2711905917

1 28

zefie Piechowej i Zofii Bal z Chotowej _# Interwencja policji osłabiła dość wyraźnie ostrze strajku, a przygotowany przez dr Franciszka Dyg-

donia i 3. Kołodzieja wielki marsz na Dębicę planowany na 25 sierpnia nie

129

doszedł do skutku

Władze powiatowe zdawały sobie doskonale sprawę, gdzie tkwi źródło aktywności chłopów, skierowując represje głównie przeciwko młodym działaczom, których zapatrywania na cele i formy działalności Stronnictwa odbiegały niejednokrotnie od modelu reprezentowanego przez działaczy starszej generacji, wywodzących się jeszcze z szeregów PSL Piast, Przejawiało

130

się to między innymi w ich współpracy z komunistami , której F. Stachnik, M. Knot, W, Mikrut raczej starali się unikać, a niejednokrotnie byli jej zdecydowanie przeciwni.

Organizatorzy strajku nawiązali również kontakty z robotnikami w Dębicy, którzy zobowiązali się poprzeć "czyn chłopski", chociaż jak wskazuję pewne dane, rozmowy przeprowadzane na ten temat z tarnowskimi władzami

131

PPS szły dość opornie . Po zakończeniu strajku Klub Socjalistycznych Radnych Miejskich w Tarnowie wydał 2 września oświadczenie, popierające chłopskie żądania i oddające hołd poległym ofiarom. Socjaliści oświadczali w tej odezwie na zakończenie, że "razem z całą klasą pracującą nie spoczniemy, dopóki ludowi polskiemu nie zostaną przywrócone jego obywatelskie pra-

132

wa w Niepodległej Rzeczypospolitej" . Natomiast Stronnictwo Narodowe i kręgi Akcji Katolickiej zdecydowanie potępiły chłopskie wystąpienia, określając je jako "zieloną komunę"¹³⁵.

"Piast" 1937, nr 38 z 3 X.

^12<^ WAPKr., 0.Tar. PT-22, Doniesienie posterunku PP w Straszęcinie do Prokuratora Sądu Okręgowego przeciwko F. Dygdoniowi, Straszęcin 31 sierpnia 1937 r.; Ze sprawozdania o stanie bezpieczeństwa..., Strajk chłopski. , t. II, s. 233.

W sierpniu 1937 r. KC KPP wydał odezwę "Do ludu pracującego Polski", nawołującą robotników i inteligencję do solidarności ze strajkującymi chłopami, do organizowania masowych wystąpień, strajków i demonstracji. Dokumenty KPP 1935-1938, Warszawa 1968, s. 293-297; W okresie po 1935 r. nastąpiła widoczna ewolucja w stosunkach między ludowcami a komunistami i innymi lewicowymi ugrupowaniami. Na zjawisko to zwrócił uwagę 3. Borkowski, korygując wiele bałamutnych i nierzetelnych poglądów spotykanych w dotychczasowej literaturze historycznej. 3. Borkowski, Ludowcy a sprawa niepodległości. Uwagi na marginesie sesji naukowej zorganizowanej przez ZHRL z okazji 50 rocznicy odzyskania niepodległości przez państwo polskie. "Dzieje Najnowsze" 1971, R. III, z. 4, ss. 114-116.

¹³¹ AZHRL, P-164,    3. Dumanowski, Pamiętnik, s. 101. Fakt

ten zdaje się również potwierdzać opinia starosty dębickiego, Romana Siły Nowickiego, który pisał, że "PPS w czasie akcji strajkowej trzymała się w rezerwie i nie ujawniono współpracy robotników miejskich ze strajkującymi na wsi". APKr., UWKr. 58, Sprawozdanie starosty dębickiego z 15 września

1937 r.

h

Radnycn Miejskie k, s. 101-102.

AZHRL, R-37, Oświadczenie Klubu Socjalistycznego w Tarnowie, Tarnów 2 września 1937 r.

¹³³ AZHRL, P-164,    3. Dumanowski, Pamiętni

116