2525393904

340 M. Orzechowski

WALKA PRZECIW NIEBEZPIECZEŃSTWU WOJNY POLSKO-NIEMIECKIEJ,

NACJONALIZMOWI I UCISKOWI NARODOWEMU

Konsekwencją, stanowiska KPD w sprawie samostanowienia Górnego Śląska o sobie była jej zdecydowana walka przeciwko wszelkim przejawom nacjonalizmu i szowinizmu, bujnie kwitnącego przede wszystkim w niemieckiej części Śląska, ucisku narodowego i próbom rozwiązania polsko-niemieckich problemów granicznych w drodze nowej wojny. Komuniści w okresie międzywojennym występowali jako rzecznicy pokoju, przeciwnicy wszelkich wojen imperialistycznych i niesprawiedliwych. Na Górnym Śląsku ich główny wysiłek skierowany był przeciwko groźbie konkretnej wojny polsko-niemieckiej.

Kampania KPD na rzecz pokoju, przeciw groźbie wojny i odwetowym dążeniom imperializmu niemieckiego staje się szczególnie aktywna w trakcie i po zawarciu układów lokarneńskich, które rozwiązały ręce rewizjonistom niemieckim i doprowadziły w całych Niemczech, a przede wszystkim w ich wschodnich prowincjach, do niebywałego nasilenia propagandy antypolskiej. Prasa komunistyczna na Górnym Śląsku i w całych Niemczech podkreśla i alarmuje, że imperializm niemiecki przygotowuje wojnę na wschodzie w celu odebrania Polsce przyznanych jej przez traktat wersalski terytoriów. Demaskując cele nagonki przeciw Polsce, komuniści podkreślają z całą siłą, że w ostatecznym rachunku jej koszt ponosić będzie klasa robotnicza⁵⁰. Pewien zwrot w ocenie stosunków polsko-niemieckich następuje w latach 1928—1930. Komuniści dochodzą w tym okresie do wniosku, że sprzeczności polsko-niemieckie są raczej pozorne, że między Polską a Niemcami każdej chwili może dojść do porozumienia przeciwko Związkowi Radzieckiemu. W tym okresie w działalności KPD dominuje walka przeciwko niebezpieczeństwu wojny przeciwko Związkowi Radzieckiemu. Niebezpieczeństwo wojny polsko-niemieckiej jest raczej bagatelizowane i niedoceniane, a antypolskie intencje militarystów i szowinistów niemieckich odczytywane opacznie. Na tego rodzaju postawę poważny wpływ wywarło m. in. zawarcie polsko--niemieckiej konwencji likwidacyjnej i umowy handlowej ^SI. W związku z tym teren niemieckiego Górnego Śląska uważany jest za bazę wypadową imperializmu niemieckiego nie przeciwko Polsce, lecz Związkowi Radzieckiemu⁵². Niedocenianie antypolskiego w głównej mierze

⁵⁰    Sozialdemokraten fur die Hohenzollern (AZ, 21 IX 1925).

⁵¹    AP Wrocław, RO I, 1701, k. 501, Resolution iiber die politische Lagę u. Auf-gnben. Vorgelegt von der Bezirksleitung zum VII. Bezirksparteitag der KPD. Oberschlesiens 17/18. Mai 1930.

•^v- Jw., k. 503, zob. także k. 146—147, Antrage an den XII. Reichsparteitag der KPD. Ten sam moment podkreślano we wnioskach organizacji gdańskiej i wschodnio-pruskiej.