2251772427

184 SPRAWOZDANIA

może obecność bibliografii i sposób jej przedstawienia w światowych bibliologicznych i biblio-tekoznawczych encyklopediach i słownikach encyklopedycznych. Autorka przyjęła ten rodzaj sprawdzianu kondycji bibliografii i przeprowadziła gruntowną analizę hasła w najbardziej reprezentatywnych specjalnych wydawnictwach encyklopedycznych polskich, niemieckich, amerykańskich, rosyjskich, nawet hiszpańskich. Wysnute na podstawie tej analizy wnioski Autorki skłaniają w kierunku ostrożnego optymizmu.

Z biografistyką księgoznawczą łączyły się trzy wystąpienia zawężone do prezentacji zasłużonych osób, w różny sposób i w różnym czasie z bibliologią związanych. Prof. dr hab. Zbigniew Nowak w pracy Michał Krzysztof Hanow jako badacz dziejów drukarstwa w Prusach Królewskich przybliżył postać gdańskiego bibliotekarza z XVIII w., historyka książki i drukarstwa gdańskiego, który należał wówczas na tamtym terenie do grona najwybitniejszych badaczy problemów księgoznawczych.

Prof. dr hab. Janusz Kapuścik wygłosił referat na temat „Karol Badecki — bibliotekarz i uczony”. Omówił dokonania wybitnego historyka literatury polskiej, czołowego przedwojennego archiwisty, zasłużonego bibliotekarza Biblioteki Jagiellońskiej, kontynuatora prac Władysława Wisłockiego i Kazimierza Piekarskiego.

Z referatem „Stanisław Konopka — bibliotekarz i bibliograf* wystąpiła mgr Halina Dusińska. Przedstawiła twórcę i zasłużonego dyrektora Głównej Biblioteki Lekarskiej w Warszawie, autora bibliografii piśmiennictwa medycznego.

Warto zaznaczyć, że biografistyka księgoznawcza od dość dawna budzi zainteresowanie w środowisku łódzkich teoretyków i praktyków książki. Znajduje to swoje uzasadnienie w wieloletnich prowadzonych tu pracach redakcyjnych nad kolejnymi tomami Słownika pracowników książki polskiej; koordynatorem tych prac jest obecnie Katedra Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej w Lodzi.

Bardzo interesujący referat O edytorstwie dzieł naukowych w zakresie dyscyplin filologicznych. Tradycje. Osiągnięcia. Postulaty wygłosił w drugim dniu konferencji prof. dr hab. Jerzy Starnawski. Podejmując problematykę z pogranicza literaturoznawstwa i bibliologii, Autor mówił o ocalaniu spuścizny zmarłych uczonych — polonistów, filologów klasycznych i angielskich, trudnościach, ale i osiągnięciach edytorów cennych ineditów czy korespondencji, do grona których to edytorów J. Starnawski również należy. Opowiedziane z ogromnym znawstwem i talentem narratorskim losy przywracanych do istnienia, często prawie nieznanych lub zapomnianych prac naukowych największych humanistów polskich XIX i XX stulecia skłaniają do refleksji i spostrzeżeń ogólniejszej natury. Autor sformułował je w zakończeniu wywodu słusznie przekonany, „iż zdołał zasygnalizować istnienie edytorstwa dzieł naukowych jako osobnej dziedziny od tekstologii i edytorstwa dzieł literackich” (s. 9). Spostrzeżenia, sugestie i doświadczenie edytorskie Autora

—    gdyby rozważyć je w kontekście produkcji książki jako jednego z procesów bibliologicznych

—    przypominają i podkreślają istnienie punktów stycznych między historią literatury a księgo-znawstwem, wskazują na korzyści, jakie płynąć mogą z obecności więzi interdyscyplinarnych tam, gdzie występuje wspólnota interesów i celów badawczych.

Duże ożywienie wywołał wśród słuchaczy referat prof. dra hab. Janusza Dunina Książka

—    literatura - piśmiennictwo. Nie po raz pierwszy Autor zajął się problematyką współzależności form wydawniczych i popularyzacji treści książki, omówieniem czynników warunkujących procesy obiegu. Tym razem zwrócił jednak szczególną uwagę na te cechy książki, których pełne uświadomienie pozwoliłoby, być może, odpowiedzieć na pytanie: co to jest książka? Referent wyeksponował cechę przedmiotowości książki, podkreślając jednocześnie, iż ów przedmiot, chociaż specyficzny, jest jednak towarem rynkowym i w kontekście tzw. zachowań rynkowych powinien być badany. Mimo iż Autor nie aspirował do rangi twórcy nowej definicji książki, to wysunięte przez niego jedynie sugestie, propozycje i intencje nie spotkały się z cierpliwą próbą ich zrozumienia. To dobrze, że brak zadowalającej definicji książki nie uniemożliwia badań naukowych o tym przedmiocie.

Daleka i bliska przeszłość książki polskiej w kraju i za granicą rozważana w aspektach produkcji, obiegu i użytkowania oraz funkcji społecznej to krąg problemów, jakie podjęli autorzy czterech referatów.