadnieniami wartość wiąże się nierozłącznie².

Zatem wartość, na gruncie ekonomii, stanowi jedną z najważniejszych, ale i najtrudniejszych kategorii³. O trudnościach zdefiniowania tej kategorii może zaświadczyć fragment książki R. Rybarskiego, wydanej w 1923 roku: „(...) niektórych badaczy do tego stopnia zniechęciły dociekania nad problemem wartości w teorii ekonomij, że chcą wprost uniknąć tego pojęcia, uważając je za źródło bezpłodnych odróżnień i logomachij. Większość uczonych stara się podać określenie istoty zjawisk gospodarczych i zakresu badania naszej nauki w sposób nie dotykający zagadnienia wartości”⁴.

Trudność kategorii wartości potęgują oczekiwania inwestorów, które to skłaniają się w kierunku wzrostu wymagań związanych z wykorzystaniem przez firmy wszystkich dźwigni budowy wartości poprzez realizację zintegrowanej budowy wartości⁵, która wymaga generalnej orientacji przedsiębiorstwa na za-

1

   E. Kucharska-Stasiak: Nieruchomość w gospodarce rynkowej. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa 2006, s. 117.

2

   A. Karmańska: Problem wartości ekonomicznej w kontekście systemu informacyjnego rachunkowości finansowej. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, tom 53 (109). Stowarzyszenie Księgowych w Polsce. Warszawa 2009. s. 75.

3

   Do najbardziej znanych teoretyków zajmujących się zagadnieniem wartości należą m.in.: A. Smith. F. Quesney. D. Ricardo, J.S. Mili. K. Marks, W.S. Jevons. L. Walras. F. Wieser. V. Pareto, J.M. Keynes, J. Schumpeter, J.Robinson, P. Sraffa.

4

   R. Rybarski: Wartość, kapitał i dochód. Gebethner i Wolff, Warszawa-Kraków-Lublin-Łódź--Poznań-Wilno-Zakopane. New York. The Polish Book Importing C. O INC., 1923, s. 10, cyt. za: E. Kucharska-Stasiak: Nieruchomość w gospodarce rynkowej, op. cit., s. 117. Pisow nia i interpunkcja zgodne z wydaniem z 1923 r.

5

   Podstawowymi miarami skuteczności zintegrowanej budowy wartości są wskaźniki, które koncentrują się na przepływach pieniężnych i na koszcie zaangażowanego kapitału.