1282722127

Z WARSZTATU PALEOSLAWISTY-TŁUMACZA 159

wiednich leksemów oraz dodatkowe informacje (np. o rekcji czasownika). W podręczniku zamieszczono również reprodukcje wybranych tekstów scs. Przy trzech pierwszych brak informacji o pochodzeniu i lokalizacji tekstu. Kolejne pochodzą z: Psałterza Synajskiego, Kodeksu Zografskiego oraz Kodeksu Mariańskiego. Podręcznik w 2001 r. doczekał się trzeciego wydania.

Kolejnym, wykorzystywanym w dydaktyce szkoły wyższej, podręcznikiem do języka scs jest publikacja autorstwa Teresy Friedelówny i Czesława Łapi-cza pt. Język staro-cerkiewno-słowiański (Toruń 1997). W zamierzeniu autorów jest to skrypt przeznaczony dla studentów filologii polskiej i innych filologii słowiańskich. Najnowsze, trzecie, wydanie tej pozycji (2008) składa się z czterech części. Pierwsza ma charakter teoretyczny i zawiera wstępne wiadomości o języku oraz opis jego systemu gramatycznego (fonetyka i fonologia, fleksja, składnia). Druga to teksty do ćwiczeń wraz z komentarzami. Trzecia -wskazówki metodyczne dla osób uczących się samodzielnie, w części czwartej zaś - oprócz aneksu z encykliką Jana Pawła II Slavorum Apostoli oraz zestawienia bibliograficznego - czytelnik znajdzie słowniczek scs-polski. Warto jeszcze wspomnieć, iż pod takim samym tytułem Friedelówna i Łapicz w 1979 i w 1983 r. wydali nieco bardziej podstawową wersję skryptu do gramatyki scs; publikacja ta bowiem zawierała wprawdzie opis systemu gramatycznego języka, ale nie znalazły się tam ani wypisy z tekstów oryginalnych, ani słowniczek.

Powyżej omówione zostały najważniejsze i najpopularniejsze prace, o czym świadczy chociażby liczba ich wydań. Pozostałe pozycje (w tym nowsze) takich autorów, jak Stanisław Bąk, Paweł Smoczyński czy ks. Stanisław (Eustachy) Strach, są wymienione w wykazie na końcu artykułu.

Pracujący nad przekładami piśmiennictwa (s/n)cs na język polski przez wiele lat nie mieli możliwości korzystania z obszerniejszych polskojęzycznych opracowań o charakterze leksykologicznym i leksykograficznym, gdyż tego typu publikacje były niezwykle rzadkie¹⁷. Luka ta powoli zaczęła być

¹⁷ Pomijamy tu także sprawę najstarszych rękopiśmiennych i drukowanych opracowań leksy-kograficznych cerkiewnosłowiańsko-polskich, takich jak np. pierwszy drukowany tzw. Leksykon Supraski z 1722 r.: Jle^MKOHt cupyHb cnoBecHMKb cnaBeHCK-u UMaioiąb b ce6a cnoBeca nepBae cnaBeucK-, aabNsHHr¹-, noceMwe noncK-. [...] Bt Tynorpacp-n MOHacT¥p-o6tąe>KMTenHaro ćHnpacncKaro (Reedycje: 1. [dodatek do książki]: ks. prot. S. Strach, Krótka gramatyka języka cerkiewnosłowiańskiego, Białystok 1994;    2. CynpacjibCKuit