2251774306

ORGANIZACJA NACZELNYCH WŁADZ BIBLJOTECZNYCH 21

znajmionych z bibljotekarstwem, przyczem wtedy ilość komisarzy ministerialnych może zostać zwiększona.

Dekret pruski przewiduje zatwierdzenie przez ministra ścisłego podziału kompetencyj plenum i prezesa rady, opracowanego przez radę. Podział ten ustalono w ten sposób, że do kompetencji plenum należą: a) sprawy ogólnej natury, nawet gdyby narazie wynikły na gruncie jednej tylko bibljoteki (centralizacja i decentralizacja, ogólne uregulowanie spraw urzędniczych, zasadnicze kwestje katalogowe i katalogu ogólnego, korzystania i wypożyczania, egzemplarza obowiązującego, wymiany dubletów, stosunku bibliotekarstwa państwowego do niepaństwowego i do państwowych instytucyj naukowych itd.); b) preliminarze budżetowe oraz wnioski poszczególnych bibljotek, dotyczące zmian organizacyjnych. Pozostałe sprawy załatwia prezes wyłącznie w zakresie własnej kompetencji, musi jednak podawać do wiadomości plenum zarządzenia ministerjalne w sprawach objętych kompetencjami plenum. Tenże podział dotyczy spraw przekazanych radzie do samodzielnego załatwienia przez ministra.

Z powodu nieposiadania przez Beirat badeński funkcyj pośrednictwa służbowego między centralną władzą państwową a bibljotekami oraz z powodu szerszego uwzględnienia w nim udziału dyrektorów zainteresowanych bibljotek — z urzędu (z których jeden jest prezesem), wszystkie sprawy, bez ograniczenia, podlegają rozpatrywaniu i załatwianiu przez plenum rady.

Porównanie francuskiej Commission Superieure z cytowa-nemi Beiratami niemieckiemi daje dostrzec następujące różnice: 1) nieuwzględnienie w tych ostatnich czynnika obieralnego, choćby nawet nie stanowiącego większości; 2) ograniczenie kompetencji rad niemieckich jedynie do bibljotek państwowych; 3) natomiast — ze sprężystości organów niemieckich i z obdarzenia ich bardzo ścisłemi a rozległemi kompetencjami pochodząca większa wydajność pracy i bogactwo wyników.

Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że wnaszem życiu bibljo-tecznem powołanie do życia Państwowej RadyBibljotecz-nej, jako organu opinjodawczego i doradczego dla projektowanej Generalnej Dyrekcji Bibljotek, jest konieczne, tembardziej, że państwowy zarząd instytucjami analogicznemi, a mianowicie archiwami, radę taką posiada, oraz że w innych dziedzinach zarządu państwo-