244277102

Wstęp

Podejmując szerokie zagadnienie praktyki badań pedagogicznych, przyłączamy się jednocześnie do dyskusji nad kondycją metodologiczną pedagogiki oraz jakością badań pedagogicznych. Dopiero przyglądając się praktykom badawczym, możemy wnioskować o jakości wiedzy metodologicznej środowiska pedagogicznego. Znaczna liczba podręczników do metodologii będących w zasięgu każdego badacza, w porównaniu z bardzo skromną ich liczbą we wcześniejszych latach, może napawać nadzieją na znaczący wzrost kompetencji badawczych i świadomości metodologicznej badaczy zjawisk społecznych. Czy jednak powszechna dostępność tekstów, które podpowiadają, jak poprawnie przeprowadzać badania, zmienia znacząco ich jakość? Czy i w jaki sposób badacze z nich korzystają? Jakie są efekty tych starań? Oto pytania, na które próbują znaleźć odpowiedzi autorzy artykułów zawartych w niniejszym tomie.

Pojęcie „praktyka” jest w tej pracy rozumiane w dwojaki sposób:

1)    jako świadoma i celowa działalność badaczy poszukujących odpowiedzi na interesujące ich pytania;

2)    jako doświadczenia zdobyte dzięki owej działalności, czyli - jak ujmuje to E. Babbie - zastanawiamy się nad tym, w jaki sposób poznajemy rzeczywistość społeczną¹ w jej pedagogicznym wymiarze i jaki jest efekt tego poznania.

W obszar praktyki badań pedagogicznych wchodzą więc: metarefleksja nad sposobami dochodzenia do wiedzy naukowej, teoria, którą dysponują i wykorzystują badacze, sposoby realizowania przez nich własnych projektów badawczych oraz wyniki ich badań. Praktyka badań pedagogicznych to jedynie hasło wywoławcze, które jest zaproszeniem do przyjrzenia się kondycji badań pedagogicznych, ich jakości, różnorodności, trudnościom, na jakie napotykają badacze; może także być okazją do prezentacji nowych pomysłów badawczych lub ciekawych odkryć.

E. Babbie, Badania społeczne w praktyce, PWN, Warszawa 2003.