ELŻBIETA DOMARECKA-MALINOWSKA
zwyciężenia były niewłaściwie ukształtowane zachowania.
W eliminacji niepożądanych zachowań zostały zastosowane, w kilku grupach, elementy metody instrumentalnej.
Przykładem uzyskanych rezultatów może być opis wyników pracy pedagogicznej z jedną z uczennic.
„Praca pedagogiczna z Beatą G. przyniosła pozytywne efekty w zakresie samoobsługi, uspołecznienia i sprawności fizycznej. Praca w zakresie komunikacji nie przyniosła pozytywnych wyników.
Efekty zastosowanego programu eksperymentalnego w zakresie samoobsługi u Beaty są bardzo mało widoczne. Jedynie w stopniu zadowalającym opanowała samodzielne zdejmowanie butów.
Praca pedagogiczna programem nie przyniosła pozytywnych efektów w zakresie komunikowania się. Beata nie nauczyła się wskazywać na siebie w odpowiedzi na pytanie: »gdzie jest Beata?«".
Zastosowany program spowodował pozytywne efekty w zakresie zachowań społecznych. Beata w stopniu dobrym opanowała umiejętność zabawy poprzez klaskanie w dłonie. Rzadko zdarzało się, by klaskała zupełnie samodzielnie w swoje dłonie, ale gdy nauczycielka klaskała Beata nastawiała swoje dłonie i domagała się by w nie klaskać. Śmiała się przy tym w głos, bowiem sprawiało jej to dużo radości i było dobrą zabawą.
Praca pedagogiczna według programu eksperymentalnego spowodowała wyjątkowo dobre efekty w usprawnianiu fizycznym. Beata szybko, sprawnie i z bardzo dobrym rezultatem nauczyła się nawlekać duże korale na sznurówkę. W stopniu dobrym opanowała umiejętność śledzenia wzrokiem toczącego się przedmiotu. W stopniu dobrym opanowała budowanie wieży z klocków. Beata lepiej radziła sobie z ustawianiem klocków niż sześcianów. W ustawianiu sześcianów używała nieproporcjonalnie dużej siły.
Podsumowując, Beata bardzo dobrze opanowała dwie spośród sześciu ćwiczonych sprawności (33,3%), dwie sprawności opanowała w stopniu dobrym (33,3%), jedną - zadowalająco (16,6%), a jednej nie opanowała w ogóle (16,6%). Praca pedagogiczna programem eksperymentalnym poczyniła pozytywne efekty - Beata opanowała 66,6% całości zaplanowanego materiału" (Kopacz 2000, s. 91-92).
Poważnym problemem w rewalidacji osób z głębokim upośledzeniem umysłowym jest trwałość wyuczonych czynności. Dlatego też pedagodzy z niepokojem oczekiwali wyników diagnozy przeprowadzonej we wrześniu. W wyniku badań diagnostycznych po wakacyjnej przerwie okazało się jednak, że te sprawności, które zostały opanowane dobrze i bardzo dobrze przetrwały okres wakacji. Te zaś, które kształtowały się z trudem, wróciły, niestety, do stanu pierwotnego. Dla niektórych dzieci przygotowany program okazał się za trudny do pełnego zrealizowania w przeciągu jednego roku. Jest to bowiem za krótki okres na usprawnienie tak wielu funkcji. Praca z tą młodzieżą, aby przyniosła oczekiwane postępy, nawet w wykonywaniu prostych czynności, musi być prowadzona znacznie dłużej.
98
SZKOŁA SPECJALNA 2/2005