1999020232

108 MIECZYSŁAW KLIMASZEWSKI (2)

San posiada 444 km. długości; z togo na bieg górski i pogórski przypada 279 km, na bieg nizinny 165 km. San wypływa z karpackiego grzbietu wododzielnego w Siankach w wys. 848 m npm. Zrazu przełamuje się przez regularne pasma Bieszczadów, od ujścia Solinki odgranicza Bieszczady od Beskidu Niskiego a od Przemyśla wpływa na nizinę Podkarpacką dążąc ku Wiśle. Jest to ostatni na wschodzie karpacki dopływ Wisły. San posiada największe z rzek karpackich dorzecze, obejmujące 16,779 km^z. Dorzecze Sanu jest asymetryczne: w obszarze górskim i pogórskim przeważają dopływy lewoboczne, zachodnie: jak Solinka, Osława i Wisłok, z prawej strony uchodzi tylko Wiar. Natomiast na nizinie Podkarpackiej przeważają dopływy pra-woboczne, wschodnie, jak Wisznia, Szkło, Lubaczówka, Tanew, na wyraźną niekorzyść strony przeciwnej.

W badanym odcinku od Leska po Przemyśl, San płynie w dolinie

0    dosyć jednolitym charakterze; można tu jednak wydzielić występujące naprzemian, krótkie zazwyczaj odcinki przełomowe i nieckowate. Poniżej Leska San tworzy ostry zakręt i płynie aż po Sobień w kierunku pn.-wsch.: „przełom Leski", stąd skręca ku zach. i pn.-zach. wijąc się w szerokiej „niecce Sanockiej”. Od Trepczy po Mrzygłód płynie krętym o kształcie litery S „przełomem Międzybrodzkim”. Dalej zmienia swój zasadniczy kierunek wsch. na pn. (do Lodziny), a następnie pn.-zach. (po Temeszów), płynąc cały czas w szerokiej „niecce Mrzy-głodzkiej . Pod Temeszewem przedziera się krótkim przełomem

1    wpływa w „kotlinkę Jabłonicy”; stąd skręca ku pn. i płynie doliną o charakterze przełomowym o dnie to wąskim, to nieco szerszym aż po Dynów. Od Dynowa zmienia się zasadniczy kierunek Sanu z południkowego na równoleżnikowy. Zrazu płynie on aż do Bachórca w szerokiej „niecce Dynowskiej”, po czym zakręcając ku pd.-wsch. i na pn.-wsch. wpływa w piękny „przełom Polchowski”. Od Ruskiej Wsi płynie San w „niecce Dubieckiej" a koło Bachowa przełamuje się, zakręcając równocześnie ku pn. Poniżej wpływa w „nieckę Babicką”, by znów przełamywać się pod Ruszelczycami. Skręcając ku pd.-wsch. płynie w „niecce Krzywczy a następnie „przełomem Mielniowskim” o dwóch pętlicach koło Chołowic i Krasie. Dalej płynie w „niecce Krasiczyńskiej ku pn. i przełamuje się pod Wapowcami. Stąd San zakręca ku pd. w „nieckę Ostrowską’’ a zmieniając kierunek na wsch. przełamuje się po raz ostatni pod Przemyślem.

Badania geologiczne. W ostatnich latach zostały opracowane pod względem geologicznym okolice Sanoka (4, 5, 6, 10), obszar między Lodziną a Dynowem (19, 22, 23, 24) oraz między Mielniowem a Przemyślem (11, 12). Dla poznania budowy geologicznej pozosta-