2906542741

132 K. KALETHA [14]

wyrażeń t/ln([A]₀/[A]) i ([A]₀-[A]/ln([A]₀/[A]). Ponieważ: lim t/ln([A]₀/ /[A]) — [A]₀/v₀, a lim [([A]₀ —[A])/ln ([A]₀/[A])] — [A]₀ przeto punkt odpo-

t—*0

wiadający warunkowi t = 0, leżący na każdej linii należącej do rodziny linii prostych równoległych otrzymanych dla różnych wartości [A]₀, ma współrzędne o wartości [A]„/v₀ i [A]„ (gdzie v₀ oznacza szybkość początkową reakcji) odpowiednio na osi rzędnych i odciętych (19). Linia prosta poprowadzona przez te punkty przecina oś rzędnych w punkcie K_m/V a oś odciętych w punkcie -K_ra i jest nachylona do niej pod kątem określonym wartością 1/V. Ma ona zatem tę samą charakterystykę co linia prosta wykreślona w układzie [A]₀/v₀ -HA]„ w metodzie szybkości początkowych (Ryc. 8).

Równanie (11.12.) przekształcić można w równania postaci:

(11.13)    ([A]₀-[A])/t = [VK_p/(K_p-K_m)]-[K_m(K_p + [A]₀)

In ([A]₀/[A])/t(K_p - K_m)],

(11.14)    t/([A]₀ — [A]) = (K_p-K_m)/VK_p + [K_m(K_p + [A]₀)/VK_p]

[In ([A]o/[A])/([A]₀ — [A])].

Z postaci tych równań widać, że wykresy zależności: ([A]„ — [A])/t od ln([A₀]/[A])/t jak również t/([A]₀~[A]) od ln([A]₀/[A])/([A]„-[A]) dla różnych wartości [A]₀ opisują rodziny linii prostych o nachyleniu odpowiednio —K_m (K_p + [A] o)/(K_p — K_m) i K_m (K_p + [A]₀)/VKp. W analogiczny jak wyżej sposób wykazać można, że punkty rodziny linii prostych wy-

ln('A[₀/[Al)/t

Ryc. 9. Wykres zależności ([A]₀— [A])/t -r- ln([A]o/[A])/t dla reakcji hydrolizy hydro-ksyamidu acetylotyrozyny katalizowanej przez chymotrypsynę.

Punkty na wykresie otrzymano z siedmiu różnych, odpowiadających różnym wartościom [Al*, krzywych przebiegu reakcji. Wybrano je z przedziału odpowiadającego od 20 do 80Ve zaawansowania reakcji (20).