Zastosowanie metotreksatu w terapii autoimmunologicznych chorób tkanki łącznej
Joanna Gruber, Michał Musioł, Joanna Maj, Adam Reich
Klinika Dermatologii, Wenerolgii i Alergologii we Wrocławiu
Wprowadzenie. Metotreksat jest lekiem immu-nosupresyjnym należącym do antagonistów kwasu foliowego. Podstawowym wskazaniem do zastosowania metotreksatu w dermatologii jest leczenie ciężkich postaci łuszczycy, jednak w codziennej praktyce dermatologicznej metotreksat ma dużo szersze zastosowanie. Zapalenie skómo-mięśniowe (dermatomyositis - DM) i twardzina ograniczona to dwie wskazywane w piśmiennictwie jednostki chorobowe, w przypadku których metotreksat może być stosowany i przynosi wymierne korzyści terapeutyczne.
Cel pracy. Przedstawienie dwóch przypadków klinicznych, w których terapii wykorzystano metotreksat ze wskazań pozarejestracyjnych, odnosząc dużą korzyść terapeutyczną przy ograniczonych działaniach niepożądanych.
Opis przypadków. Pierwszy przypadek dotyczy 33-letniego mężczyzny z rozpoznanym DM (klasyczne objawy ze strony mięśni, podwyższona aktywność kinazy kreatynowej, grudki Gottrona i rumień okularowy), u którego stosowano skojarzone leczenie metotreksatem i pulsoterapią metyloprednizolo-nem. U chorego zwracało uwagę stale podwyższone stężenie a-fetoproteiny, choć mimo szerokiej diagnostyki nie potwierdzono procesu nowotworowego, w przypadku którego DM mógłby zostać uznany za rewelator paraneoplastyczny. Drugi opis dotyczy 64-letniej kobiety chorującej na twardzinę głęboką, która z powodu znacznej rozległości zmian skórnych i dużego ograniczenia w codziennym funkcjonowaniu otrzymała skojarzone leczenie PUVA-terapią, prednizonem i metotreksatem, co początkowo pozwoliło na stabilizację procesu chorobowego, a następnie stopniową poprawę stanu miejscowego. W obu omawianych przypadkach leczenie było dobrze tolerowane.
Wnioski. Dwa przedstawione przypadki potwierdzają doniesienia w literaturze na temat skutecznego i bezpiecznego stosowania metotrekastu we wskazaniach pozarejestracyjnych, jakimi są DM i twardzina głęboka.
Opryszczkowate zapalenie skóry o nietypowym obrazie klinicznym -prezentacja przypadku
Katarzyna Juczyńska, Anna Woźniacka,
Elżbieta Waszczykowska, Agnieszka Zebrowska
Klinika Dermatologii i Wenerologii Uniwersytetu Medycznego w Lodzi
Wprowadzenie. Opryszczkowate zapalenie skóry (dermatitis herpetiformis, choroba Diihringa) i linijna IgA dermatoza pęcherzowa (ang. linear IgA bullous dermatosis - LABD) należą do spektrum chorób pęcherzowych podnaskórkowych. W polimorficznym obrazie klinicznym dermatitis herpetiformis przeważają drobne pęcherzyki o opryszczkowatym układzie, wykwity grudkowo-pęcherzykowe i nadżerki, obecne głównie w predysponowanych okolicach (pośladki, kolana, łokcie, skóra owłosiona głowy). W Unijnej IgA dermatozie dominują zmiany rumieniowe i ru-mieniowo-grudkowe z pęcherzykami i pęcherzami o obrączkowatym układzie. Zmiany mogą być zlokalizowane na tułowiu, kończynach, głowie i twarzy. Chorobowo zmienione mogą być również błony śluzowe. O diagnostyce różnicowej tych dwóch jednostek chorobowych decydują badania immunopa-tologiczne oraz serologiczne.
Cel pracy. Przedstawienie przypadku paq'entki z opryszczkowatym zapaleniem skóry o obrazie kU-nicznym sugerującym linijną IgA dermatozę pęcherzową.
Opis przypadku. Pacjentka 33-letnia została przyjęta do Kliniki z powodu zaostrzenia zmian skórnych w przebiegu choroby Diihringa. Przy przyjęciu stwierdzono rozsiane zmiany skórne obecne głównie na tułowiu i kończynach, o charakterze obrączkowatych, rumieniowo-obrzękowych wykwitów z nadżerkami oraz pęcherzykami na obwodzie. Ze względu na obraz kliniczny sugerujący rozpoznanie LABD zdecydowano o ponowieniu diagnostyki immuno-patologicznej i serologicznej. Wykonane badania potwierdziły rozpoznanie choroby Diihringa. Zalecono leczenie (dieta bezglutenowa, dapson w dawce 50 mg/ dobę) i uzyskano poprawę w zakresie zmian skórnych i dolegUwośd podmiotowych.
Wnioski. Prezentujemy przypadek ze względu na niecharakterystyczny, rzadko spotykany obraz kliniczny opryszczkowatego zapalenia skóry.
395
Przegląd Dermatologiczny 2015/5