Zbigniew E. Zieliński
do wdrożeń wielu modeli e-nauczania, a także samych modułów oceniania, czy prezentowania treści dydaktycznych. Częstym problemem jest zastosowanie wielu różnorodnych technologii i interfejsów współpracy oraz integrowania zasobów edukacyjnych na platformie.
Z punktu widzenia prawnego open content to także problem licencjonowania i umów licencyjnych - rozpowszechniania poprzez strony internetowe (serwisy e-learning) utworów w postaci cyfrowej (materiałów elektronicznych, wiedzy, plików) do których przysługują prawa autorskie licencjodawcy. Licencjobiorca (internauta) łączy się ze stroną z powyższą zawartością i kopiuje (ściąga) utwór objęty licencją na dysk twardy komputera, z którego korzysta. Najczęściej używaną licencją w procesie open e-learning jest licencja Creative Commons w wersji 2.5, polegającą na uznaniu autorstwa - na tych samych warunkach i użycie niekomercyjne materiałów edukacyjnych dla własnych celów.
Najlepsze praktyki open e-learning
W 2002 roku na zebraniu UNESCO1 utworzony został termin Otwartych Zasobów Edukacyjnych (Open Educational Resources), który obejmuje swym zasięgiem wspólną nazwę dla wszelkich zasobów edukacyjnych, do których istnieje w pełni otwarty dostęp dzięki objęciu ich wolnymi licencjami lub przeniesieniu do domeny publicznej i udostępnieniu za pomocą dowolnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych.
W ramach działań open e-learning wiele instytucji edukacyjnych oraz uczelni udostępniło swoje repozytoria szkoleniowe w Internecie, pokazując iż nauczanie to coś więcej niż dostarczanie treści. Poniżej podane zostały najlepsze przykłady zastosowania idei open e-learning, gdzie zasadniczym czynnikiem sukcesu jest współudział w przekazie wiedzy:
• OpenLearn - The Open University, http://openlearn.open.ac.uk/ - zawierający wiele darmowych e-kursów (od historii, przez prawo aż po informatykę i matematykę) prezentowanych na platformie Moodle. Projekt realizowany przez otwarty uniwersytet w Wielkiej Brytanii.
• UC Berkley Webcast, http://webcast.berkeley.edu/courses.php oraz http://video.google.com/ucberkeley.html - materiały audio i wideo uniwersytetu Berkley.
• Open Learning lnitiative, http://oli.web.cmu.edu/openlearning/ - szkolenia z inżynierii, reguł wnioskowania chemii i innych dziedzin opracowane przez Carnegie Mellon University.
• MIT OpenCourseWare,
http://ocw.mit.edu/OcwWeb/web/home/home/index.htm - darmowe szkolenia z MIT tematycznie ukierunkowane na nauki ścisłe (choć są też kursy z historii czy nauk społecznych).
• BBC Learning, http://www.bbc.co.uk/learning/ - zawierające szkolenia zawierające dużą ilość multimediów, materiałów wideo.
• MIT World, http://mitworld.mit.edu/browse - mające w swoich zasobach wykłady online naukowców, którzy prowadzili zajęcia w MIT.
• Project Gutenberg, http://www.gutenberg.org/wiki/Main_Page - serwis z darmowymi książkami w wersji elektronicznej do pobrania.
• Utah State University OpenCourseWare, http://ocw.usu.edu/front-
page/courselist - szkolenia udostępnione przez uniwersytet w Utah zawierające multimedialne wykłady.
• Wikibooks, http://wikibooks.org/ - projekt biblioteki wolnych podręczników w różnych językach. Polska część projektu zawiera ponad 4000 modułów.
UNESCO Virtual University, http://www.unesco.org/iiep/virtualuniversity/forums.php, [01.06.2009].
11 ■ ■ f