1999020229

.MIECZYSŁAW KLIMASZEWSKI.

Z morfologii doliny Sanu

między Leskiem a Przemyślem.

(Zur Morphologie des Sanłales zwischen Lesk o und Przemyśl).

W s t ę p. Badanie tarasów rzecznych pozwala nie tylko na odtworzenie historii danej doliny, ale przede wszystkim umożliwia poznanie charakteru i przebiegu ruchów górotwórczych. W Karpatach fliszowych tarasy są jedynym kryterium i środkiem dla poznania ich przebiegu; zróżnicowane bowiem nawet na niewielkich przestrzeniach stosunki petrograficzne (odporność skał) nie pozwalają na wnioskowanie z nachylenia zboczy o intensywności i przebiegu ruchów górotwórczych.

Celem tej pracy jest głównie określenie na podstawie przebiegu tarasów i poziomów charakteru najmłodszych, plioceńskich ruchów górotwórczych. Pojęciem tarasu objęto tu zgodnie z przeważającymi poglądami załomy w zboczach dolinnych pochodzenia erozyjnego, możliwie z pokryciem akumulacji rzecznej, stale lub fragmentarycznie występujące wzdłuż (z biegiem) doliny.

Korzystając z tego, że dolina Sanu od Leska po Przemyśl została częściowo zbadana geologicznie, zajęto się też zależnością przebiegu i rzeźby doliny od budowy geologicznej a raczej petrograficznej.

W pracy niniejszej o charakterze morfologicznym pominięto prawie całkowicie zagadnienie dyluwium doliny Sanu, jakkolwiek obserwacjom nad utworami dyluwialnymi w tej dolinie poświęcono najwięcej uwagi. Wyniki tych obserwacyj zostaną przedstawione w pracy, poświęconej tylko okresowi dyluwialnemu.

Badania terenowe zostały przeprowadzone częściowo dzięki subwencji, otrzymanej z funduszu na badania naukowe Oddz. Krakowskiego Pol. Tow. Tatrzańskiego.