2091575859

44

BEATA OCIEPKA

Polsce, telewizji publicznej zarzuca się przede wszystkim stosowanie „najniższego wspólnego mianownika” w tworzeniu programu: „Głupota to poważny problem także dla telewizji publicznej. Dlatego miota się ona między produkcjami wysokiego lotu i żenującą rozrywką”¹⁶. Autorzy raportu dość zdecydowanie domagają się w swoich ocenach, aby telewizja publiczna stała się dla Polaków wskaźnikiem moralności, przeceniając tym samym rolę tego środka przekazu w życiu społecznym. Raport gazety omawiający działalność telewizji jest tyleż przerażający (zwłaszcza w części dotyczącej przemocy na ekranie), co mało wiarygodny. Raport mógł bowiem równie dobrze skupić się na pozytywnych aspektach działania wszystkich stacji i w ten sposób osłabić śmiesznostki i aspekty negatywne, ale podobnie jak w telewizji, także w prasie sprzedają się informacje interesujące i bulwersujące, a nie nudne i wyważone analizy. W raporcie uderza też zmasowana krytyka telewizyjnego języka. W tej kwestii, podobnie jak w wielu innych przywoływanych w raporcie, pojawia się pytanie, czy to środki przekazu są przyczyną „zbrukania” języka polskiego, czy też ilustrują tylko to zjawisko?

W omawianym dokumencie ujawniły się także wysokie oczekiwania dziennikarzy, tu występujących zarówno w roli badaczy, jak i zwykłych odbiorców mediów prywatnych i publicznych. Zdają się oni podzielać zdanie Sparksa, iż media i dziennikarze winny wypełniać funkcję oświecenia publicznego. Podstawowym pytaniem pozostaje jednak, jak publiczność mediów publicznych odbiera ich działanie. Wszystkie badania opinii publicznej po 1989 r. wykazują, że media publiczne (radio zawsze przed telewizją publiczną) znajdują się w czołówce instytucji, do których publiczność deklaruje wysokie zaufanie. W odpowiedzi na raport „Rzeczpospolitej” dyrektor Programu 2 TVP S.A. Nina Terentiew zwróciła też uwagę, że widownia programów misyjnych ukształtowała się na poziomie l-3%¹⁷. „Wiadomości” -najbardziej krytykowany przez polityków za stronniczość program informacyjny telewizji publicznej jest, według przeprowadzonych przez OBOP w 1999 r. badań, oglądany przez 89% respondentów przynajmniej od czasu do czasu. Główne wydanie jest najsystematycz-niej oglądanym telewizyjnym programem informacyjnym w Polsce: ponad połowa widzów (52%) deklaruje, że ogląda go sześć lub siedem razy w tygodniu, prawie jedna czwarta -cztery lub pięć razy. To wydanie zebrało także najwięcej ocen pozytywnych. Badani orzekli, że „Wiadomości” o 19.30 robione są profesjonalnie (56%), są miarodajne (52%) i aktualne (52%). Respondenci uznali ten program za godny zaufania (48%), rzetelny i łatwy do zrozumienia (43%). Dwie trzecie Polaków uważa też, że „Wiadomości” są neutralne politycznie, 8% posądza je o kierunek prawicowy, tyle samo o sympatie lewicowe. Ale przy tym aż 46% badanych stwierdziło, że w „Wiadomościach” zbyt mało jest informacji o tym, co się dzieje w kraju¹⁸. Ważną wartością mediów publicznych jest więc ich wiarygodność - warto ją będzie wykorzystać wobec rosnącej oferty mediów prywatnych, media publiczne mogą funkcjonować jako punkt odniesienia i weryfikator informacji pochodzących z innych środków przekazu. Wobec jednak ciągle nowej oferty innych mediów, media publiczne będą pod stałą presją, będą musiały niezwykle szybko się rozwijać.

Przedstawione dane świadczą o dużej rozbieżności w opinii polityków, specjalistów zajmujących się mediami i widzów mediów publicznych. Idea służby publicznej rozumiana

„Rzeczpospolita” 1999, nr 287 (9.12). „Rzeczpospolita” 1999, (11-12.12).

¹⁸ „Press” 1999, nr 3.