W SPRAWIE B1BLJOTEKI NARODOWEJ 39
polskich bibljotek państwowych. Bo jeżeli dojdzie do skutku taki podział pracy między temi bibljotekami, o jakim mówiliśmy w poprzednim ustępie, to siłą faktu będzie rzeczą konieczną, by każda z nich wiedziała, jakie dzieła zostały nabyte przez inne. Instrumentem informacyjnym w tym względzie byłby właśnie kumulatywny katalog ich przybytków. Należałoby dążyć do tego, by ten katalog był ogłaszany drukiem, na wzór akcesyjnego katalogu bibljotek szwedzkich (Sueriges Offentliga Bibliotek. Acces-sionskatalog). Rzecz nie wydaje się beznadziejna nawet na nasze stosunki finansowe, jeżeli wspomnimy, że swojego czasu, za dyrektury K. Estreichera, mógł się ukazywać drukowany katalog przybytków samej tylko Bibljoteki Jagiellońskiej.
Jeszcze mniej trudności powinnaby nastręczyć realizacja drugiego pilnego dezyderatu, a mianowicie zorganizowanie biura informacyjnego. Oczywiście, byłoby przedwczesnem projektowanie go na wzór tak udoskonalonego instrumentu poszukiwań, jakim jest Auskunftsbureau pruskiej Bibljoteki Państwowej. Na początek chodziłoby raczej o instytucję, do której mogliby się zwracać uczeni, głównie zagraniczni, po informacje ogólne o zasobności zbiorów polskich w tych kierunkach, jakie ich interesują, któraby dalej drogą korespondencji mogła czynić w bibljo-tekach polskich takie poszukiwania bibljograficzne, jakie proszącemu o nie byłyby potrzebne. Wiadomo, że akcję za zorganizowaniem we wszystkich państwach tak pojętych biur informacyjnych rozpoczął nie tak dawno paryski Institut International de Cooperation Intellectuelle; do niego możnaby się zwrócić o pomoc, nawet finansową, na ten cel, zresztą biuro takie mogłoby pokrywać swoje wydatki z opłat za udzielanie informacyj. A z czasem mogłoby się ono podjąć opracowania generalnego katalogu polskich bibljotek państwowych; ale to już zostawmy na później.
III.
Jakie najbardziej aktualne wnioski wyłaniają się z niniejszego referatu? Chcę je teraz ująć pod postacią następujących tez i postulatów:
1. Polska Bibljoteka Narodowa w Warszawie powinna powstać jak najrychlej. Cały ciężar jej uruchomienia i zorganizowania nie może spoczywać na Wydziale Bibljotek w Minister-