2711905932

wszystkie organizacje społeczne i "elementy prorządowe". Na wszelkiego typu zjazdach i zebraniach Związku Rezerwistów, Stowarzyszeń Młodzieży Związków Rzemieślników, Legionistów itp. inspirowano podejmowanie uchwał i rezolucji potępiających "próby anarchizowania życia politycznego, a w tej liczbie i próby wywołania strajku". Ponadto organizowane były wojewódzkie imprezy tych organizacji, szeroka agitacja prasowa, odczytowa, kolportaż ulotek i akcja "propagandowo-domokrążcza". W świetle "Biuletynu syntetycznego" skutki owych przedsięwzięć były dość znaczne, wyrażające się w widocznym załamaniu nastrojów prostrajkowych¹

Przedsięwzięcia te świadczą wyraźnie, że czynniki rządzące zdawały sobie sprawę z postępującego procesu radykalizacji wsi oraz niebezpieczeństwa przejęcia decydującej roli w SL przez radykalnych działaczy. Oni bowiem zdaniem MSW wywierali najsilniejszy nacisk na NKW, by realizować kongresową uchwałę strajkową, a rekrutowali się z grupy tereno~ wych działaczy małopolskich, którzy zamierzali po wyborach "wystąpić * do NKW z żądaniem natychmiastowego zrealizowania uchwały strajkowej kongresowej. Zamierzenie to jest utrzymywane w tajemnicy w tym celu, aby przedwcześnie nie dowiedział się o nim NKW, wspomniane grupy poczynić mają poza tym starania dla pozyskania dla swej koncepcji niektórych członków

159

NKW" • Wskazywano także na istnienie zaufanej, ściśle zakonspirowanej grupy wybitnych działaczy, mającej zasadniczy wpływ na podstawowe posunięcia polityczne w SL.

Przedsięwzięcia władz administracyjnych i policji oraz brak zdecydowania NKW SL, a także coraz wyraźniej rysujące się niebezpieczeństwo zagrożenia wewnętrznego zahamowały przygotowania strajkowe i skierowały niezadowolenie społeczeństwa w legalne tory opozycji. Dowodem tego mogą być uchwały Nadzwyczajnego Kongresu SL odbytego w Warszawce 9 października 1933 r.    oraz stosunek do wyborów samorządowych i parlamentarnych,

jakie odbyć się miały w najbliższej przyszłości.

Najpoważniejszym jednak wydarzeniem politycznym dla wsi w 1938 r. miały być wybory do Sejmu, ogłoszone na dzień 6 listopada. Stronnictwa opo-zycyjne podobnie, jak w roku 1935,_# postanowiły również nie brać w nich u-działu. U podstaw takiej decyzji leżało przekonanie, że rząd i czynniki kierujące nawą państwową systematycznie nie liczą się z żądaniem mas i o-pozycji. Najdobitniejszym przykładem, że tak w rzeczywistości jest była wypowiedź premiera Felicjana Sławoj-Składowskiego w sejmie w grudniu 1937 r., kiedy to odpowiadał na interpelację ks. dr Oózefa Lubelskiego w sprawie likwidacji strajku chłopskiego i sposobu przeprowadzania pacyfi-

T a m ż e, Mikr. 25701, Biuletyn..., k. 20.

l S9

Tamże, Mikr. 25703, k. 266-267.

Por. Uchwały Nadzwyczajnego Kongresu SL, Warszawa 9 październik 1938. Materiały..., t. III, s. 390-393.

123