9752256943

Jedynak 1996: 82). W swoim opracowaniu na temat perswazji w kazaniu Zdunkiewicz dzieli te formy na dwa zasadnicze typy: na pytania retoryczne i pytania tzw. medytatywne.

Pytania retoryczne to według jej podziału jedynie pytania następującego typu:

•    Czy można obojętnie przejść wobec Chrystusa konającego na krzyżu? Czy można być obojętnym wobec ofiary złożonej za nas?

•    Czy istnieją większe wartości niż honor osobisty?

(Zdunkiewicz-Jedynak 1996: 84)

Formalnie są to zazwyczaj pytania o rozstrzygnięcie (tworzone za pomocą partykuły czy)\ rzadziej także pytania szczegółowe. Chodzi o zdania, które mimo formy pytajnej zawierają w sobie pewną odpowiedź, sugerującą właściwy sposób działania albo myślenia. Pytania retoryczne są formą polemiki z istniejącą sytuacją i są silnie nacechowane emocjonalnie (Zdunkiewicz-Jedynak 1996: 84).

Inną grupę tworzą tak zwane pytania medytatywne lub deliberatywne, ujawniające dylematy życiowe. Zdunkiewicz postrzega je jako środki pobudzające słuchaczy do myślenia i prowokujące ich zainteresowanie (Zdunkiewicz-Jedynak 1996: 84). Oto jeden z przykładów:

•    Jak pogodzić się z ograniczonością naszego ludzkiego poznania? Z jakim wielkim trudem odróżniamy dobro od zła [...]? Cóż powiedzą nam ci, którzy doznali bolesnych rozczarowań? Co usłyszymy od tych, którzy nie osuszyli jeszcze łez po utracie najbliższych, co czują ci, którzy skazani są na bolesną rozłąkę?

(Zdunkiewicz-Jedynak 1996: 85)

Głównym wyznacznikiem pytań medytatywnych jest element wątpliwości i wspólnego poszukiwania rozwiązań przez kaznodzieję i wierzących. „Właściwe pytania retoryczne” natomiast nasuwają adresatowi z góry przygotowaną odpowiedź - mają więc charakter presupozycyjny (Zdunkiewicz-Jedynak 1996: 85, 88).

¹ Według obliczeń Zdunkiewicz-Jedynak pytania o rozstrzygnięcie tworzą 65% pytań presupozycyjnych (Zdunkiewicz-Jedynak 1996: 87).