202
CZESŁAW KOZIOŁ
niku 1948 Bibliotekarza badania kol. Izabeli Nagórskiej z Łodzi1). Wydaje mi się, że praktyków-oświatowców wykazujących zainteresowanie do badawczego traktowania swej pracy należałoby otaczać specjalną opieką i zapewnić im konsultację fachowych badaczy.
Braki i usterki prowadzonych dotychczas na większą skalę badań czytelnictwa nie prowadzą oczywiście do wniosku, że musimy czy możemy zaniechać prowadzenia prac badawczych w tym zakresie.
Przeciwnie, wstępując w okres coraz dokładniej planowanej i racjonalizowanej organizacji życia społecznego, w okres realizacji Planu 6-letniego, budowy podstaw socjalizmu, nie możemy na odcinku czytelnictwa działać po omacku, nie możemy obejść się bez pomocy, jaką daje naukowe badanie zasad i wyników działalności praktycznej.
Patrząc na sprawę okiem praktyka i zmuszony traktować rzecz w wielkim skrócie, nie podam tutaj usystematyzowanego programu badań, lecz rzucę przykładowo szereg zagadnień praktycznych, wymagających przeprowadzenia prac badawczych. Obszerniej znacznie ze-j stawił te potrzeby dr Wojciechowski w cytowanej już broszurze — tu może pożyteczne będzie ujęcie tych spraw w wyborze, uwypuklającym najważniejsze postulaty i typowe kierunki badań.
Oto przykłady prac, które należałoby podjąć, prac pilnych:
Z zagadnień sieciowych:
1. Analiza stanu i rozrostu poszczególnych działów treściowych księgozbiorów i bibliotek powszechnych oraz zmian obrotu książek w tych poszczególnych działach.
2. Analiza statystyk udostępnienia książek, idąca w kierunku ustalenia optymalnych rozmiarów i zasięgu placówek bibliotecznych dla różnych typów środowisk.
3. Wypracowanie wzorów statystyki bibliotecznej do celów ogól-noadministracyjnych i statystyki specjalnej — do szczegółowych badań — dającej materiały porównywalne i typowe.
4. Szczegółowe badanie działalności wybranych bibliotek „najlepszych", „najgorszych" i „przeciętnych", a zwłaszcza n a j 1 e p-
) I. NAGÓRSKA. Z badań nad czytelnictwem w Łodzi. Bibliotekarz r 1948 nr 6/7, 8/9.