(zgodność struktury semantycznej i formalnej)
(całkowity brak jakiegokolwiek rodzaju ekwiwalencji)
a) zgodność struktury semantycznej
przy częściowej zgodności struktury formalnej
b) zgodność struktury semantycznej
przy braku zgodności struktury formalnej
c) brak zgodności struktury semantycznej przy zgodności struktury formalnej
Podobnie kształtują się rodzaje przekładalności frazeologizmów odpowiadających uzusowi i normie językowej wg H. Burgera i H. Jaksche (1973: 100):
Rodzaj przekładalności |
Objaśnienia |
Przykłady |
Całkowita lub prawie całkowita przekładalność |
Ten rodzaj przekładalności dotyczy frazeologizmów międzynarodowych, które tworzone są w procesie zapożyczenia. Związki frazeolog-giczne tego rodzaju posiadają w języku oryginału i języku przekładu dokładnie takie samo znaczenie, zasady stosowania i reprezentują ten sam styl językowy. Nawet ich poszczególne elementy odpowiadają sobie wzajemnie jako niezależne słowa. Frazeologizmy te wywodzą się z tego samego obszaru kulturowego. |
■ poi. stracić głowę = niem. den Kopf verlieren = ang. to lose one's head m poi. jak grom z jasnego nieba = niem. wie ein Blitz aus heiterem Himmel = ang. like a bold from the blue ■ poi. biedny jak mysz kościelna = niem. arm wie eine Kirchenmaus = ang. as poor as a church-mouse |
Częściowa przekładalność |
Przekładalność częściowa zachodzi wtedy, gdy znaczenie i warunki zastosowania określonego frazeolo-gizmu są takie same, a w obu językach funkcjonuje podobny „obraz frazeologiczny”. |
m poi. oni są podobni jak dwie krople wody = niem. Sie gleichen sich wie ein Ei dem andern. flak dwa jajka) = ang. They are as like as two peas. (jak dwa groszki). ■poi. jak kropla w morzu = niem. wie ein Tropfen auf den beipen Stein (jak kropla na gorący kamień) = ang. a drop in the bucket (kropla w wiadrze) |
Przekładalność w przypadku |
W przypadku niewystępowania ekwiwalentu frazeologicznego tłumacz może: - zastosować frazeolog izm, którego |
■ poi. być czystą kartą ~ niem. ein unbeschriebenes Blatt sein ~ ang. to be a dark horse ■ poi. czysty jak łza ~ niem. |
48