PRZEDMOWA
Okolice jezior wigierskich są już częściowo chronione od 1976 r., w którym, mocą uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Suwałkach, powołany został Wigierski Park Krajobrazowy (WPK).
Szczególne właściwości środowiska, a zwłaszcza wchodzący w skład WPK zespół jezior, spowodowały, że obszar ten został włączony do „Projektu Aqua”, koordynowanego przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody (IUCN) wraz z Międzynarodowym Towarzystwem Limnologicznym (ILS). Z tych samych przyczyn WPK został zaprojektowany jako tzw. „Międzynarodowy obszar modelowy w dziedzinie ochrony i kształtowania środowiska” przez Radę Wzajemnej Pomocy Gospodarczej. Od 1980 r. patronat nad WPK sprawuje Zarząd Główny Ligi Ochrony Przyrody.
Badania geograficzno-ekologiczne rejonu jezior wigierskich były prowadzone w latach 1976-1982 w ścisłym powiązaniu z problemem RWPG Ogólny, rozwinięty program współpracy krajów — członków RWPG i Jugosławii na okres do 1990 r. w dziedzinie ochrony i naprawy środowiska i związanego z tym racjonalnego wykorzystania zasobów przyrody. W ramach tego programu na obszarze WPK były realizowane dwa tematy: do końca 1980 r. — temat 1.3. Opracowanie metodyki ekonomicznej i pozaekonomicznej oceny oddziaływania człowieka na przyrodę (jako odrębny temat w problemie węzłowym 10.2.), a od 1981 r. — temat RWPG 1.2. Społeczno-ekonomiczne i ekologiczne oceny przekształceń przyrodniczo-technicznych struktur przestrzennych (w problemie
MR 1.25).
Założenia badań oraz ich cząstkowe wyniki były prezentowane na posiedzeniu zespołu ekspertów RWPG, które odbyło się nad Wigrami w 1979 r. Całość materiałów została przekazana władzom wojewódzkim w Suwałkach. Na ich podstawie opracowano nową wersję planu zagospodarowania przestrzennego WPK, za którą zespół wojewódzki Biura Planowania w Suwałkach uzyskał nagrodę I stopnia Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska. W roku 1984 wyniki badań naukowych prezentowanych w niniejszym tomie zostały uwieńczone nagrodą naukową Sekretarza Naukowego PAN.
W tym miejscu chciałbym gorąco podziękować władzom wojewódzkim w Suwałkach, zwłaszcza zaś ówczesnemu wojewodzie, mgr. Eugeniuszowi Złotorzyńskiemu, oraz mgr inż. Wiesławie Sztwiertni za wszechstronną pomoc i życzliwość wykraczającą poza zwyczajowo przyjęte normy. Bez Ich pomocy i osobistego zaangażowania efekty badań byłyby bez porównania uboższe.
Andrzej S. Kostrowicki