Podzielenie się i tak nielicznej kolonii polskiej w Tartu na dwa obozy zdezorientowało wielu Polaków, nienależących jeszcze do żadnego z tych związków i zahamowało, na krótki czas, rozwój Polskiego Związku „Jutrzenka”.
Zawdzięczając jednak wysiłkom i e-nergii małej garstki członków, kryzys ten nie trwał długo i zakończył się zwy-
W tym wyścigu pracy i ofiarności najżywszy udział brali: p. Birkenthal, pp. Kozłowscy, p. Leszczyński, pp. Ostrowscy, p. Siekierzyński i inni.
W drugim okresie swego istnienia prowadzi Związek Polski „Jutrzenka” więcej skoordynowaną pracę dla idei polskości, gdyż nawiązuje już pertraktacje z powstałym w Tallinnie o dwa lata
Grupa członków „Jutrzenka”.
cięstwem Polskiego związku „Jutrzenka”, którego ilość członków już w roku 1932 wzrosła do 50. „Stowarzyszenie kulturalno-oświatowe Polskie”, z kilkunastu zaledwie członkami, istniało do r. 1935 (de facto tylko na papierze); uchwałą walnego zebrania dnia 13 marca 1935 11 głosami przeciw jednemu (który wstrzymał się od głosowania) postanowiono z całym majątkiem przyłączyć się do Zw. „Jutrzenka”.
Jak z wyżej przytoczonych faktów widzimy, początkowa praca Polskiego Związku „Jutrzenki” polegała głównie na zjednywaniu, jak największej możliwie, ilości członków, i poszukiwaniu środków finansowych na najniezbędniejsze potrzeby, stworzeniu jakiej takiej biblioteki itd.
Należy podkreślić tutaj ofiarność tej małej garstki członków, którzy własnymi siłami zdobyli dla nowotworzącej się biblioteki przeszło 300 książek polskich.
później (w r. 1930) „Związkiem Narodowym Polaków w Estonii”, celem jednolitej współpracy ze Światowym Związkiem Polaków z Zagranicy, z siedzibą w Warszawie. Na skutek układów b. wiceprezesa p. W. Olechnowicza z konsulem polskim p. Kasińskim i prezesem Z.N.P. w Tallinnie p. Abramowską postanowiono na walnym zebraniu „Jutrzenki” 20.III.1932 r., po wysłuchaniu referatu p. Olechnowicza wejść w skład Z. N. P. w Estonii, zachowując jednak nazwę „Jutrzenka”. Od tej pory Związek Polski „Jutrzenka” nosi nazwę Oddział Związku Narodowego Polaków „Jutrzenka” w Tartu.
Od tego czasu kulturalno-oświatowa działalność Z. N. P. „Jutrzenka” zaczęła się szybko rozwijać.
Już w 1933 r. udało się Związkowi wynająć odpowiedni lokal, gdzie urządzono świetlicę, scenę i bibliotekę. Dzięki temu życie związkowe zac7vna przybie-
30