1950083367

stopień wrażliwości na wszelkiego rodzaju ograniczenia w handlu z innymi członkami UC (przede wszystkim z Rosją). Ewentualna wojna handlowa oznacza w pierwszej kolejności straty dla ukraińskich przedsiębiorców⁵⁰.

Z drugiej jednak strony należy mieć na uwadze, iż pełne członkostwo w rosyjskim projekcie integracyjnym również stanowi zagrożenie, może bowiem prowadzić do uraty kontroli przez ukraińskich polityków nad polityką gospodarczą i wymianą handlową. Kompetencje władz narodowych w tym zakresie zostaną bowiem scedowane na ponadnarodowe struktury, na które Moskwa posiada wpływ decydujący⁵¹.

Oczywiście gospodarcze powiązania to tylko jedna z przyczyn, dla których projekt UC może wydawać się ukraińskim decydentom właściwym kierunkiem. Atutem z ukraińskiej perspektywy jest też to, iż Rosja nie stawia żadnych żądań odnośnie systemu politycznego. Biorąc pod uwagę, iż Ukraina nie spełnia warunków demokracji w zachodnioeuropejskim stylu, to istotna sprawa. Szczególnie iż bliskość cywilizacyjna przejawiająca

³⁰ Strona rosyjska wykorzystuje te słabości Ukrainy. W grudniu 2012 r. W. Putin twierdził, iż trwają trudne negocjacje na temat kwot importowych dla ukraińskich eksporterów. Zob. więcej:

„bbc.co.uk” 4 January 2013    [za:]

http://www.hhc.co.uk/news/world-eurone-

20909041 flstory continues 2. dokument pobrany 3 czerwca

2013.

⁵¹ O. Shumylo-Tapiola. Ukrainę and Russia: Another Cas War?, Carnegie Endowement 21 February 2012 [za:] http://camegieendowment.org/2012/02/2l/ukraine-and-russia-another-gas-war/9roh- dokument pobrany 3 czerwca 2013.

się zbliżoną do rosyjskiej kulturą polityczną to jeden z czynników przemawiający za integracją a' la russe.

Należy jednak zastrzec, iż państwo ukraińskie na tle obszaru postradzieckiego wyróżnia się. Nad Dnieprem występują wprawdzie tendencje autorytarne, ale trudno oczekiwać, żeby odgrywały tam równie istotną rolę jak wśród innych państw członkowskich Unii Celnej. Po pierwsze, W. Janukowycz nie posiada takich zasobów surowców energetycznych i tyle środków pieniężnych, by przekupić elity i uzyskać pozycję podobną do tej, jaką posiada W. Putin⁵². Po drugie zaś, rotacja elit ukraińskich odbywa się szybciej niż na Białorusi i w Kazachstanie, gdzie przywódcy sprawują władzę nieprzerwanie od co najmniej osiemnastu lat. Również opozycja mimo różnych przywar posiada na Ukrainie większe pole manewru i może osiągnąć więcej niż w Astanie, Mińsku czy Moskwie⁵³.

Mimo ideologicznego powinowactwa i zbliżonego stylu uprawiania polityki ukraiński establishment z pewnością zdaje sobie sprawę, że wybór rosyjskiego wektora poza korzyściami niesie także poważne wyzwania. W. Janukowycz wraz z „rodziną” , nawet

N. Popescu, Will Yanukovich become a Putin?, „euobserver.com blogs” 24 April 2012    [za:]

http://blogs.euobserver.com/popescu/2012/Q4/24/wiU-yanukovich-be-a-putin/. dokument pobrany 3 czerwca 2013.

⁵³ IloMOOKem mi Eenopyccun laruamb ytepauny e TaMootcenuaU com?, OSTKRAFT Boctohhoc areirrcTBO 9 mona 2013 [za:] http://ostkraft.ru/ru/documents/729. dokument pobrany 10 lipca 2013.

³⁴ Jedną z istotniejszych zmian ukraińskiego systemu politycznego po 2010 r. jest porzucenie przez W. Janukowycza roli arbitra w sporach oligarchicznych klanów. Prezydent stal